Koruyucular Konseyi, İslam hükümleri ve Anayasayı korumanın yanı sıra Millet Meclisi’nin aldığı kararların anayasa ve şeriata aykırılığını ortadan kaldırmak amacıyla kurulmuştur. Temel görevleri; anayasayı yorumlamak, meclisin aldığı kararların İslam’a ve anayasaya uygunluğunu kontrol etmek, Uzmanlar Konseyi, Cumhurbaşkanlığı, Millet Meclisi seçimleri ve referandumları gözetlemek ve adayların uygun olup olmadıklarını belirlemektir.
Koruyucular Konseyi’nin tarihi 1906 yılına kadar uzanmaktadır. Muzaferuddin Şah döneminde meşrutiyet anayasası kabul edilince bazıları söz konusu anayasanın bazı hükümlerinin İslam’a aykırı olduğunu dile getirmiştir. Bunun üzerine dönemin önemli dini-siyasi aktörlerinden Şeyh Fazlullah Nuri yasaların İslam’a uygunluğunu denetleyecek bir kurum oluşturulmasını önermiş ve bu önerinin kabulüyle ilk Koruyucular Konseyi ortaya çıkmıştır. O dönemde kurulan konsey pek etkin olamamış ve formaliteden bir varlık göstermiştir. Fakat İslam Devrimi’nden sonra oluşturulan Koruyucular Konseyi bugün İran’ın en önemli kurumları arasında yer almaktadır.
İran Anayasası’na göre hâkimiyet ve kanun koyuculuk hakkı Allah’ındır. Bu yüzden İslam devletinde düzenlenecek yasalar İslami ölçülere uygun olmak zorundadır. İşte düzenlenecek yasaların İslami ölçülere uygunluğunu teşhis edecek kurum Koruyucular Konseyi’dir.
Koruyucular Konseyi, altısı fakih altısı da hukukçu olmak üzere on iki kişiden oluşmaktadır. Fakihler doğrudan dini lider tarafından altı yıllığına tayin edilirken, hukukçuların seçimi ise şu şekildedir: Yargı erki başkanı, uygun gördüğü hukukçuları belirler ve belirlenen sayı genelde ihtiyaç duyulanın iki katı kadardır. Yargı erkinin belirlediği bu adaylar Millet Meclisi’ne sunulur ve mecliste yapılan seçimde en çok oyu alan adaylar Koruyucular Konseyi’ne seçilmiş olurlar.
Sayfa 56 - Şura-i Negahban-i Kanuni EsasiKitabı okudu
·
36 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.