Mustafa Ruhi Şirin

1955 yılında Trabzon’da doğdu. Uğurlu İlkokulu’nu (1967) ve Of Lisesi’ni (1973) bitirdi. Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Yüksek Okulu’nun Radyo Televizyon Program Uzmanlığı Bölümü’nden 1978’de mezun oldu. 1976’da TUSAŞ’ta memuriyete başladı; 1977’de TRT’nin Ankara’daki birimlerine görev aldı. TRT’nin açtığı prodüktörlük sınavını kazanarak İstanbul Radyosu’na atandı (1981). Radyolar için eğitim ve kültür programları hazırladı. 1984 yılında İstanbul Radyosu Çocuk Yayınları Şef Prodüktörlüğü kadrosu ile çocuk yayınlarını yönetti. Eğitim Kültür Yayınları’nda Müdür Yardımcılığı (1985-1993); Denetim ve Redaksiyon Müdürlüğü (1993-1998) görevlerinde bulundu. 1986-1990 yılları arasında TRT’nin televizyon programlarında çocuk programları danışmanlığı yaptı.
RTÜK tarafından 22 Nisan, 28 Ağustos ve 18 Kasım 2003 tarihlerinde yapılan TRT Genel Müdürlüğü adaylığı seçiminde üç kez atanacak üç aday arasında yer aldı. 1986-1991 eğitim ve öğretim dönemlerinde İstanbul Üniversitesi Radyo ve Televizyon Meslek Yüksek Okulu’nda iletişim alanında, 2007-2008 öğretim yıllarında Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü’nde Çocuk Edebiyatı dersleri verdi. İstanbul Ticaret Üniversitesi’nde Toplum ve Medeniyet Dersi’nin Çocuk ve Medeniyet bölümünü 2014’ten bu yana sürdürüyor. 35 yıl çalıştığı TRT’den 1 Aralık 2011’de emekliye ayrıldı; sürekli basın kartı sahibi.1990’da Çocuk Vakfı’nı kurdu. (http://www.cocukvakfi.org.tr)
Kültür Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Devlet Plânlama Teşkilatı, T.C. Hükümeti İnsan Hakları On Yılı Eğitim Programı, Adalet Bakanlığı ve Üniversitelerde jüri üyeliği, danışma kurulu üyeliği, komisyon üyeliği ve müzakereci görevlerinde bulundu. Habitat II’nin Türkiye sürecinde sivil toplum kuruluşlarının sözcülüğünü yaptı. Çocuğa yönelik kent ve ülke ölçekli hizmet, eğitim ve araştırma projeleri hazırladı ve yönetti; strateji yazım gruplarında yer aldı. Unicef’in koordinatörlüğünde 2001 yılında gerçekleştirilen ‘Çocuklar İçin Evet Deyin’ Kampanyası Türkiye Çalışma Grubu’na sözcülük etti.
İstanbul Valiliği İstanbul Çocukları Vakfı’nca düzenlenen ve 26-27 Haziran 2000 tarihlerinde gerçekleşen I. İstanbul Çocuk Kurultayı’nın projesini hazırladı ve genel koordinatörlüğünü üstlenerek Türkiye’de kent ölçekli ilk sosyal politika metni olan İstanbul Çocuk Acil Eylem Plânı’nın yazımını gerçekleştirdi (Ağustos 2000). 2001 yılında Türkiye Çocuk Hakları Koalisyonu’nun kurucuları arasında yer aldı ve sözcülüğüne seçildi.
Millî Eğitim Bakanlığı, Marmara Üniversitesi, Çocuk Vakfı iş birliğinde 23-25 Eylül 2004 tarihlerinde gerçekleşen I.Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi; Çocuk Vakfı, Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu, İstanbul Üniversitesi kurumsal paydaşlığında 25-27 Şubat 2011 tarihlerinde düzenlenen I. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi ve BYEGM, Çocuk Vakfı, RTÜK iş birliğinde 14-15 Kasım 2013 tarihinde gerçekleşen I. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi’nin projelerini hazırladı genel yönetmenliklerini; TBMM himayelerinde düzenlenen Anayasa İçin Çocuk Görüşü çalışmalarının ( 2012 ) yetişkin sözcülüğünü üstlendi.
Okuyan Şehir Sakarya (2005, 2006, 2007) projesini hazırladı ve yönetti. Çocuk Vakfı’nın 2007’de hazırladığı Türk Çocuk ve İlkgençlik Edebiyatının Dünya Dillerine Çevrilmesi Projesi’nin Türkiye editörlüğünü sürdürüyor. Şubat 2004-29 Kasım 2005 tarihleri arasında Millî Eğitim Bakanlığı Çocuk Yayınları Danışma ve Yayın Kurulu Başkanlığı döneminde, 100 Temel Eser konusunda Bakanlıkla yaşanan görüş ayrılığı sonrasında, 8 kurul üyesiyle birlikte bu görevden istifa etti. Çocuk Vakfı adına ASPB Çocuk Hakları İzleme ve Değerlendirme Kurulu Üyeliği görevinde bulundu ( 2012 ).
