Item: Zamanımızın Bir Kahramanı
Rating: 9 puan verdi
Author: Özlem

Özlem

@okuyucu_·

07 Haziran 2019 00:07

243 syf.

· Kitabı okudu

9/10 puan verdi

10 günde okudu

Hayatla Düello!

lermontov'un psikolojik yönü ağır basan, anti- kahramanın serüveni ekseninde yazdığı romanıdır. anahtar kavramlar: aşk, hayat, ölüm, umut, kader, hayal kırıklığı yer: kafkasya’nın sert ve özgün bir havaya sahip toprakları. kimi zaman hırçın, kimi zaman dingin… “insanın kalbi sabah duasında nasıl dinginse, yer ve gökteki tüm varlıklar da o kadar dingindi..." doğal güzelliklerle birlikte beşeri öğeleri etkileyici biçimde sunar lermontov. peçorin: kafkas topraklarından aristokrat kesimin yaşam alanına uzanan geniş bir skalaya hakim bir hayata sahip olma imkanlarına sahip bir asker. bir nihilist, varoluş sancısı çeken bir birey, elde edilemeyecek olanın büyüsüne hayran, sevdalar denizinde yüzen ama ıslanmayan aşık, düelloda aşık olduğu sanılan kadın için canını ortaya koyacak kadar gururlu ama kadına onu sevmediğini söyleyecek kadar da kırıcı bir dobra… peçorin, günümüzde de gözlemleyebildiğimiz pek çok şeye sahip olsa da var oluşuna ve hayat amacına anlam arayan bir anti-kahraman. insanları öyle yakından tanımıştır ki güven duygusunu yitirmiştir en zeki ve en yürekli bulduklarına bile. "işte insanlar! çoğu böyledir... olacak olanın tüm çekinceli taraflarını önceden bilirler, yardımcı olup yol gösterirler; zaman zaman başka yol bulamayınca da hareketinizi onaylarlar. sonra da işin içinden sıyrılıp, olanca sorumluluğu yüklenen kişiden derhal yüz çevirirler. tümü böyledir; en yürekliler, en zekiler bile..." peçorin, modern insanın sıkıntılarını paylaşır. örneğin; evlenmekten ölesiye korkar. halbuki pek çok fedakarlığa hazırken bir aşk uğruna evlilik lafını duymak “hoşça kal!” demesine yetmektedir. geleceğin planlanamaz ve sürprizlerle dolu olmasına aşıktır o. pek çok vasfı olduğu halde bunları kullanma ihtiyacı hissetmeyen nice insandan biri peçorin. onun derdi bilinmeyenin, sonsuzun gizemine ulaşabilmekte gizli… imkansızlığının farkında olup çaresiz hissetse de… “sonsuzluğun gizi de sadece hedefe ulaşmanın imkansızlığında: sonsuzlukta.” doğaya özlemi ve toplumsallaşmanın zehirli etkilerini hissettirir lermontov zaman zaman. “toplumsal alandan sıyrılıp doğaya sokuldukça çocuklaşmadan duramıyor insan; sonradan edinilmiş ne varsa buharlaşıyor, ruh arınıyor, önceleri nasılsa veya gelecekte nasıl olacaksa o hali benimsiyor." ya özeleştiri? lermontov kendisi de şiirler yazmasına rağmen şairleri eleştirmekten geri durmaz. “şairler şiir yazmaya başladıklarından, kadınlar da okuduklarından beri onlara o kadar sıklıkla melek denmiştir ki, safça buna inanmışlardır. ama aynı şairler para karşılığında neron'u da yarı tanrı haline getirmemişler miydi?" müthiş! kadercilik? zeki, sorgulayıcı, meraklı bireylerin kaderle yüzleşmeleri üzerine metafizik konularla zihnimizi tokatlar. kaderci olanlara minik bir ders de verir yazar gizliden gizliye… psikolojik açıdan pek