Item: Çakıcı'nın İlk Kurşunu
Rating: 8 puan verdi
Author: Gül

Gül

@Silencee·

21 Eylül 2018 21:41

148 syf.

8/10 puan verdi

“Benimle çok uğraşıyorlar, canıma tak dedi. Artık dayanamayacağım.” Bu sözler sabahattin Ali’nin ölmeden önce kardeşi Fikret Şenyuva’ya söylediği son sözlerdi. Ve eklemişti: “Anneme yirmi beş lira gönderdim. Yine göndereceğim. Bir gün gelir de gönderemezsem, beni yok bilin!..” Ve cesedi öldürüldükten altı ay sonra bir çoban tarafından bulunur, dört ay sonra da gazetelere öldü haberi yazılır. Eşyalarına devlet tarafından haciz konulur, bir polis memuru eşyalarını köylülere satar ve daha nice iğrenç şey... Yıllarca eserlerine yasak konulan, yazıları yüzünden durmadan hapiste yatan Ali şimdi MEB’in 100 Temel Eser listesinde yer alıyor. Garip bir ülkeyiz. Sabahattin Ali özgürlüğüne kavuşacağını düşündüğü yola çıkarken okumak için yanına aldığı birkaç kitap, birkaç parça kıyafet, umudu, kafasında ise geride bıraktığı can’ı Aliye’si, ruhu Filiz’i ve çantasında tamamlamayı düşündüğü birçok hikayesi vardı. İşte bu kitabı; yıllar sonra sandığından çıkan notlardan derlenmiş bir kitap. Kızı Filiz Ali yıllar sonra sandıkta kalan belgeleri ve notları 1997’de Nükhet Esen’e götürüyor. Nükhet Esen, Zeynep Uysal, Engin Kılıç, Olcay Akyıldız bu yazıları okuyup düzenliyorlar. Bu derleme kitapta; ikisi tam, biri bitmemiş, biri uzun olmak üzere dört hikaye, on bir şiir, Kağnı hikayesinin üç perdelik opera formunda yeniden yazımı, ileride yazmayı planladığı hikaye ve romanlarına dair kısa notlar, bazıları 1940'larda gazetelerde yayımlanmış sosyo-politik makaleleri ve çizdiği desenler yer alıyor. Yazmayı planladığı liste şu şekilde: #33900716 Tabi bu listenin dışında Kuyucaklı Yusuf’un üçlemesi de bulunuyor. Sabahattin Ali, ‘Kuyucaklı Yusuf’u üç cilt olarak tasarlamış. Şehrin büyüklerini öldüren Yusuf, ‘Çineli Kübra’ isimli ikinci ciltte eşkıya olacak, üçüncü ciltte ise Yörüklerin arasına katılacaktır. Bu yönüyle ‘Kuyucaklı Yusuf’, ‘İnce Memed’ gibi eşkıya romanlarının öncüsü sayılabilir. Edebi dili pek iyi olmayan, bölük pörçük, daha üzerinde çalışılması gereken, belki çoğu kullanılmayacak yazılardan oluşan derlenmiş bir kitap. Yani Kafka vakası diyebiliriz. Bunun bilincinde olmadan okuyan kimseler Ali hakkında negatif düşüncelere girebilir. Eğer bu yazıların daha taslak aşamasında olduğu bilinip bu bilinçte okunursa hiçbir sıkıntı teşkil etmez çünkü onun yazdığı her satır bizim için çok kıymetli. Ama Ali bunu ister miydi? Hiç zannetmiyorum. İlk öykü kitabı olan Değirmen’i bile kendi isteğiyle çıkarmasına rağmen eleştiren, Dağlar Ve Rüzgar adlı derleme şiir kitabındaki notlarda, şiirlerini gönderdiği çoğu dostuna şiirleriyle ilgili bol bol eleştiri yazan bir yazar bunların gün yüzünüze çıkmasını istemezdi bence. “Bir Hakikatin Hikayesi” adlı öyküsü gerçekte başından geçen bir olay olduğu için yayınlanmadığı düşünülüyor. En uzun olan hikayesi Çakıcı’nın İlk Kurşunu. Bu hikayede Aydın’da yaşayan eşkiya Çakırcalı Mehmet Efe’yi anlatır. Hoş eşkiya demek pek doğru bir tabir olmuyor. Otoriteye karşı savaşmış, halktan yana olan biri Çakırcalı. Ali bu hikayeyi yayınlar mıydı yayınlarsa cezaevinde ne kadar süre yatardı bu da bilinmez. Çünkü pek çok yerde II. Abdülhamit’i sert bir dille eleştiriyor. Pek çok kişi Yaşar Kemal’in Çakırcalı Efe kitabıyla kıyaslıyor. Bu tamamiyle yanlış bir yaklaşımdır daha taslak olan bir yazı, bir birikim eseriyle kıyaslanmamalıdır bence. Yine de kitaba umutsuz bir şekilde devam edenleri, kitabın son kısmı fazlasıyla tatmin edecektir. Gazetelere yazdığı köşe yazıları ya da yaptığı konferanslardaki konuşmaları yer alıyor bu kısımda. Bu konuşmalar ders niteliğinde. 17.01.1932 yılında Konya Halkevi'nde verilen konferanstaki konuşmalarını; “Kadınlar Üzerine Bir Konferans” adıyla yazmış, kız çocuklarının eğitimi, onların nasıl yetiştirilmesi gerektiği, kadın ve erkeğin toplumun her alanında eşit olması gibi konularda çok müthiş noktalara değinmiştir. Şu alıntı yazının sadece kısa bir parçası: #33861364 Bu yazıları: Türkiye Hapishaneleri Emperyalistin Tarifi Bu Memleketi Kurtarmak İçin Milliyetçinin Tarifi Hürriyet Meselesi Milliyetçi Gençlik Asıl Büyük Tehlike Bugünkü Ehliyetsiz İktidarın Devamıdır Şeklinde devam ediyor. Sırf bu yazılar için bile alınıp okunmalıdır bu kitap. Yıllar geçmesine rağmen halen ne asıl katilleri bulundu ne de bir mezarı mevcut Sabahattin Ali’nin. Kemikleri inceleme yapılacak bahanesiyle ordan oraya savrulurken ne hikmetse kayboluveriyor. Sanki kaderini bilip bu dizeleri bırakmış bize: “Bir gün kadrim bilinirse İsmim ağza alınırsa Yerim soran bulunursa Benim meskenim dağlardır!” Canına kurban...