1976 yılında başlayan yazarlık çalışmaları ile çocuk dünyasında tanındı. Çocuk kültürü, çocukların medeni, sosyal, kültürel ve ekonomik hakları, çocuk ihmali ve istismarı, güç koşullardaki çocuklar, çocuk ve medya, çocuk edebiyatı alanlarında dergi ve gazetelerde yazılar yazdı, kitaplar yayınladı. Türkiye’de ilki 1987’de yayımlanan üç Çocuk Edebiyatı Yıllığı’nı (1987-88-89) yayıma hazırladı.
Yayımlanmış çocuk kitapları: Masal Mektuplar (mektup, 1983), Gökyüzü Çiçekleri (şiir, 1983), Bir Şemsiyem Olsa Kuşlardan (şiir, 2004), Okula Giden Kedi ( şiir, 2012 ), Dünyanın En Güzel Yeri ( şiir, 2012 ), Harflerin Kardeşliği ( şiir, 2012 ), Kar Altında Bir Kelebek (şiirli masal, 1986), Guguklu Saatin Kumrusu (sanat masalı, 1989), Her Çocuğun Bir Yıldızı Var (hikâye, 1993), Mavi Rüyalar Gören Çocuk (masal, 2003), Geceleri Mızıka Çalan Kedi (hikâye, 2004), Aşk Olsun Çocuğum Aşk Olsun (deneme, 2004), Dünyaya Gülen Adam (şiirli Nasrettin Hoca fıkraları, 2004).
Yetişkinlere yönelik kitapları: Çocuk Yüzlü Yazılar (deneme, 1996), Rüya Saati (şiir, 1997), Dünya Bir Lunapark ( şiir, 2012 ), Televizyon, Çocuk ve Aile (araştırma, 1998), Çocuğa Adanmış Konuşmalar (konuşma, 1998), Çocukluğun Kozası (araştırma, 1998), Gösteri Çağı Çocukları (araştırma, 1999), Masal Atlası (araştırma, 1998), Kuşatılmış Çocukluğun Öyküsü (araştırma, 1999), Hayat Gibi (günlük, 2001), Yıldız Sayan Ağaç (toplu şiirler, 2002). Dersimiz Çocuk (çocuk üzerine düşünce yazıları, 2006), Çocuk Hep Çocuk (çocuk üzerine görüşler, 2006), Çocuk Edebiyatı Kültürü ( araştırma, 2007 ) Çocuk Edebiyatına Eleştirel Bir Bakış ( eleştiri, 2007 ).
Dünden Bugüne Çocuk Edebiyatımız radyo programı (1985) Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye Millî Kültür Vakfı, televizyon çocuk programı Gülücük (1986) (Ekrem Oymak ile) Türkiye Millî Kültür Vakfı ödülleriyle ödüllendirildi. Masal Mektuplar, Türkiye Yazarlar Birliği üyeleri tarafından yılın çocuk kitabı seçildi (1983); Kuş Ağacı çocuk kitabı ise (resimleyen Nazan Erkmen) UNESCO Asya Kültür Merkezi resimli çocuk kitabı ödülü kazandı (1993).
Diğer ödülleri: Kosova’da yayımlanan Türkçem Dergisi Yılın Ödülü (1999), Çocuk Edebiyatçıları ve Sanatçıları Birliği 23 Nisan Çocuk Edebiyatına Hizmet Ödülü (2001), Karaman Türk Dili Çocuk Edebiyatı Ödülü (2003), 12. Uluslararası Balkanlar Türk Kültürü Hizmet Ödülü (2007), Türkiye Çocuk Zirvesi Çocuk Dostu Ödülü ( 2010 ), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi 4. Uluslararası 23 Nisan Çocuk Festivali Hayat Boyu Onur Ödülü ( Nisan, 2012).
Çocuk edebiyatı ve çocuk hakları kültürü alanındaki çalışmaları Kırklareli Üniversitesi tarafından fahri doktora verilmesine değer bulundu ( Mayıs, 2012), Dünyaya Gülen Adam adlı Şiirli Nasrettin Hoca kitabı üzerine Mısır, Suhağ Üniversitesi’nde Sabri Tevfik Hammam doçentlik tezi yapıldı. Şiir, hikâye ve masalları Arapça, Almanca, Farsça, İngilizce, Macarca, Makedonca, Rusça, Rumence, Sırpça-Boşnakça, Özbekçe, Urduca’ya çevrildi; kiril alfabesine aktarıldı.
Mustafa Ruhi Şirin’in çocukla ilgili araştırma, inceleme ve çocuk edebiyatı eserleri ile ilgili 5 yüksek lisans tezi, çocuk edebiyatı eserlerinin eğitim değeri üzerine Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde Yasin Mahmut Yakar tarafından doktora tezi yapıldı ( 2012 ), Dünyaya Gülen Adam adlı Şiirli Nasrettin Hoca kitabı üzerine Mısır, Suhağ Üniversitesi’nde Sabri Tevfik Hammam tarafından doçentlik tezi ( 2007 ) yapıldı.