200 syf.
9/10 puan verdi
"Zulüm bizdense, ben bizden değilim."
(Rachel Corrie)
"Bilirsiniz: İnsandan daha uzun yaşar kemikleri. Dillerini ne kadar toprağa gömerseniz gömün, kelimelerin kemiklerini örtecek toprak yoktur. Gün gelir, yazılır, söylenirler." Syf:14
Kitap yirmi üç yazarın hikayelerini, Murathan Mungan tarafından seçilmesiyle oluşturulmuş. Hikayelerde konu edinilen şey, kitabın adından da anlaşılacağı gibi, 'Dersim'... Dersimde ölenlerin, ölenin yakınlarının, öldürenlerin, öldürenlerin yakınlarından aktarılmış hikayelerin, yazarlarımızın bakış açısıyla ve edebiyatlarıyla buluşmuş olduğu bir kitap. Acının, hayatın çok acı tasvirleri mevcut satırlarında. Bir kaç adım sonrasını tahmin edebildiğiniz hikayeler var; 'Allah'ım ne olur böyle olmuş olmasın' diyorsunuz. Sonrasında keşke öyle olsaydı, böylesi daha acıymış dediğiniz anlar olacaktır. Yani birini, çok eksik bir yanı kalmayan bir diğer acıya yeğ tutacaksınız. Bu tür kitapları ya hiç kimse okumasın, ya da herkes okusun da, en azından acıları bölüşelim. Şayet tek insan yüreği kaldırmıyor bu kitabı okumaya. Bi tecrübe sabittir. Acıyan yerlerimi kitabı bitirebilmek adına, bir süre uyuşturmak zorunda kaldım. Subay kocasının yaptıkları yüzünden kafasına sıkan anneyi mi dersiniz, henüz on yaşında tecavüze uğrayanını mı, mermi pahalı diye önce silah dipçikleriyle, sonra o da zarar görmesin diye meşe kütükleriyle dövülürek öldürülen çoluk çocuğu mu, hangi birini anlatayım?
Bu tür durumlardan etkilenenler için, geceleyin okumayı hiç düşünmeyin derim. Abartısız söylüyorum; bir an sızlayan kalbimin acısından öleceğim gibi hissettim. Belki de ilk defa bu tür kitapları okuduğumdan ötürüdür bilemem ama, okurken çok fazla duygusallaştım diyebilirim. Gece, en fazla duygusallaşmaya müsait bir vakit olduğundan tavsiye etmiyorum. Yazarlar içerisinde yeni yeni tanıştıklarım oldu. Önceden tanıdıklarım da vardı. Hikayeleriyle dikkat çeken isimlerin başında; Behçet Çelik, Ayfer Tunç, Burhan Sönmez -ki bu hikayeyi okuyan çok şaşıracağı bir başka isimle de karşılacaktır- ve Şule Gürbüz vardı. Şule Gürbüz'ü bundan önceki incelememi okuyanlar az çok bilir, bilmeyenler için de buraya bırakayım;
#33340886
Giderek insanlığa karşı olan inancım kaybolmakta. Aklı ermez yaşta bir çocuk gibi davranan hükümetler, birbirine diş geçirme politikası güden devletler-kurumlar, yarış atından farksız bir yaşama maruz bırakılanlar, guruplaşmalar, guruplar arasındaki farklılıklar, farklılıkları hazmedememe ve kendine benzetme isteğinden ötürü yitirilen saygı... Her biri ayrı bir sorun teşkil etmekte. Arkadaşlık ve aile ilişkilerine kadar inebilen sorunlar, birbirinin arkasından kuyusunu kazanı mı dersin, her türlü entrikaları çevirip yüzüne güleni mi...(çoğaltılabilir)
Ne için ve neden olduğunu bile bilmeden ölen, öldüren insanlar üretmekten başka bir işe yaramayan bir hal aldık, alıyoruz... Ee, peki sonuç?
''Savaş bir gün biterse kendimize şunu sormalıyız: Peki ya ölüleri ne yapacağız? Neden öldüler?''
(Cesare Pavase)
Ben söyleyeyim, bu yaşadığımız tüm zorluk ve hezimet; karnı tok, sırtı pek 'kodamanoğullarından' başkasına yaradığı yok. Onların ekmeğine yağ sürmekle meşgulüz... İstersek ve gayret edersek bunların üstesinden gelebiliriz demeyi çok isterdim.
Tarih, bu sefer gerçek yüzünü gösterdi bana. Acıyı, ölümü, kanı ve halkın psikolojisine yer verdi satırlarında. Yazılan çizilen çok şey var da... Yazanı, çizeni; galip gelenler, zafer elde etmişler ve gücü elinde bulunduranlar olduğu için, mazlumdan, zayıftan, yenik düşenden hiç haberimiz olmuyor... Mungan'ın deyimiyle,
'Resmi tarih hegemonyasının, dilinin, söyleminin, red ve inkar politikalarının, geniş kesimlerin gerçekleri bilme, öğrenme tutkusu, adalet arayışı ve vicdani gereklilikler karşısında gün günden zayıf düştüğü bir dönemden geçiyoruz." Syf:11
Yaşamım boyunca tecrübe ettiğim ve beni memnun kılacağına inandığım bir şey varsa; 'SORGULAMAK'tır. Kimi ve neyi olduğunun hiçbir önemi yok. Gayem hakikati öğrenmektir. Ve bunu Descartes'in metoduyla,
"Eğer gerçeği gerçekten bilmek istiyorsan, yaşamında bir kez olsun her şey hakkında şüphe et."
