Eser Descartes’ın ontolojisine ve epistemolojisine eğilmiş ve onu ustalıkla bu coğrafyaya uyarlamış ayrıca felsefi anlamda eleştirmiştir de. Eleştirileri Meditasyonlar kitabının sonunda da yer verilen Gassandi’nin eleştirilerini çağrıştırır. Bu eleştiriler ve Descartes’ın genel olarak yöntemi kaliteli bir şekilde öykülendirilmiş, okuyucuya sunulmuştur. Descartes deyince aklıma şömine önünde oturan ve cogito’yu sorgulayan bir elit gelirdi hep (kendisinin de meditasyonlarda örnek olarak verdiği üzre), İhsan Oktay bu görüntüyü yerinden sarstı ve dilencilerle betimlenen bir rüya-gerçeklik ilişkisi kurdu. Bu bağlamda eserde Descartes’ın yıkımını da inşasını da gördüğümüzü düşünüyorum. İlk olarak duyuları, sonrasında rüya ile gerçeği ve onun akabinde bilim ile teolojiyi yıkan Descartes’ın bu eserde rüya-gerçeklik ilişkisi üzerinden ortaya sunduğu fikirlere yoğunlaşılmış. Descartes’ın yeniden yıkımından yani mutlak şüphesinden sağ kalabilen şey bir “ben”in varlığıydı. “Cogito ergo sum” demişti, düşünüyorsa vardı fakat eser Uzun İhsan Efendi üzerinden Rendekar’ı sorgulamış ve düşünebiliyor olmasını, İhsan efendinin varlığının değil düşüncelerinden ibaret olan bu dünyanın varlığının delili saymıştır. Descartes dokundum öyleyse bu var dememiştir, duyuları düşünce ile yıkmış ve dokunduğumu düşündüm öyleyse ben varım demiştir. Aristotelesçi duyulara güven alanından Rönesans’daki bu girişimler, yalnızca düşünsel olana yer veren bi şüphe alanına geçiş yapmıştır. Rüya ile de gerçekliği yıkan Descartes’ı çok farklı ve yoğun bir üslupla eserde okuyup fikirlerin öykünün içine nasıl yedirildiğini görmüş oluyoruz. Tüm bunlar bize eserin yoğunluğunu ve kalitesini yansıtırken birçok kişinin de belirttiği gibi zor bir dil kullanan İhsan Oktay bu eserinde birkaç kez okunmayı hak ediyor. Öncesinde Descartes ile ilgili fikir sahibi olmak kitabı okumayı hem daha kolay hem de daha zevkli hale getirecektir. Kitabı henüz okumayanlara böyle bir tavsiye verip iyi okumalar dilerim..

Puslu Kıtalar Atlasıİhsan Oktay Anar · İletişim Yayınları · 202048,5bin okunma

·

244 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Esm.