Yiyun Li, 4 Kasım 1972 yılında Pekin, Çin'de dünyaya gelmiştir. Annesi öğretmen babası ise Amerika Birleşik Devletlerinde yaygın bir meslek olan nükleer fizikçi olarak çalışmaktadır. Peking üniversitesinde lisans derecesini almıştır.
Yiyun Li, 2012 yılında iki defa intihara teşebbüs etmiştir. Hastaneden toparlanıp ayrıldıktan sonra kurgu yazma ilgisini kaybetti ve bir yıl boyunca çeşitli hatıralar, biyografiler, günlükler, dergiler okumaya odaklandı.
Yiyun Li, California Üniversitesinde kurgu dersleri ve Lewiston Princeton Üniversitesinde yazarlık profesörlüğü yapmıştır.
Akıl Ermeyince
Okuduğum kitap onaltı yaşında intihar etmiş bir çocukla annesinin farklı bir boyutta ettikleri sohbetleri anlatıyor. Bitirince psikolojim nasıl olur veya inceleme vs yazar mıyım bilmiyorum ama kesinlikle tavsiye ederim arkadaşlar. Yaratıcı bir konusu var ve sohbetler içerisinde etkileyici, düşündürten çok cümle geçiyor. İyi okumalar dilerim.
‘Aramızdaki şeyin rüyalardan daha gerçek olduğuna hiç şüphem yoktu. Ama kelimelerdi tek paylaştığımız. Birbirimizi göremiyorduk. Bir rüya nazikse eğer, insana görmek istediğini lütfediyordu.’
.
Bir anne 16 yaşındaki oğlu intihar edince ne yapar? Neler düşünür, nasıl yitirmez aklını? Neye sarılır? Giden çocuğunun ardında kalan derin boşluğa nasıl düşmez?
Yiyun Li kelimelere sığınıyor.
Oğlunun ağzından dökülmese de kelimeler, o söylüyormuş gibi hissediyor. Ve anlamaya çalışıyor, ‘neden yaptın? şimdi sonsuz huzurda mısın?’
.
Daha önce öykü kitabı Bin Yıllık Dua ve uyarlama eseri Gılgamış’ı okuduğum Yiyun Li bir yas sürecini anlatıyor Akıl Ermeyince’de. Oğluyla girdiği hayali diyaloglar öyle can acıtıcı, öyle buruk ki.. Çok etkilendiğim, pek çok cümlede kendi içime dönüp baktığım, empati kurmaktan korktuğum ancak şiirsel diliyle de hayran kaldığım bir eser oldu Akıl Ermeyince.
.
Gülay Tunç’un kapak tasarımı, Serkan Toy’un çok beğendiğim çevirisiyle ~
Yas tutan bir anne ve intihar etmiş oğlu arasında geçen entelektüel konuşmaları.
Gördüğüm anda merakımı ve tüm heyecanımı arttıran bu kitabı almadan ve okumaktan kendimi alamadım.
Gündelik anne-oğul konuşmaları okuyoruz kitapta, tek sorun ara ara yüzünüze vuran ve sizi üzüntüye sürükleyen gerçek: Nikolai’ın artık nefes almayan bir insan oluşu ve annesinin onun neden intihar ettiğini bilmemesi.
Anne’si Nikolai’ın neden kendini öldürdüğünü anlamaya çalışırken, bir yandan da kaybettiği oğlu ile kendi içinde diyaloglarını yürütür. Fakat konu ne olursa olsun Nikolai annesine karşı acımasız ve düşmanca cevap verir.
Ve son olarak söylemek isterim ki, Yiyun Li, bu kitabı yazarken kendi acı kaderinden esinlenmiştir.
10 kitaplık serinin ismi “Hepsi Sana Miras”. Serinin amacı unutulmakta olan klasikleri, bugünün büyük yazarlarının yardımıyla çocuklarla buluşturmak olarak tanımlanmış. Ünlü İtalyan yazar Alessandro Baricco'nun dünyanın dört bir yanındaki yazar dostlarından yardım isteyerek bu seriyi hayata geçirmiş. Yazar dostlarından birer klasik seçip kendi çocuklarına anlatırmış gibi anlaşılır bir dille yeniden anlatmalarını istemiş. Günümüzün önemli çizerleri de bu kitapları resmetmiş ve böylece ortaya çok güzel bir seri çıkmış. Bu seri de yer alan kitaplar…
Dilimize çevrilmiş olanlar: Antigone, Denizler Altında Yirmi Bin Fersah, Gılgamış, Suç ve Ceza, Cyrano De Bergerac, Burun, Gulliver, Nişanlılar, Kral Lear...
Şimdi kitabımız Gılgamış’a dönelim. Gılgamış Destanı, tarihin en eski yazılı destanı olup, 56 kil tablete Akad çivi yazısı ile kaydedilmiştir. Sümerler tarafından yazılmış, tarihin ilk yazılı destanıdır. Ben okurken çok keyif aldım. Zaten Sümerler beğendiğim uygarlıklardan biridir. Destanın yüzyıllar öncesinden günümüze gelmiş olması yazının ölümsüzlüğünü ortaya koymaktadır. Destanın kahramanı Gılgamış Uruk kralıdır ve ölümsüzlüğü aramaktadır. Kitapta arkadaşlık, insanın kendini bulması, ölümsüzlük arayışı çok sade bir dille çocuklara uygun şekilde anlatılmış. Çocuklarımızın bu kitap hatta seriyle tanışması gerekli diye düşünüyorum.
GılgamışYiyun Li · Domingo Yayınevi · 201488 okunma