Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

80 syf.
8/10 puan verdi
·
Beğendi
·
3 günde okudu
“Güdümlü anne terliği gibi” Çöken Öyküler
Değerli dostum Turhan Yıldırım’ın öykü kitabıyla ilgili bir şeyler söyleme zamanı. Dostluğun gereği olumlu yönleri vurgulayıp daha sonraki kitaplarda artarak devam etmesine katkıda bulunmak, gözden kaçan veya yazar için çok önemli olmayan noktalara bir okur gözünden notlar düşmektir. Böyle bir giriş eleştiri ağırlıklı gibi görünmesin sakın. Kara Gergedan'la ilgili öncelikle şunu söylemek isterim. İmzalı olarak elden aldığım bu kitapta kurmaca yönü ve emeğin ön planda olduğunun altını çizmek gerekir. 14 öyküden oluşan bu kitapta konu seçimleri genelde metropolde, ışıltılar içinde, beyaz yakalı bir kahramanın hezeyanları, iç çatışmaları, hesaplaşması ve bir manada vicdanı ön plana çıkıyor. Turhan Yıldırım’ı iş hayatı ve yazı serüveni açısından gözümün önüne getirdiğimde kendini anlattığını düşünüyorum ki, uç örnekler dışında kendini anlatmak edebiyat için samimi ve kuvvetli metin demektir. Bu kadar maddeci ve kaotik ortama uyum sağlamakta zorlanan öykü kahramanının yolunun ya ölümle ya da delirmeyle son bulması yazarın bize göstermek istediği yerdir diye düşünüyorum. Kitabın genelinde tercih edilen çoklu anlatıcı okuru yormayan, anlatı geçişleri rahatsız etmeyen bir akıcılıkla işlenmiş. Bölüm başı ve italik anlatımları geçişler için güzel örnekler olarak not ettim. Öykülere gelecek olursak en sevdiğim iki öyküden başlamak isterim. Birincisi Adsız Ölü(m) ki, hem yazarın dünyasını tanımak hem de vurucu bir öykü okumak için çok önemliydi. Buzzati’nin 40 yaşına gelenlerin öldürüldüğü bir öyküsü var. Orada da ölenle öldürülen karışıyor. Her iki öykü de çok lezzetli fakat farklı bir kurguya sahip. Burada kahramanın kötü ve kazanan olmayı seçişi dikkat çekiyor. Öykü dili ve kurgusuyla çok az sayfada etkili bir öykü kotarılmış. Tek etki kuramına oldukça uygun ve vurucu. Sadece küçük bir not düşmem gerekirse ilk paragrafta zaman farklılıkları vardı. Konuşma dilinde biz genelde böyle konuşuyoruz ama öykü olunca çok iyi değil. Bir de yazarın sıklıkla yer verdiği zihnimin kuyusuna, aklımın dehlizine gibi edebi olarak zorlama ifadeler var bu bölümlerde. Öykünün bütünü açısından değerlendirdiğimizde ise çok etkili ve kalıcı iz bırakacak bir öykü olduğunu söylemek isterim. İkinci sırada yer vermek istediğim öykü ise Değişime Yolculuk oldu. Rus yazarlar gibi insanın nasıl adım adım dönüştüğünü bir öyküye sığdıracak kadar başarılı buldum bu öyküyü. Turhan Yıldırım çok hızlı düşünen biri olduğu için öykülerinde de genelde kahramanları aniden, hemen, birden gibi ifadelerle hareket ediyor. Bir anlamda kahramanları onun temposuna yetişmeye çalışıyor. Bu öyküde dikkatimi çeken nokta ise, bir kahramanın 180 derece dönüşü okuru rahatsız etmeden, inandırıcı bir şekilde, gerekçeleriyle birlikte nakış nakış işlenmişti. Kızılca Karanlık öyküsü ise yine çoklu anlatıcıyla karşımıza çıkıyor. Hikâyeyi üç değişik açıdan gözlemleme imkânı buluyoruz. Yazar Uyanması, Turhan Yıldırım’dan beklediğimiz gibi Finnegan Uyanması’na bir nazariye gibi. Yazarın James Joyce ilgisini bilenler için sürpriz değil. Bunu bir yere mutlaka sıkıştıracağını bekliyorduk. Öykü açıdan değerlendirdiğimizde başarılı buldum bu kısmı. Büyülü Gözler ise, bir güvenlik görevlisinin gözünden AVM, tüketim toplumu ve kapitalist çılgınlığa bakışın anlatılması öykücülük adına güzel bir örnekti. Tepeden değil, turnikeden bu ışıltılı dünyaya bir eleştiri gibi okudum. Yazarın günümüz dünyasına bakışını da özetleyen, didaktiğe düşmeden anlatan iyi bir öyküydü. Küçük bir eleştiri anlamında burada şunu söyleyebilirim. “Zihnimin bana oyunu mu bu” ifadesi edebi olarak çok iyi değil bence. Okuru ikilemde bırakmak amacı taşıyor gibi görünse de her dikkatli okur burada yazarın ne söylemek istediğini bilir. Ayrıca zihin kelimesini yazarın çokça kullandığını söyleyebilirim. Muhtemelen yazarı tanıyan tüm okurların bildiği gibi yazarın zihni hep yoğun. Bu kelimeyi azaltmasını öneriyorum ben yine de. Zihin yine aynı çalışsın, öyküler uçuşsun ama bu kelimeyi azaltarak:) Son bahsetmek istediğim öykü Alayına Gider Senfonisi. Kitapla ve öykü diliyle uyumlu, birbirini tamamlayan bir rap şarkısı var karşımızda. Rap müziğe çok yakın olduğumu söyleyemem ama buradaki müziğin Tanpınar kitabı gibi arka fonda yaptığı etki tamamlayıcıydı. Sözleri öykü gibiydi, gülümsetti. Bunu sevdim. Öykü dünyasını da… Hep yaz Turhan Yıldırım… Sevgiler.
