Item: Kapı
Rating: 10 puan verdi
Author: Emin K.

Emin K.

@EMNK

09 Eylül 2019 21:31

Edebiyat

259 syf.

· Kitabı okudu

10/10 puan verdi

Beğendi

7 günde okudu

Kapı'nın Ardından

Magda Szabo; Çağdaş Macar Edebiyatı’nın öne çıkan yazarlarından biri. Eserleri, çok sayıda ülkede farklı dillere çevrilmiş. Ülkemizde ise 2000’lere kadar tek kitabı Türkçe ’ye çevrilmiş. 2007’den sonra da üç kitabı daha çevrilmiş. Ülkesinde politik nedenlerle baskıya maruz kalsa da nitelikli eserler vermeye devam etmesiyle çeşitli ödüller ardı ardına gelmiş ve bu baskıları aşarak ünü dünya çapında yayılmış. Szabo’nun okuduğum ikinci romanı... Üslubu genel olarak biraz mesafeli. Özellikle Iza’nın Şarkısı’ndaki baş karakteri Iza gibi soğuk ve güçlü kadın karakterler buluyor kendine ve bunu da mesafeli anlatımıyla destekliyor. Ancak anlattıklarının içten olduğunu biliyorsunuz. “Bunlar hayatın gerçekleri” diyerek dobra bir tavırla yüzünüze yüzünüze haykırıyor. Sakin bir tavırla, şiddeti derin olan darbeler indiriyor bedeninizin çeşitli yerlerine. Tabi yüzündeki o vakur ifadeyi de görmezden gelemeyiz. Zaten o koruduğu mesafeli tavrını bu ifadesiyle güçlü kılıyor. Hüznü de mizahı da metanetli ve ölçülü. Gevşeyip kahkahalarla güldüğünü ya da kendini acındırmaya çalıştığını görmüyorsunuz. Szabo’yu elbette ki tanıyamadık ancak ben okuduklarımdan, yani onun şahsına münhasır hüviyetinin içine sızdığı anlatımından, kurgularından şöyle biri olduğunu düşündüm: Ciddi tavrını koruyan, mesafeli kişiliğinin yanında bir kalbi olan güçlü bir kadın. Hele ki arka kapak tanıtım yazısındaki ‘otobiyografik unsurlar taşıyan bu roman’ ifadesini de dikkate alırsak bu daha da anlam kazanıyor. Kurgu; bir kadın yazar ve kocasının ev işleri için birini işe almasıyla ilerliyor. Szabo’nun kurgusunu devleştiren bu kadın, yani Emerenc; cesur ama sözünü sakınmayan, sert ve kararlı adımlar atan, az bilen ancak bildiklerini iyi bellemiş ve sıkıca savunan inatçı bir cahil, yaşam tecrübesinin öğüterek eğittiği bir bilge, acımasızca hareketleri, şeytani zekâsı ama melek gibi de bir kalbi olan, çok aksi, çok çalışkan ve mağrur, oldukça enteresan bir karakter. Eğip bükmeden yüzünüze söyledikleriyle kalp kıran ancak dostluğundan vazgeçemediğiniz, size sürekli hayata dair çok değerli şeyler öğreten bir dost gibi. Yazar, Emerenc’e dair bu bilgelikleri ve onun karakterini biraz daha açığa çıkaran ince yönleri, okuru her seferinde avlayarak veriyor. İyice anladığınızı sanarak önyargıda bulunup işin içinden kolayca sıyrılmaya çalıştığınız her defasında sizi mahcup ediyor. Alacağınız darbenin yönünü bildiğinizi sanarak gayriciddi bir savunma yaparken, hiç beklemediğiniz taraftan sağlam bir kroşeyi yüzünüzde hissediyorsunuz. Bu beklenmedik, şaşırtıcı ataklar romanı sarsıcı ve etkileyici yapıyor. Szabo’nun mesafeli üslubuna yaraşan bir de mizahına değinmek gerek. Ciddi yüz ifadesiyle, soğukkanlılıkla yapılan zekice, yer yer hüzünlü espriler, romana çok farklı bir tat katarken, karakterlerle okur arasındaki mesafeyi de yakınlaştırıyor. Bu bakımdan mizahının, Kapı’nın mütemmim cüzü olduğunu söyleyebilirim. Bölüm geçişlerine geldiğinizde, ya da yeni bir paragrafa başlarken tek cümlede vurgun yediğiniz çokça olacaktır. Yazar; “İnsan, yüreğine saplanan bıçak eğer çok keskinse ânında yere yığılmazmış.” gibi cümlelerle mevzuya direkt girip acımasızca davranarak biraz canınızı yakabilir. Eğer bu kitabı okumaya karar verirseniz, bir gece yarısı zamansız hazırlanmış mütevazi bir sofrada ya da alçıdan bir köpek biblosunda alt üst olabileceğiniz, oldukça anlamlı, sessiz ve derinden darbeler alacaksınız demektir. Ama buna değecek…

KapıMagda Szabo · Yapı Kredi Yayınları · 20211,224 okunma

··

389 görüntüleme

Emin K.

