Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

LEIBNIZ - NEWTON TARTIŞMASI
Bu çalışmada Sir Isaac Newton ile Gottfried Wilhelm Leibniz arasında yaşanan ve felsefe tarihine Leibniz-Clarke Mektuplaşması olarak geçmiş olan tartışma özetlenmeye çalışılmaktadır. Leibniz-Clarke Mektuplaşması olarak adlandırılan yazışmalar Leibniz tarafından kaleme alınan beş mektup (ya da yazı) ile Samuel Clarke tarafından bu mektuplara cevap olarak yazılmış olan beş yazıdan oluşmaktadır. Bu yazışmalar 1715 ve 1716 yıllarında yapılmış, 1717 yılında da Clarke tarafından yayımlanmıştır. Aslında Newton’cularla Leibniz arasındaki anlaşmazlık veya çekişmeler çok daha önce başlamış, Türkçe’de yüksek matematik olarak adlandırılan diferansiyel ve integral hesapların önce kimin tarafından bulunduğu iki taraf arasında anlaşmazlıklara ve karşılıklı intihal (aşırma ) ithamlarına yol açmıştı. Bu tartışmalar Leibniz’in 1715 te Galler Prensesi Caroline’e yazdığı bir mektupta, Newton’un çalışmalarını felsefe ve tanrı bilim açısından sert bir dille eleştirmesiyle yeni bir boyut kazandı. Newton’un dostu ve taraftarı olan Clarke, bu mektuptaki suçlamaları yanıtlayan bir yazı hazırlayarak Leibniz’e iletilmek üzere Prenses Caroline’ye verdi ve böylece bu yeni tartışma başlamış oldu. On sekizinci Yüzyılda Avrupa’nın önde gelen iki fikir adamının mektuplaşma yoluyla yaptıkları tartışma, o dönemde bilim, politika, din ve etik alanında doğal din, tanrı, deizm, teizm, uzay, zaman gibi kavramların ne kadar hararetle felsefi tartışmalara konu olduğunu göstermektedir. Bu kavramların bir bölümü bugün bilim tarafından, kesin değilse bile, tatmin edici çözümlere bağlanmış, geri kalan konular ise ya karara bağlanmasından umut kesildiği için, ya da daha kötüsü, Dünyamızın içinde bulunduğu koşullar, bu gibi metafizik konularının fantezi sayılmasına yol açtığı için gündeme pek alınmaz olmuştur.
·
43 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.