çok çıkarım yapıyor yazar lermontov: • "o güldüğünde gözleri gülmüyordu!.. bu, kötü bir huyun veya derin, bitmeyen bir kederin işaretidir. yarı açık kirpiklerinin arasından fosforlu bir aydınlıkla ışıldıyordu gözleri. ne ateşli bir ruhun, ne de düş gücünün görüntüsüydü bu. yalnızca cilalanmış bir metalin göz alıcı, fakat soğuk ışıltısıydı; gözleri, çevresiyle ilgilenmediğinde içe işleyişi, yırtıcı, öylesine sorulmuş bir sorunun buz gibi etkisini duyuyorlardı." sözleriyle gözlerden ruha dair çıkarımlarını leziz betimlemeleriyle sunuyor bize. • “yürüyüşü sakin ve rahattı fakat kollarını sallamıyordu: içe kapalı bir karakterin şaşmaz ifadesi." sözleriyle beden devinimleriyle karakter bağlantısını kurması etkileyici değilse nedir? • “arkadaş ben insanları küçümsemeyeyim diye onlardan nefret ediyorum, bunu yapmasam hayat iğrendirici bir komedi olurdu.” ve “arkadaş, kadınları sevmeyeyim diye, onları küçümserim, bunu yapmasam hayat zırva bir melodram olurdu.” sözleriyle insanları tanımanın ve onlara dair olumsuzlukları bertaraf edebilmek için savunma mekanizmalarımızı, eksikliklerimizi ve yansıtmalarımızı hissederiz okudukça… • “sessizlik büyük; fakat saklı bir güç gölgesidir.” sözüyle içimizdeki güce ulaşabilmenin sessizlikten, dinginlikten ve farkındalıktan geçtiğini vurgulamakta. • “ben alçakgönüllüydüm, beni oyunbazlıkla suçluyorlardı: suskun biri oldum. iyilik ve kötülüğü derinden algılayabiliyordum: kinci oldum. bütün dünyayı sevmeye hazırdım, beni kimse anlamadı: ben de nefreti öğrendim. şenliksiz gençliğim, kendimle, dünyayla dalaşmakla geçti; en güzel hislerimi alay edilmekten korkarak, içimin derinliklerinde sakladım: onlar da orada öldü. doğruyu söylüyordum, bana inanmıyorlardı: aldatmaya başladım.” sözleriyle çevresel etmenlerin en masum ve düzgün kişiyi bile nasıl değiştirebileceğini düşündürür bize. • “kimi zaman kendimden nefret ederim... acaba diğer insanlardan da bu nedenle mi nefret ediyorum?” sözlerini söyleyen peçorin özelinden yola çıkarak kendisini sevemeyen kimsenin başkasını da sevemeyeceği gerçeğine vurgu yapılmakta. günlükler ve bir gezginin ağzından dinlemek gibi çeşitli yollarla aktarılan roman postmodernist yönler taşımakta. gürcüler, çeçenler, tatarlar,kazaklar, osetler gibi birçok grupla mücadele ediliyor olması rusların diğer ulusları adeta bir eşkıya gibi gördüğünün, cahil, kaba ve görgüsüz insanlar olarak nitelendirdiğinin mi kanıtı? bilemedim… lermontov’un tüm sancılarına ve felsefik sorularla örülü düşüncelerine rağmen eserinin özünde şu sözüyle mesajını gizlemektedir: “tüm insanlar dilediklerince kafa patlatsınlar, şunu bilmeli ki, hayat o kadar da dikkat edilmeye gelmez." not: çağdaşı puşkin’in düelloda bir kumpasa mahkum olarak ölümünün ardından anısına yazdığı şiirler dolayısıyla sürgünler yaşayan ve sonunda puşkin ile aynı sonu yaşayan lermontov, gencecik yaşında bu kadar güzel bir eserle gönlümüze girebildiyse, daha uzun yaşasaydı neler neler yazardı diye üzülüyor insan bu eseri okuduktan sonra.