Bir toplumun vicdanî ve idrâkî ayarı, o toplumun değerlerinin ve kavramlarının ayarlarıyla ilgilidir; ayarı bozulan toplumun hastalığının göstergesi, vicdanî hassâsiyetleri ile idrâkî mensûbiyetlerinin değişmeye başlamasıdır.
İmkanlarımız aynı zamanda imtihanlarımızdır. Onlara sahip olduğumuzdan yahut elimizden çıktığında aynı kalabiliyor muyuz? Sözümüz, rengimiz, tavrımız değişiyor mu? Değişiyorsa, önceliklerimizi tekrar gözden geçirmeliyiz.
Ağladığına göre suçlu ne demek " ne demek ya? "Ağladığına göre çaresiz demek ki, ağladığına göre üzgün demek ki, ağladığına göre bir derdi var demek ki " demek varken, "Ağladığına göre suçlu " nedir ya?
Tarih ne basit bir anlatıya dayalı geçmiştir ne de belirli bir mekan-zaman koordinatına hapsolmuş bağlamdır; tersine bilgiye bağlı bir tabirdir, bir yorumdur; yorum ise ancak yorulana kapılarını aralar.