Çakıcı'nın İlk KurşunuSabahattin Ali · Yapı Kredi Yayınları · 20198bin okunma

··1 alıntı·

3 artı 1'leme

4.235 görüntüleme

Beatrice

@Damage_Inc ·

12 Ekim 2021 00:34

Kalemizine sağlık çok bilgilendirici ve sahici bir inceleme olmuş. Okurken çok duygulandım.

Gül

@Silencee ·

12 Ekim 2021 21:52

Vaktinize sağlık. Çok teşekkür ederim.

@Bravehuso ·

Güzel 👍

@GregorSamsa27 ·

Değerli bir inceleme. Teşekkürler 🙏

Gül

@Silencee ·

22 Eylül 2018 00:03

Ben teşekkür ederim 🙏🏼

Mehmed

@resiyan1 ·

22 Eylül 2018 11:09

Çok aydınlatıcı ve güzel bir inceleme olmuş. Bilinmeyenlerinden ayrıca söz etmeniz takdir edilesi. Fazla söze gerek yok, yüreğinize sağlık Gül Hanım.

Gül

@Silencee ·

22 Eylül 2018 11:23

Ali’yle ilgili bilmediğimiz ve bilmemiz gereken daha nice şey var. Çok teşekkür ederim 🙏🏼

Okur

@Kitapcikedi ·

24 Eylül 2018 21:35

İnceleme çok güzel de insanın içi acıyor işte...Elinize sağlık.

Gül

@Silencee ·

24 Eylül 2018 21:47

Yazacakları listesinde yutkunamıyor insan. Çok teşekkür ederim.

S.C

@30MRT81 ·

27 Aralık 2019 13:35

Yüreğinize sağlık, okurken tüylerim diken diken oldu kıymet bilmeyen toplumuz. Nice aydınlar ya hapiste ya mezarda ya da gurbette bu ülkeye olan hayalleri ile özlemleri ile gönüllerde yer aldılar.Yerleri belli olmasa da onlar sürekli gönüllerimiz de yer alacaklardır.

Gül

@Silencee ·

28 Aralık 2019 09:46

Çok teşekkür ederim.