evet güzel bir konu. mezopotamya ve yunan kültürlerinin karşılaştırması ilgimi çekiyor. siz de güzel bir inceleme yazmışsınız. elinize sağlık.
şu kısım dikkatimi çekti:
///Çünkü hem bilgiler edinmekte, hem kayıtlar oluşturmakta hem de bunları insanların meraklarını ve pratik ihtiyaçlarını karşılamakta kullanmaktadırlar.///
kitapta bu konuyla ilgili bilgiler var mı?
nedir mesela mezopotamyada yapılan bu bilimsel faaliyetler insanların günlük yaşamına nasıl katkıda bulunuyormuş? böyle pratik buluşlar, insanların hizmetine sunulan şeyler var mı?
Meseleye 'buluş' olarak yaklaşmak MÖ 3000 lerde hangi teknolojik aleti icat ettiklerini sorgulamaya götürmezse bizi iyi olur :) Ama geniş anlamda kullanırsak -ki bence sağlıklı olan bu- günün insanının günlük yaşamının en önemli noktalarına açıklamalar getiriyorlar. Mesela gök cisimlerinin konumları ve burç okumalarıyla talihe ya da karaktere dair çıkarımlar yapılıyor. Yasalar yazılı kurallar haline getiriliyor, eğitim dair tespitler ve uyarılar yapılıyor, yıllık tarım verileri kayda geçiriliyor, meteorolojik gözlemler yapılıyor vs...
Yazar, günün rahiplerinin sonraki dönemin bilgin yada bilim insanlarının üstlendikleri misyondan hiç de farklı olmadığını vurguluyor. Kitap genel olarak bu iddiayı açımlamaya hizmet ediyor zaten.
İyi okumalar.
konuyla ilgili biraz bilgim var. fakat yüzeysel. mesela sümer yada babil tabletlerinin çözümlerini okumuş değilim. genel bilgim var tabletler hk.
dolayısıyla günümüzdeki bilimsel/teknolojik buluşlarla karıştıracak değilim. fakat ben yine de mezopotamyadaki gelişmeleri de buluş olarak görüyorum. simya, demirin üretilmesi işlenmesi, sabana geçilmesi vs bunlar çok önemli teknolojik buluşlar. zaten bu buluşlardan sonra insan nüfusunda sıçrama yaşandı.
fakat bu gelişmeleri... bu benim amatör araştırmamla mezopotamya kültürlerinden anladığım oldu. bu gelişmeler toplumun hizmetine sunulmuş şeyler değil.
mezopotamyada üretim araçları Kralın mülkiyetindedir. ve bir miktar da aristokrasi. bitti bu kadar.
gökbilimi Kral daha çok tahıl üretsin diyedir. kayıtlar çiftçiler aç yaşarken Kralın ambarlarında ne kadar buğday stoklandığını kaydetmek içindir. eğitim Kralın terzileri, çömlekçileri daha çok üretsin Kral daha çok kazansın diyedir. geometri, su taşkınlarından sonra toprak zenginlerinin topraklarının sınırlarını yeniden belirlemek içindir.
mezopotamyada bugün bildiğimiz anlamda "insan" yoktu.
tabii bu benim çıkarımlar.
o yüzden bu müzeyyen ilmiye çığ ve vb tayfasına hep ön yargılı yaklaşıyorum.
tabii belki bilmediğim şeyler vardır diye sordum. mezopotamya halkının kullanımına sunulmuş bir bilimsel, eğitimsel gelişme var mı diye.
Anladım. Bence siz kitabı okumalısınız. Kitap mezopotamyada "bilim"in Yunandan birkaç bin yıl önce "pratikte" uygulanan bir şey olduğu tezini işliyor çünkü. Konu burada biraz da, bilime yüklenen anlamla alakalı. Yazar, sistematik bilgi üretimi, bilginin kaydı ve pratik kullanımına dayanarak da bir bilgin sınıfının (kahinler/rahipler" dayanarak da Babil'de bilimin varlığını savunuyor. Yunanlıların bu mirası devraldıklarını, orijinal katkılarının ise soyutlamalar yapmak suretiyle ulaşılan neticelerden ilkeler çıkarmaları olduğunu ekliyor.
You need to log in to be able to comment.