Mecbur Adam
¶¶İnce Memed, Şahinim... Ağalık düzenine karşı çıkışın; çelişkilerin ve zorlukların ancak nihayetinde ezilmişlerin zaferinin hikayesi. Abdi gitti, Hamza geldi, başka ağalar, beyler de geldi ama bir çok da Mehmet doğdu. İyilik ve kötülüğün kadim savaşı bir kez de Çukurova Toprakları üzerinden anlatılmış. Kuşkusuz epik bir şekilde anlatılmış. Her bir karakteriyle ince ince işlenmiş bir roman.¶¶
Yaşar Kemal ile tanışma serüvenim, İnce Memed ile başladı. Zor bir başlangıç oldu ama ilk sayfadan itibaren beni kendine çektikten sonra okumalarım daha çok istek kazandı diyebilirim.
Cumhuriyet'in ilk yılları geçip gitmiş ve Türkiye yeni yönetim şekline uyum sağlamayı kısmen de olsa başarmıştır. Yalnız hâlâ ağa, eşkıya ve ırgat kavramları içinde yoğrulan Anadolu halkı, yoksul ve kötü bir durumdadır. Ya köylü olup ekip biçeceksin ve elindeki her şeyi köyün ağasına vereceksin ya da bu sisteme dayanamayıp bir ağanın başına sıkıp dağa kaçacaksın ve eşkıya olacaksın. Sonra da peşine hükümetin askerleri düşecek; o dağ senin, bu dağ benim gezeceksin, bazen aç bazen de tok uyuyacaksın. Köylü ya arkanda duracak ya da seni satacak. Hep ikilem içinde olacaksın...
Bu zavallı insanlar köylü olarak dünyaya gelmiş, yoksul oldukları halde hep şükretmeyi bilmişler... Gaddar ve merhametsiz bir ağa bozuntusunun eline bakmak mıydı hakları?
İnce Memed vuruyor ama ağalar bitmiyor; bu sistem devam ettikçe ne İnce Memedler bitecek ne de zengin ve doymayan ağalar... Kötüler kötülüğe alışmış, iyiler de kandırılmaya. Yoğun bir tasvir sizleri bekliyor bu arada. Anlatım ne kadar dallandırılıp budaklandırılmış olsa da ana tema belli aslında.
Yaşar Kemal, bizi ve bizim halkımızı yine bize anlatırken her kelimesini özenle seçmiş ve epik bir anlatı sunmuş.
Tasvirlerinden, duygu değişimlerinin enfes anlatımından, tabiatın renginden kokusuna varana dek, tüm devinim ve değişimler, kelimelerin esrarlı sıralanışıyla, seri boyunca size haz vermeye devam ediyor.
Bir de Yaşar Kemal’in ne kadar çok kelime bildiğine hayret ettim doğrusu. Düşünün böyle bir roman yazıyorsanız ve anlattığınız dönemin imkanları, şartları son derece kıt ise, çevrede anlatacağınız nesne sayısı o kadar az demektir. O dönemi anlatırken, çevreyi tasvir ederken de bir o kadar az kelimeyle durumu kotarırsınız. Ama gelin görün ki Yaşar Kemal eseri tam 4 cilt yapacak kadar dili iyi kullanmış. Doğrusu hayran kaldım. 
Sait Faik Abasıyanık “Hikaye mi yazacaksın; gökteki bütün yıldızların denizdeki tüm balıkların adını bilmelisin” diyor ya hani. Evet Yaşar Kemal onların isimlerini biliyor.
Bunun yanı sıra dikkatimi çeken bir başka şey, toplumun harekete geçiş psikolojisinin ne şekilde ve nihayetinde ne zaman tetiklendiğini görmek oldu.
Dikkatimi çeken ikinci şey ise, insanoğlunun, kendisini kurtaracak hamleyi yapanın yanında kısa bir süre durduktan sonra, yine kendisine asıl kötülüğü yapan güçten yana vaziyet alması oldu.
Serinin 3.süne başlamak için bunca umutsuzluk içindeki umudunu yitirmeyenlerin yorgunluğunu dinlendirmem lazım. Sadece bir roman olarak değerlendirmek yanlış olur çünkü bir “efsane”den farksız. Tıpkı Homeros’un dizeleri gibi. Yaşar Kemal için “çağdaş Homeros” denilmesi de ayrı bir güzellik olsa gerek... Ayrıca çok uzun bir zaman ayırarak tamamlamış bu seriyi. Adaletsizlikler ve haksızlıkların içinde cesur bir kalbin ve yiğitliğin hikayesini okurken etkilenmemek elde değil; okuyan herkesin seveceğine de emin olduğum bir seri kesinlikle.
Okur kalın...
··
1 artı 1'leme
·8bin görüntüleme
İnce Memed her şeyden önce zaruri ihtiyaçtan doğan bir kahramanlığın destansı ürünüdür. Günümüzde bile Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde hala etkileri var olan ağaların, aşiret reislerinin toprak gücünü ve yazısız hukuk kurallarını kullanarak yaşadıkları toplumda halkın üzerinde nasıl bir baskı oluşturdukları çok aşikardır. İşte İnce Memed' de de görüldüğü üzere, feodalitenin hüküm sürdüğü böyle yer ve zamanlarda da mecbur adam'ların doğuşu kaçınılmaz olmuştur.
Bu yorum görüntülenemiyor
Merhaba Sayın hocam. İnce Memedi arkası arkasına mı, yoksa araya başka kitap okuyarak mı okumalı. Tavsiyenizi yazarsanız sevinirim. Teşekkürler iyi okumalar
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.