Zamanüstü Dil
Valery'yi, Mallarme'yi, kaç bahtiyar anlar? Hangi Fransız aydını bir "Legende des Siecles"i lügat karıştırmadan, bütün kelimeleri, bütün imajlarıyla kavrayabilir? Bu bir kuşak meselesi değil, bir kültür meselesidir.
Sayfa 50
Zamanüstü Dil
20.08.16 tarihinde Türkiye ve özellikle İstanbul hakkında bir roman yazmak isteyen Maximillian Dorner ile buluşmuştum. Cemil Meriç'in: "Valery'yi, Mallarme'yi, kaç bahtiyar anlar? Hangi Fransız aydını bir "Legende des Siecles"i lügat karıştırmadan, bütün kelimeleri, bütün imajlarıyla kavrayabilir? " tespitini şahsen tecrübe ettim. Max bana neden Almanca öğrenmek istediğimi sormuştu. Bir kalıp olarak ezberlediğim: "Goethe'yi, Kant'ı anadillerdinde okuyup daha iyi anlamak" cevabını verdim. Biraz durup, "E biz onları biz zar zor anlıyoruz zaten dedi". Ama biz Türkiye'de "atıştırmalık" gibi Goethe okuyoruz dediğimde, onu bilemem senin kendine daha ufak hedefler koyman gerekir demişti. Ondan sonra anladım bizim su gibi okuduğumuz Shakspeare'ler, Goethe'le birer vehimden ibaret. Bu halleriyle bile bu kadar etkileyici iseler, anadillerinde okumak gerçekten büyük bahtiyarlık!
Reklam
İslam sanat eserlerinde iç ile dış, veya bir başka açıdan mânâ ile süret öylesine birbirinin içinde, birbiriyle bütünleşmiş durumdadır ki onların bir eser olmasını sağlayan şey işte bu bütünlük olgusudur. Sözgelimi mimaride birtakım unsurların ustaca bir araya getirilerek bir yapı oluşturulması onun bir sanat eseri olması için yeterli değildir. Esere ulaşmak için yapının aşılması gerekmektedir.5 Burada önemli olan gönüle ulaşmaktır. Bir örnek vermek gerekirse, lisan'a göre önemli ve öncelikli olan, hatta bir yönüyle zamanüstü olan kelâm’dır. Lisan, yani dil kelama, yani gönüle ulaşmak için en iyi yollardan biridir. Ama bunları birbirinden ayırmak da neredeyse mümkün değildir. Tıpkı bunun gibi, bir sanat eseri de bireysel olduğu kadar ortak da olan varoluş bilincinin en doğrudan, en derinden hissedildiği yer olan gönüle ulaştığında ancak gerçek bir eser olma statüsünü kazanır. Medeniyetimizin hüsnühat, tezhip, mimari, şiir, na’t gibi temsil edici örneklerinde karşılaştığımız durum budur. O yüzden seviyoruz biz bu eserleri ve onları kimliğimizin bir parçası biliyoruz.
Müziğin kökünden bağımsız düşünelemeyeceği...
171 ... Müzik, onun lehine çokça iddia edildiği gibi, zamanüstü bir dil değildir, aksine kesin bir duygu, ısı ve zaman ölçüsüdür; tekile, zamansal ve mekansala bağlı bir kültürü içsel yasa olarak taşıyan bir ölçü... ...
Sayfa 429Kitabı okudu
"ZAMAN ÜSTÜ" ve TEK FERD HAKİKATİ...
- "Mutlak Fikir" dediğimiz ânda, hangi Peygamber dönemi olursa olsun, "zamanüstü" niteliğini ve tek harfinin değişmeyeceğini belirtmiş oluyoruz; "zamanüstü"nün tek fert hakikatini temsil eden Allah'ın Sevgilisinin, topyekûn zaman ve mekâna şamil ŞERİAT'ın getiricisi olduğunu da..."
Sayfa 68 - 2.Levha, -Dil ve Âlem-, Toplayıcı Hakikat, İBDA Yayınları-Kitabı okudu
Resim