Çanakkale Cephesinde omzundan vurulup terhis olan Nihad, doğduğu büyüdüğü kent olan İstanbul’a döner. Ama İstanbul onun bıraktığı İstanbul değildir. Bir tarafta namuslu, temiz, faziletli insanlar varken diğer tarafta namussuz, seviyesiz, ahlaken yozlaşmış, sonradan görme, çıkarcı insanlar türemiştir. Bu iki cephe arasında kalan Nihad bir de karşısına Muazzez diye bir kadın çıkınca iyice allak bullak olur. Kitabın konusu kısaca yukarıda yazdığım gibi. 1.Dünya Savaşı sırasında İstanbul’daki ikilemleri kendine has bir üslupla anlatmış bize Peyami Safa. Mahşer Peyami Safa’nın ilk eserlerinden, henüz 25 yaşındayken kaleme aldığı bir kitap. Dolayısıyla 25 yaşın coşkusuna, heyecanına kitabın satırları içinde bolca rastlıyorsunuz. Dokuzuncu Hariciye Koğuşundaki psikolojik tahliller bu kitapta biraz daha az. Daha çok sosyolojik bir açıdan ele almış kitabını. Tabi karakterlerin psikolojik analizleri de mevcut ama bunlar toplum sosyolojisi kadar ağır basmıyor. Ancak kitabın sonunda yer alan kısımda intihara sürüklenen bireyin ruh hali muazzam anlatılmış. Yukarıda da belirttiğim gibi kitapta ikilem çokça var. Bir tarafta vatanı savunmak için cephelerde hayatını kaybeden, sakat kalan bir sürü genç, diğer tarafta ise savaşı fırsat bilip servetine servet katan fırsatçılar, kitaptaki deyiş ile sütü bozuklar. Maalesef ki güç de bu fırsatçı hainlerin elinde. Diledikleri gibi at koşturuyorlar. Zira devlet kademesinde gerekli yerleri bir şekilde bağlamışlar. Kendi işlerini götürebilmek için her türlü alçaklığı yapmaya hazır bir güruh bu. Yeri geliyor rüşvet veriyorlar yeri geliyor kendi eşlerini bile peşkeş çekebiliyorlar gözlerini kırpmadan. Savaştan gazi olarak dönen ve yolu bir şekilde bu tarz bir aile ile kesişen Nihad da haklı olarak isyan ediyor bu duruma. Ama elinden bir şey gelemeyen insanın acizliğine düşüyor, kahroluyor ama dediğim gibi yapacak bir şeyi yok. Nihad’ın çaresizliğini adeta yaşatmış bize Peyami Safa. Kitapta bu kısımda anlatılan olaylar keşke sadece geçmişte kalsaydı diye hayıflanmanıza sebep oluyor adeta. Peyami Safa özellikle bu ülke için fedakârlık yapmış olan kişilerin yaptıkları bu fedakarlıkların toplum gözünde bir değer olmadığı, ölenin öldüğüyle kaldığı, sakat kalanın gene sakat kaldığı ile kaldığını, savaştan dönenlerin çektikleri çilenin savaştakinden daha büyük olduğu zira açlıkla mücadele ettiklerini anlatmış. Okurken sinirleneceğiniz, isyan edeceğiniz satırlar… Peyami Safa Türk edebiyat dünyasının medarı iftiharlarından. Bu kitaptan da ayrı bir tat alacağınız kesin. Metinde birçok Osmanlıca sözcük ile karşılaşsanız da okuma temponuzdan bir şey kaybetmeden bitirebileceğiniz güzel bir eser.

MahşerPeyami Safa · Ötüken Yayınları · 20202,133 okunma

·

434 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özgün Coşkun