Tarihçi olarak şu sonuca varabiliriz: Çin Seddi bize tarihte gerçek Çin'i gösterir; bu günümüzdeki Çin sınırlarıyla ilgili değildir. Aslına bakıldığında tarihin eski devirlerinde Hunlardan başlayarak çok sayıda Kuzey kökenli kavim Çin'in içlerine gidip orada devlet kurmuş zaman içerisinde Çinlileşmiştir. Açıkça söylemek gerekirse güneye inen bozkır kavimleri her defasında eriyip asimile olmuştur.
Her fırsatta Türkler, Mançular, Moğollar, Hunlar Çin Seddi'ni aşarak Kuzey Çin'e girmeyi başarmışlardır. Seddin sanat veya tarihi eser olarak çok büyük değeri vardır. Ama savunma anlamında çok işlevsel olduğunu söylemek mümkün değildir.
Anadolu Selçuklu Hükümdarı IV. Kılıçarslan, 1256'da Karakurum'a Moğol kağanının huzuruna gittikten sonra dönüşünde ağabeyi II. Keykâvus'a gönderdiği mektupta Hoten'den geçtiğini söyler. İlhanlılar döneminde Hotenli maliye memurlarının Diyarbekir bölgesine getirildiği ve Kaşgarlılarla Hotenlilerin Kayseri, Konya ve Niğde taraflarına yerleştirildiği bilinmektedir.