3- Osmanlı İmparatorluğu'nun Yakın ve Ortadoğu ve Mağrib (Kuzey Afrika) daki Araplar ile Münasebeti ve Politikası
d) Lübnan
Lübnan-Osmanlı İmparatorluğu'na Yavuz Sultan Selim Han'ın zamanında katıldı ve idari bakımdan Şam eyaletine bağlanmıştır. Kanuni Sultan Süleyman zamanında bu ülkede cereyan eden siyasi gelişmeler hakkında pek az malûmat vardır.
Kanuni'nin culûsu senesinde [1520] bu ülkede bazı karışıklıklar meydana geldi. Daha evvel zikrettiğimiz gibi Osmanlılara baş kaldıran Canberdi Gazalî Şam'da muhtariyetini ilan ettikten sonra, o cebel-i Lübnandaki Dürzileri Osmanlılara karşı ayaklanmaya teşvik etti(91). Ancak onların bu tahrike mukabil olumlu hareket edip etmediği bilinmiyor. Bu sırada Trablus (Lübnan) bir Sancakbeyi tarafından idare ediliyordu ki bu Sancakbeyi,Gazalî Halep'e hücum ettiği zaman Hama ve Hums sancakbeyleri ile beraber Halep beylerbeyi kumandanlığı altındaki kaleyi müdafaa etti...
...Lübnan sık ormanları ve geçilmez dağlık bölgeleri yüzünden Osmanlı devletine muhalif kuvvetlerin karargâhı haline gelmişti, Osmanlı hükümetinden kaçıp buraya sığınan kişiler mahalli emir ve şeyhler tarafından iyi karşılanırdı. Aslında Osmanlıların, Lübnanlıları ülkenin siyasî ve manevî merkezi sayılan Trablus'tan uzaklaştırması büyük bir hataydı.
(91) Gökbilgin T. IA, aynı eser S. 101