Bu şekilde yapılan suikastler silsilesinin ilk kurbanı, Bâtıniliğe hem ideolojik, hem de askeri - siyasi mücadeleyi açmış olan büyük Selçuklu Veziri Nizâmü'l-mülk olmuştur. Öldürülüş şekli, sosyal bir mahiyet taşıması, bir de Bâtınilerin mücadele metoduna dair fikir vermesi bakımından dikkate değer:
Bir dilekçe sunmak bahanesiyle ihtiyar Selçuklu vezirinin huzuruna girebilen, Sûfi kıyafetinde bir Bâtıni, onu hançerlemiş ve öldürmüştür (1092).
Bunu diğerleri takip etmiştir. Yukarıda görüldüğü şekilde, Bâtıniliğe karşı şiddetli bir mücadele açan vezir Kâşânî bu neviden başka bir misali teşkil eder:
Bâtınilere karşı açtığı, -onları müşkül duruma sokan- mücadeleden sonra bu veziri ortadan kaldırmak üzere iki "fedai" seçildi. Bunlar vezirin tavlasında seyis olarak çalışmaya başladılar. Bu fedailer, iyi hizmetleri ve dindarlıkları ile vezirin itimadını kazanmaya muvaffak oldular. Vezir, Nevruz dolayısıyla, Sultan Sancar'a hediye edeceği iki Arap atını, herhâlde sultana layık olup olmadıklarını kontrol etmek üzere, ikametgâhına getirmelerini emretti. Vezir atları gözden geçirirken, bu iki seyis onu bıçakladı (1127). Böylece Bâtınilerin zemin ve zamana göre değişen -rakiplerini ortadan kaldırma- sistemlerine dair bir örnek daha verdik.
Abbasi halifeleri de dâhil olmak üzere (Halife Müsterşid'in öldürülmesi: 1136), birçok vali ve kumandan (mesela Musul Valisi Merdud: 1113 ve Aksungur Porsuki: 1126), hatta Selçuklu soyundan olmayan hükümdar öldürüldü (mesela Hums Hâkimi Cenâhü'd-devle: 1103). Öldürülenler hakkında ayrı ayrı bilgi vermek şöyle dursun, onların bir listesini bile yapmak eserin çerçevesini aşar. Burada belirtmemiz gereken nokta şudur:
Bâtınîler yalnız siyasi rakiplerini ortadan kaldırmakla yetinmemişlerdir, anlatıldığı üzere, zirveyi teşkil edenler dâhil olmak üzere derinliğine bütün cemiyet ile meşgul olmuşlardır. Kurulu siyasi ve içtimai düzeni çökertmek ve halkı kendi akidelerine çevirmek nihai gayeleridir.
Sayfa 223Kitabı okudu
·
299 görüntüleme
Həqiqətən insan dəhşətə gəlir, ardı-arası kəsilməyən sui-qəsdlər…
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.