Ve gerçeği öğrenmemin bana getirisi yanında, kaybetmiş olduğumun çok bir önemi kalmıyor.
Çünkü şuna inanırım;
“Evrendeki en büyük ziyan, sorgulama yeteneğini yitirmiş bir beyindir.” Albert Einstein
Saroyan'dan şu alıntıyı da buraya bırakıyorum;
"İnsanları insanlık dışına çıkaran, izleyen diğer
insanları insanlıklarından utandıran olaylara bakarken, sorunu, bozukluğu, çıldırmışlığı ve benzeri tüm olumsuzlukları şu ya da bu halkın değil, tüm insanlığın mayasında görüyorum."
Sanırım daha fazla söze gerek yok...
Mungan etkinliği kapsamında okuduğum bu kitap, 23 farklı kalemin lezzetiyle buluşturdu beni. Her ne kadar tattığım lezzet acıysa da 'iyi ki okumuşum'.Bunun için etkinliği düzenleyen 
teto teşekkür ederim.
Bugün tanışmış olduğum bu parçayı, kitabın anısı ve kefensiz ölülerin saygısı için buraya bırakıyorum;
youtu.be/5KaTlELBFmI
··
714 görüntüleme
Bu yorum görüntülenemiyor
Bazen ne yaşadığını hatırlamak acıtır ama bir isyandır da bazen. Hatta bir çığlık. Her çığlığın bir yankısı var mıdır ? İçte kalanların vardır, mutlaka vardır biliyorum. İşte Dersim içimizde kalan o çığlık hala..
Tarihin tanıklık ettiği acı; Dersim. Okudukça boğazım düğümlendi, yutkundukça kalbimi okşadı kelimelerin büyüsü. Yüreğinize sağlık, çok güzel bir inceleme olmuş. 🌸
Bu güzel ve anlamlı yorumunuz için ben teşekkür ederim. O çığlıklar içimizde kalmasın, kulaklar tırmalasın isterim; hataların tekrar edilebileceliği kötü bir zaman içerisindeyiz.
2 sonraki yanıtı göster
Descartes'ın sözlerine katılıyorum. Başkalarının doğrularını test etmeden direk doğru olarak kabul etmemeliyiz. Tarafsız bir bakış açısı insanı yanılmaktan, gruplaşmaktan ya da yanlış yere yargılamaktan kurtarabilir.
Kitabın hikâyesi isminden ve incelemenizden de anlaşıldığı gibi gayet sarsıcı olmalı...Güzel yorumlamışsınız. Elinize sağlık..:)
Yine Gide'nin bu hususta çok güzel bir ifadesi vardır, 'Azametin, baktığın şeyde değil, bakışında olması için uğraş.'
Benzer düşünüyoruz sizinle, söylediklerinize katılıyorum. İçinde zerre kadar insani bir duygu besleyen herkesi sarsabilecek nitelikte. Sonuçta yaşanılan masal, kurgu vesaire değil, gerçek hayattan alıntılar.
Teşekkür ederim, beğenmenize sevindim. :)
"Beni ben yapan benden olmayandır."
Yaşananların hepsi gerçek biz gerçekliğine inanmasakda gerçek.
Savaşı tatmış bir kadın tanıdım, o kadın hiç normal bir yaşam kuramadı.
Birileri onu, onlardan olmadığı için acıya mecbur etmişti...
Teşekkürler...
”Bu dünya, senden olmayanlarla hoştur.
Onların sana verdiği ilimlerle, kıymetlerle, gönüllerle hoştur.
Sadece senin gibiler değil, senden olmayan da çok yaşasın ki, sen de yaşa.
Hele bir de onun? gözüyle gör şu fani dünyayı.
Herkes beyaz olsa, o zaman beyazı fark edemezsin ki. Değil mi?
Veyahut da siyah. Beyaz en güzel siyahta belli eder kendini.
Beni ben yapan yegane şey, benden olmayandır.
O yoksa, sen de yoksun. Ne anlamın kalır ne rengin belli olur, ne de tadın."
(Hükümet Kadın)
Öncelikle bu güzel alıntıyla desteklediğiniz için ben teşekkür ederim. Düzensizliğin kendisi bir çeşit düzendir zaten. İlla bir kaba sığdırılmak gerektiğine inanmıyorum. Güzel günler görmek dileklerimle.
1 sonraki yanıtı göster
Bu yorum görüntülenemiyor
Ne güzel alıntılarla desteklenmiş bir yazı böyle. Ve de ne güzel demişsiniz 'herkes okusun da acıları bölüşelim' diye. Hep birlikte zihin açıcı okumalarımız olsun böyle. Teşekkürler.
İnceleme için teşekkürler. Sade ve içten, alıntılarla desteklemiş olduğunuz objektif bir inceleme olmuş.
İnci Hanım kardeşime katılmamak ne mümkün, ne güzel demiş Rachel Corrie "zulüm bizdense,ben bizden değilim ", ben de.
dersim yüreğimizde derin bir sızı ve yaradır
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.