Romanda dikkat çeken noktalardan bahsedecek olursak ilki, yaşanan Doğu-Batı çatışmasıdır. En basit örnek, mutaassıp bir karakter olarak gördüğümüz Selim Paşa ve aydın kesimden, Jön Türklere olan ilgisiyle gördüğümüz oğlu Hilmi’nin görüşleri arasındaki çatışmadır. “Hilmi, bir Genç Türk olarak Batı’nın değerlerini bütün yönleriyle üstün görürken, Vehbi Dede, Selim Paşa ve Rabia, Doğu’nun bizi biz yapan değerlerini yüceltir” İlerleyen bölümlerde, Rabia ve Peregrini’nin sohbetleri sırasında, daha ileride evlilik hazırlıkları yaparlarken, Peregrini’nin alafranga görüşleri ve Rabia’nın Doğulu görüşleri sebebiyle bu çatışmaları çok daha fazla görebiliyoruz. “Osman’ın alışık olduğu hayat tarzını düşünerek, Kanarya yukardaki iki odayı Avrupaî bir üslûpla döşemeyi teklif etti. Sabiha Hanım itiraz etti. Rabia, tabiî olarak Sabiha Hanım’ın fikrine terviç etti. Kavgaya ramak kalan uzun münakaşalardan sonra uzlaştılar, iki tarafı da memnun edecek bir hal sureti buldular. Arka odaya Osman’ın piyanosu ile rahat bir koltuk konacak, fakat uzun minder gene yerinde kalacak.” Saray çevresine kısaca göz attığımızda, bu sınıfta kendi milli gelenek ve değerlerimizden yozlaşıldığını ve Batı hevesine kapılmışlık ve taklitçilik görebiliyoruz. Dahiliye Nazırı Zati Bey’in konağındaki “Beyoğlu dükkanlarından alınmış eşyalarla dolu, alafranga özentisi evi”ne karşılık, Osmanlı-İslam değerlerinin, fakir Sinekli Bakkal Mahallesi’nde yaşatıldığı aşikardır. Doğu-Batı çatışmasının yanında, çokkültürlülüğü ve Doğu-Batı sentezini de görebiliyoruz. Bu sentezin en büyük sembolü bir evliliktir. Evlilik, romanının idealize edilen ve geleneksel Türk kültürünü yansıtıcısı konumundaki Rabia ile Batı kültürünün timsali olarak romanda yer alan piyano hocası Peregrini arasında gerçekleşir. “Cevdet Kudret’e göre, böylece Batı ile Doğu birleşmiş olur.” Berna Moran ise bunu daha farklı şekilde, “Doğu’nun Batı’ya manevi üstünlüğü” olarak yorumlar.

Sinekli BakkalHalide Edib Adıvar · Can Yayınları · 202218,5bin okunma

·

1.298 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.