1953 Kırıkkale doğdu. İlk ve orta tahsilini aynı şehirde yaptı. 1978’de İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Yüksek Okulu Sinema TV Bölümü’nü bitirdi.
1976-1978’de MTTB Sinema Kulübü Başkanlığı’nı yaptı. Çeşitli gazete ve dergilerde sinema yazıları yazdı. “Mutlak Fikir Estetiği ve Sinema (1976)” ve “Sonsuzkare (2003-2004)” isimli iki sinema dergisi çıkardı.
“Türk Sineması’nda İdeoloji/1977” isimli araştırma, “Sıkı tut Ellerimi/1993” isimli şiir kitapları yayınlandı. İlk kitabın 2010’da, ikincisinin 2012’de ikinci baskıları yapıldı. Ayrıca, Necip Tosun’un yönetmenle yaptığı söyleşileri kapsayan “Mesut Uçakan’la Sinema Söyleşileri/1992” ve Hüseyin Karaca’nın yönetmen’in hayatı, eserleri, medyadaki yeri üzerine kapsamlı bir araştırmayı içeren “Sonsuzkarelerde Bir Çığlık: Mesut Uçakan/2009” isimli yayınlanmış iki kitaptan da söz etmek gerekir.
Uçakan, 1978’de ilk defa “Lanet” filmiyle yönetmenliğe adım attı. Çoğu filmlerinin senaryosunu kendisi yazdı.
Fikir ve estetik planda verdiği mücadele ile Batı kültürünün getirdiği çarpıklıklara karşı durdu. Duruşuyla Türk Sineması’nda ayrı bir yer edindi. Her türlü olumsuz şartlara inat önüne çıkan fırsatlara yenilmedi, duruşundan taviz vermedi. Çoğu eserleri hâsılat rekorları kırdı, büyük yankılar uyandırdı.
Türk Sineması’nda pek çok ilki başlattı: “Kavanozdaki Adam (1987)”la ilk defa bilim-kurguyu denedi. “Reis Bey (1988)”le koyu sansür döneminde ilk defa yargıyı eleştirdi. “Yalnız Değilsiniz - 1 ve 2 (1990-1991)” ile ilk defa baş örtüsü dramını sinemaya yansıttı. “Kelebekler Sonsuza Uçar/İskilipli Atıf Hoca (1993)” ile ilk defa İstiklâl Mahkemeleri şahsında yakın tarihimizi cesur bir şekilde eleştirdi. “Ölümsüz karanfiller (1995)” ile ilk defa fâili meçhul cinayetleri beyazperdeye taşıdı. “Anka Kuşu (2007)” ile ilk defa günümüz dergâhlarındaki kurtarıcılık vasfına ve erdiricilik sırrına dikkat çekti.
ALMIŞ OLDUĞU ÖDÜLLER
Film Yönetmenleri Derneği ve Sinema Eserleri Meslek Birliği (Sesam) üyesi olan Yönetmen, “Reis Bey” filmiyle “T.C. Kültür Bakanlığı Başarı”, “Türkiye Yazarlar Birliği En İyi Yönetmen”; “Kelebekler Sonsuza Uçar” filmiyle “Antalya Film Festivali Halk jürisi”, “Türkiye Yazarlar Birliği En İyi Film”, “BİRSAD En İyi Film” “Ölümsüz Karanfiller”le, “Taşkent Film Festivali İnsan Haklarını En İyi Savunan Film” ödüllerini aldı. Ayrıca, 2011, “ Birikim Kolejleri” ve “Erciyes Üniversitesi”, 2012 “Kırıkkale Üniversitesi”, 2014 “Köyceğiz Kaunos Film Festivali” tarafından verilen “Ömür Boyu Onur Ödülleri” ve halkın verdiği yüzü aşkın özel plaket sahibidir.
Anadolu Gazeteciler Derneği "2015 Yılın Yönetmeni" Ödülü.
Sevda Kuşun Kanadında ile Anadolu Gazeteciler Derneği tarafından verilen "Yılın Dizisi" Ödülü. Yine Sevda Kuşun Kanadında ile Bem-Bir-Sen tarafından verilen " 7. İbrahim Keresteci Basın Ödülleri"nde “Yılın Dizisi” ödülü.
Hak-İş 2016 Yılın yönetmeni ödülü.
mesutucakan.com/pages/hakkinda....
*Kuş Sesleri*
en sıcak düşlerde kaldı
sevincin yarım bestesi
benden her şeyimi aldı
hıçkıran bir kuş sesi
tüm ümitlerim ufalandı
karardı tüm görüntüler
seviyorum diyen her
kuş bakışı yalandı
yalandı her tebessümün
dudakların öylesine
gömün beni ne olur!
hıçkıran bir kuş sesine
"15 Temmuz direnişi, bu milletin derinlerinde potansiyel güç olarak duran diriliş ruhunun bir patlamasıydı. Bu ruhu zinde tutmak tek kurtuluş reçetemiz. Ateşi söndürmek isteyenler var. Karanlığı bekleyenler. Rabbim muhafaza buyursun."
Tatlı su başlarında tek tek vurulduk gülüm. Değil Filistin, kıyamet kopsa elimizi kaldıracak halimiz yok. Öyle kuşatılmışız ki kahkahalar arasında kaybolup gidiyor hıçkırıklarımız. Sen yüreklerimize dokunmadıkça gökler gürlemeyecek ey Rahman!