E. Güngör, aydınların, taassubun dinden ileri geldiğini zannettikleri için dine inanmamakla taassuptan kurtulduklarını zannettiklerini, esasen bütün felaketin de bu noktadan kaynaklandığını belirtmektedir.
Cemil Meriç'e göre İslam düşüncesindeki durgunluk ve içe kapanmanın başlıca sebebi, İslamın gerçek ruhuna tamamen yabancı olan taassup, yani insan zekasını belli hudutlar içinde hapsetmek gayretkeşliğidir.
(İnsanın) Kendisine karşı olan görevi, kulluğu yeterince yerine getirmekte ihtiyacı olacak ruh ve beden sağlığını, kültürel donanımını inşa etmesidir, bizzat dürüst ve adil olmasıdır.