Bir arayıştır yaşam!
Dünyada en çok tartışılan kadın yazarlardan biri olan 
Lou Andreas-Salomé (1861-1937)’nin ismini daha önceden duymuş ve eserleriyle ilgili yorumları da zaman zaman bazı incelemelerden okumuştum. Ancak 
Irvin D. Yalom’un “
Nietzsche Ağladığında” kitabını okuyana kadar onun hayatı ve düşünceleri çok da ilgimi çekmemişti. Yalom kitabında Salome’yi, Nietzche’nin aşık olduğu, aşkına karşılık bulamadığı için onu günlerce kıvrandıran ve onun tedavisi için çaba sarf eden zeki, özgüveni yüksek ve kendi ayakları üzerinde duran bir kadın olarak anlatıyordu.
• • •
Yalom’un kitabını okuduktan sonra Nietzche’yi bu kadar derinden sarsan kadının kim olduğunu kısaca araştırmış ve onun Yalom’un kitabında anlattığı kadından daha öte bir yazar olduğunu öğrenmiştim. Gerçekten de Salome, erkek egemen kültürün hâkim olduğu bir yüzyılda Zürih’te teoloji, felsefe ve sanat eğitimi alıyor. Yalnızca Nietzche’yle değil, aynı zamanda Tolstoy, Rilke ve Freud’la yakın dostluklar geliştiriyor. Petersburg, Viyana, Berlin, Münih ve Paris gibi dönemin entelektüel şehirlerinde kendini yetiştiriyor. 76 yıllık ömründe 15’i roman olmak üzere 19 eser kaleme alarak, yaşadığı dönemin düşünen, soran, sorgulayan en önemli şair, yazar, psikanalist ve filozoflarından biri olmayı başarıyor.
• • •
Bu yönüyle yayınlandığı dönem itibariyle “
Arayışlar”ın, Salome’nin cesaretini ve düşüncelerinin derinliğini anlamak açısından değerli bir eser olduğunu düşünüyorum. Salome eserinde ressam Adine ile kuzeni doktor Benno’nun arasında geçen bir aşk hikâyesini anlatıyor. Kitabın hikâyesi her ne kadar bir kadının gençlik aşkıyla hesaplaşması gibi görünmekle birlikte, bir kadının her türlü istek ve hayalinden vazgeçerek evlenme arifesinde olduğu erkeğe koşulsuz bağlı olma ya da olmama arasında gidip geldiği duygu, düşünce ve davranışlarını anlatıyor. Okuru, aşkıyla hayatta gerçekleştirmek istediği idealleri arasında kalmış bir kadının Paris’te atölyesini açtıktan sonra yaşadığı gelgitlerine ve içsel yolculuğuna konuk ediyor.
• • •
Salome, kahramanının bu içsel yolculuğu aracılığıyla kadınların birey oluşunu, özgürlüğünü, erkek tahakkümünden kurtulmasını, ailesinden uzakta hayallerini gerçekleştirmesini, bir iş sahibi olarak kendi ayakları üzerinde durabilmesini ve bu uğurda sevdiği adamın yeniden bir araya gelme teklifini kabul etmemesini enine boyuna sorguluyor. Doğrusu kadınların sosyal hayattan dışlandığı, eğitim imkânlarının yok denecek kadar sınırlandırıldığı, çalışma, oy kullanma ve seçilme haklarının olmadığı, yazar olarak isimlerini dahi kullanamadıkları bir dönemde Salome’nin ortaya koyduğu bu düşüncelerin, dönemine göre çok ileri görüşler olduğu görülüyor.
• • •
O nedenle kitabı bitirdiğinizde Freud’un ondan bahsederken, “Korkunç bir zekâ… Onun yanına yaklaşan herkes, varlığının samimiyetinden ve uyumundan çok güçlü bir şekilde etkilenirdi; kadınlara özgü zaaflarının hiçbirinin hatta insani zaaflarının bile çoğunun onda bulunmadığını, yaşamı boyunca bunları aşmış olduğunu fark ederdi”* sözlerini neden kullandığını daha iyi anlıyorsunuz. Onun bu zekâsının izlerini psikolojik tahlilleri, etkili ve samimi diliyle Stefan Zweig’ı çağrıştıran “Arayışlar”da daha net bir şekilde görüyorsunuz.
Bu itibarla, kısa ama taşıdığı fikirlerle dopdolu olan bu eseri, günümüzde önemli ölçüde değişen ve mesafe kat eden kadın erkek rollerinin geçirdiği süreçler ile kadınların yüzyıllar boyu süren arayışlarını görmek isteyen tüm okurlara mutlaka okumalarını tavsiye ederim.
“Hayatta her şeyin bir bedeli var, en fazla da mutluluğun” sözlerinin ne anlama geldiğini merak eden okurlara….
Keyifli okumalar dilerim!
..........................................
*"Lou Andreas-Salomé - Vikipedi" tr.m.wikipedia.org/wiki/Lou_Andrea....
··
5,3bin görüntüleme
Benimde yazarla tanışma kitabımdı, Arayışlar. Hafızamda hala aynı tazelik ile yer edinen eşsiz eserlerden biri. O kadar güzel anlatmış ve yorumlamışsınız ki emeğinize, kaleminize sağlık 😊 çok değerli, titizlikle yazılmış incelemeleriniz var, kitaplar vesilesi ile bir nevi tanışıyor olmaktan mutluluk duyuyorum 🙏😊
İlkin yazarın "
Ruth" isimli kitabını okumayı düşünüyordum. Sizin bu kitapla ilgili incelemenizi (#145298621) okuduktan ve "Arayışlar" kitabıyla başlamamı tavsiyeniz üzerine bu kitabı okudum. Tavsiyeniz, incelemelerinizle yaptığınız katkılar ve yorumunuz için ben de size çok teşekkür ederim.🙏 Keyifli okumalar dilerim.📚🦋🎈
Güzel bir inceleme hakikaten. Kadınlara özgü zaaflardan ve hatta insana özgü çoğu zaaftan arınmış kadını merak ettim. Kaleminize sağlık. Listeme aldım, teşekkür ederim... 🙏
İncelemenizi çok beğendim ve kitabı listeme aldım teşekkürler.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.