Vartkes Boghos Yeghiayan, uluslararası hukuk konusunda uzmanlaşmış bir Ermeni-Amerikan avukatıydı. Yeghiayan'ın, Ermeni Soykırımı döneminde yirminci yüzyılın başlarında Ermenilere verilen sigorta poliçeleriyle ilgili sigorta şirketlerine karşı açılan davalar başlattığı bilinmektedir.
Bab-ı Ali’nin Tahkikat Komisyonu’nun bir raporunda şunları okuyoruz; “Barut kokusuyla kendinden geçmiş olan Müslümanlar, biz askerlerin bile gözlerini yaşartan zulümler sergilediler..."
“Van Gölü yakınlarındaki bir köyde, bir grup asker kadınlara sürekli tecavüz ettikten sonra, bir bebeği öldürüp bir demir kapta kaynattıktan sonra, annesini etini yemeye zorlamışlardı. Kadın bu muameleden sonra acıve dehşetten aklını oynatmıştı.”
“Osmanlı Meclisi Mebusan Reisi S.E. Mustafa Nuri Bey;
"Timurlenk ve Cengiz Han zamanından beri emsali görülmemiş bir şiddet ve zulüm eylemine hedef haline getirildik. Barışçı ve itaatkar bir ahali tedbir alınmadan, adaletsizce tarifsiz bir vahşetin pençesine terk edildi.
“Yağma, yangın ve katliam yıkıntıları tamamlıyordu. Yerle bir edilen Adana Vilayeti gayri Müslim ahaliye mezar oldu. Müslümanlara hiç acımadan Hıristiyanlara saldırma izni veren, hatta bu işte onlara yardım eden bir hükümete hükümet deneceğinden şüpheliyiz.”
Timurlenk, Çin Seddi’nden Moskova ve Akdeniz’e kadar fethettiği topraklarda imparatorluk kurduğunda, muzaffer ilerlemesinde yoluna çıkan Ermenistan’a da boyun eğdirmiş, ülkede bir uçtan diğerine şehir ve köyler harabeye dönüştürülmüştü, Van şehri teslim olduğunda, gençler esir olarak alınıp götürülmüş, şehrin diğer sakinleriyse katledilmişti. Dört bin asker ateşte ağır ağır kızartılıp yakılmış, çok daha fazlası diri diri toprağa gömülmüştü. Çok küçük yaştaki ve çok yaşlı olan binlerce kişi el ve ayaklarından birbirlerine bağlanıp atların ayakları altında ezilmişti.
İslam dininin kalbinde güçlü bir Hıristiyan unsur olarak varolan Ermenilere zulüm kaçınılmazdı, çünkü Kur’an İsa’nın öğretilerine kesin olarak muhalefet ediyordu.
Malta Belgeleri, yakın tarihimizin en önemli olaylarından Ermeni ve Süryani trajedisinin üstündeki sis perdesini aralayan kaynaklardan biridir. Ayrıca 1915 ile Cumhuriyet`in oluşumu arasındaki geçişin ipuçlarını veren çok önemli bir belgedir. Malta Belgeleri, aynı zamanda Malta`ya sürülen 150`ye yakın Osmanlı yöneticisinin 1. Dünya Savaşında "insanlığa karşı işledikleri suçların" ve bunların kovuşturulmasının reel-politik`e kurban edilmesinin öyküsüdür. Bu belgelerde yer alan isimlerin izini sürerek, bir halkın el konan serveti üzerinde bir ticaret burjuvazisinin ve bürokratik burjuvazinin nasıl yükseldiğini de anlayabilirsiniz
Malta BelgeleriVartkes Yeghiayan · Belge Yayınları · 20070 okunma