Kara Gergedan
Kara GergedanTurhan Yıldırım · Edebiyatist Yayınevi · 2021133 okunma
··
7,7bin görüntüleme
Neşe okurunun profil resmi
Kitabın on birinci öyküsü olan Değişime Yolculuk’ta geçen şu satırlar unutulmayan şiirler gibi hafızama kazınmıştır: “Yaşamın içerisinde dalından kopmuş bir yaprak gibi savrulurken ne ilginçtir en sonunda babamın ekmek parasını kazandığı yerde durdum.” On dört öykünün her biri okuyanı tutup ait olduğu veya olamadığı bir yere götürüyor. Beni en çok savuran öyküydü sanırım. Eksiksiz biçimiyle yorumlamışsınız Resul hocam. Üstüne fazla söz söylemem yersiz olacak. Hem Turhan’ın, hem sizin ellerinize sağlık. Okuyanı, tanıyanı çok olsun. Sizin de yakında okurlarıyla buluşacak bir eseriniz var. Sabırsızlıkla bekliyoruz. 🍀
Resul Bulama okurunun profil resmi
Daha önce de ifade ettiğim gibi her kitap bir dünya, her okur bir pencere. Okur veya incelemeyici gördüğünü söylediği zaman ortaya çıkan yazı anlamlı. Çünkü yazan; yazdığı, anlatmak istediği anlaşılsın diye yazar. Anlatmadığı, aklına bile gelmediği, dağlardan, ovalardan, güzellikten ona bahsedilerek övülse bunun ona ne faydası var. Bu yüzden elimden geldiğince gördüğümü yansıtmaya çalışıyorum. Ben havada uçan bir terlik gördüm, onu yazdım :)
Turhan Yıldırım okurunun profil resmi
Resul Hocam öncelikle değerli incelemeniz için çok teşekkür ederim. Emeğinize, zihninize sağlık. Adsız Ölü(m) benim açımdan kitaptaki en özel öykü. Kızılca Karanlık ve Değişime Yolculuk gibi baba travmalı öykülerdeki duygusal yoğunluk da kendi çocukluğumla ilişkili. Beni şahsen tanıyanlar Gözleri Kör Edilmiş Kuşlar öyküsündeki karakterlerden birinin bana benzediğini bileceklerdir. Kitabın tamamı sistem ve toplum eleştirisini içeriyor, şehrin kaosuyla insanların yaşadığı varoluş problemleri işaret etmek istediğim noktalar. Son olarak Alayına Gider Senfonisi gibi hem biçimsel hem de içerik yönüyle farklı bir öyküyü sizin sevebilmiş olmanız da beni ayrıca mutlu etti. Tekrar değerli yorumlarınız için teşekkür ediyor gelecek dönemde öykü kitabınızı okumayı heyecanla bekliyorum.
Resul Bulama okurunun profil resmi
Adsız Ölüm benim en favori öyküm oldu Turhan hocam. Az kelimeyle, vurucu ve iz bırakıcı bir öykü. Ben okuduktan sonra öykünün akılda kalmasını çok önemli buluyorum. Bu öykü benim için Kara Gergedan'la birlikte anacağım bir öykü olacak. Bunun dışında öykülerin genelinde sizden izler bulmayı da öykü kitabı için çok değerli buluyorum. Bunu incelemede ifade etmeye çalıştım. Alayına gider senfonisi sadece rap sözlerinden ibaret olsa bana hitap etmezdi ama öykü bütünlüğü içinde olunca bunu da artı olarak yazdım kitap hanesine. İkinci kitabı merakla bekliyoruz Turhan hocam, belki buluşur takas yaparız :)) Saygılar...
1 sonraki yanıtı göster
Metin T. okurunun profil resmi
"Uç örnekler dışında kendini anlatmak edebiyat için samimi ve kuvvetli metin demektir" argümanına katılıyorum ve bir anlatı ustası olarak değerli Turhan Yıldırım'a dair yerinde bir tespit olduğunu düşünüyorum. Kalemine sağlık dostum.
Resul Bulama okurunun profil resmi
Eyvallah Metin Abi. Turhan hocam'la buluşmamızda senden bahsettiğimizi ve mesafelere hayıflandığımızı bilmenizi isterim :)
Zeynep Demir Kahraman okurunun profil resmi
Turhan beyin videolarını bir süredir takip edemiyordum. Yakın zamanda bir videosunu dinleyip Kara Gergedan'ı duyunca merak etmiştim. Simdi incelemenizi görünce "tam isabet oldu" dedim. Çok güzel bir inceleme olmuş yine Resul abi. Bir yazarın bir yazarı okuması da anca böyle olurdu zaten. Tüm incelikleri yakalayarak ama bütünü kaçırmaktan kaçınarak. Elinize sağlık...
Resul Bulama okurunun profil resmi
Turhan hocamın videoları için ayrı bir başlık açabilirdim ama reklam olmasın diye atladım :) Bu konuda kendisine özelden ayrıca teşekkür ettim. Kitabın taslak aşaması, emeği ve oluşma sürecini biliyorum. Güzel yorumunuz için teşekkür ediyorum Zeynep hocam, saygılar...
Liliyar okurunun profil resmi
Güdümlü anne terliği benzetmesine çok güldüm. On ikiden vurmuş. :)) Kaleminize sağlık Resul Bey.
Resul Bulama okurunun profil resmi
Ben de kaybolup gitmesin diye baş tarafa koydum. Terliğin biri kaybolsun istemem :))
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.