Mustafa Kemal’in 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak bastığı andan itibaren insanları nasıl ikna edip de 600 yıllık devlete alternatif bir hükümet kurabildiği çok merak ettiğim bir durum. Hatta bana göre Milli Mücadelenin en şaşırtıcı yanı, Temmuz 1919’dan itibaren artık bir askeri yetkisi de olmayan bir subayın nasıl milli cemiyetleri birleştirip önce temsil heyetini, sonra meclisi, yeni bir devleti kurmayı başarabilmesi. Bu kitabın yazarı Tevfik Bıyıklığlu ilk TTK Başkanı ve Atatürk’ün yakınlarından olduğundan konuyu kendisinden okumak ilgi çekici geldi. Kitap iki bölümden oluşmuş. İlk bölümde Alman tarihçi Jaeschke’nin bir makalesinin geniş bir özetini paylaşıyor bizimle yazar, 2.bölümde de bu makaleden hareketle müdafaa-i hukuk cemiyetlerinin kurulması, Mustafa Kemal Paşa’nın Anadolu’ya geçişi, Sovyet Rusya ile işbirliği, İstanbul hükümetlerinin ve İngilizlerin Milli Mücadeleye karşı tutumu da ele alınıyor. Bu sayede henüz düzenli bir orduyla silahlı mücadelenin başlamadığı 1919-1920 yıllarında Mustafa Kemal’in ne yaman bir diplomat olduğunu, misakı milliye ulaşmak için Amerikalılar, İngilizler, Fransızlar ve Sovyetlerle nasıl bir mücadeleye girdiğini bir kez daha görüyoruz.
