Osmanlı köylüsü Avrupa'nın en fakir ülkesinin halkıydı. Kişi başına Almanya ve Fransa'da yedi, İngiltere'de on dokuz kilo pamuk düşerken, Osmanlı'da bir kilonun üçte biri kadar, yani üç yüz otuz gram pamuk düşüyordu. Almanya ve Fransa'da on dokuz, İngiltere'de otuz sekiz kilo şeker düşerken, Osmanlı'da yedi kilo düşüyordu. Hele demir çelik oranları korkutucu boyuttaydı. Fransa'da iki yüz doksan sekiz, İngiltere'de dört yüz kırk beş, Almanya'da beş yüz otuz dokuz kilo düşerken, Osmanlı'da sadece beş kilo demir çelik düşüyordu. Üstelik Dicle kıyısındaki kumda demir açıkta bulunduğu halde Moltke, "Bu dağlar, ne maden hazineleri saklamakta, bu hazinelerden ne kadarı da açıkta yatmakta ve sadece işlenmeyi beklemekte. Dicle kumundan bir mıknatısla yüzde elliden fazla demir ayırdık. Mil karelerce arazi dut ağaçlarıyla kaplı da, bir okka bile ipek elde edilmiyor. Bu güzel denizlerden geçen buhar gemilerinde Avusturya, İngiliz, Rus ve Fransız bayrakları dalgalanıyor; Türk denizlerinde dalgalanmayan sadece Türk bayrağı" diyordu.
Sayfa 113Kitabı okudu
·
29 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.