@EMNK ·

09 Eylül 2019 21:44

Gerek edebiyatta gerekse sinemada baba-oğul gerilimi/çatışması konusu çokça işlenilmiştir. Ancak anne-kız gerilimi/çatışması o kadar anlatılmamış, denk geldiğim kadarıyla. Szabo'da; hem Iza'nın Şarkısı hem de Kapı kitaplarında bu gerilim/çatışma var. Aslında daha çok kadınların tarafından kadınların hikayesini anlatıyor Szabo. Belki de gerçek hayatta annesiyle olan gerilimlerinden dem vurdu her seferinde kim bilir? Okuduğum bu ikinci kitabında da aynı şeyi gördüm: Anne-kız ilişkisini andıran Yazar-Emerenc ilişkisindeki gerilim/çatışma, tıpkı Iza-annesi arasındaki gibi. İletişim kopukluğu, kuşak çatışması ve bir türlü söylenemeyenler... Bu konunun sinemadaki yansıması Bergman'ın Güz Sonatı (Autumn Sonata (1978) ) filmi olabilir, iki kitapta da bu film geldi çünkü aklıma. Kitapları beğenenlerin filme de göz atmalarını tavsiye ederim. Son olarak, kitabın kapağına da dikkat çekmek istiyorum. Kitaptaki o atmosferi çok güzel yansıtan, okuyanın daha iyi anlayacağı çok anlamlı bir kapak olmuş, kapağı tasarlayanı, anlatılanı duyup böylesine güzel resmedebildiği için kutlamak lazım. İnceleme daha fazla uzamasın diye bu bölümü böyle ek yapmak istedim :)

Ebru Ince

@black ·

09 Eylül 2019 22:26

Bekliyordum açıkçası böyle bir inceleme ,çok güzel ifade etmişsin hem "kapı"yı hem Szabo'yu öncelikle emeğine sağlık :) Sonrasında

Katalin Sokağı diyorum :) Hayırlı geceler olsun ..

Emin K.

@EMNK ·

09 Eylül 2019 23:09

Teşekkürler, hakikaten etkileyici bir kitaptı ve kayıtsız kalamadım :) Tam da öyle yapmayı düşünüyorum, sıradaki kitap

Katalin Sokağı . Başlamışken Szabo'ya ara vermek istemedim :) Hayırlı geceler :)

2 sonraki yanıtı göster

Sükûnet

@Suab ·

10 Eylül 2019 18:30

Yüreğinize sağlık , şu saatte güzel bir inceleme okumaya ihtiyacım vardı.. veya öyle bir duygu belirdi. Teşekkürler, mutlu okumalar.

Emin K.

@EMNK ·

10 Eylül 2019 18:59

Zamanında, iyi gelen bir okuma olmasına sevindim. Vakit ayırdığınız için ben teşekkür ediyorum. Keyifli okumalarınız olsun...

Nilüfer

@WLily ·

11 Eylül 2019 10:22

Yüreğinize sağlık... Ben Magda Szabo'ya aşık oldum, kadın olduğumdan mı acaba 😊 ben demiyorum ama herkes çok güçlü bir kadın olduğumu söyler belki etkisi vardır. :))

Emin K.

@EMNK ·

11 Eylül 2019 11:40

Okuduklarım, Szabo'nun çok güçlü ve serinkanlı bir kadın olduğu izlenimini bıraktı bende. Tabi bu haliyle saygı uyandırıyor. Siz de bir kadın olarak çok beğenmiş olabilirsiniz. Hatta benzer özellikler taşıyorsanız aşık olmanız da normal bence :)) Teşekkürler...

Keziban Dinç

@Kezcan ·

12 Eylül 2019 23:16

Öncelikle iyi akşamlar diliyorum; emeğinize sağlık. Ben tesadüfen izlediğim "Kapı" filmiyle tanıştım Magda Szabo'yla. Daha sonra araştırınca kitaplarını da okumaya karar verdim. Eğer fırsat bulabilirseniz mutlaka filmi izlemenizi öneririm. Saygılar, iyi akşamlar, iyi okumalar.

Emin K.

@EMNK ·

12 Eylül 2019 23:24

İyi akşamlar Keziban Hanım, Kapı'nın bir filmi olduğunu bilmiyordum, bunu duyduğum iyi oldu. Tavsiyenizi dikkate alacağım. Yorumunuz ve tavsiyeniz için teşekkürler. Keyifli okumalarınız olsun.

3 sonraki yanıtı göster

Eylül Türk

@EylulTurk ·

09 Eylül 2019 22:00

Tahlil gibi tahlil olmuş Emin Hocam, emeğiniz varolsun👌

Emin K.

@EMNK ·

09 Eylül 2019 22:59

Vakit ayırıp okuduğunuz için teşekkürler Eylül Hanım, eksik olmayın :)

Bu yorum görüntülenemiyor

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Emin K.