Tanpınar’ın Mahur Beste, Sahnenin Dışındakiler ve Huzur kitaplarını daha önceden okumuştum. Yaklaşık 5 yıl önceydi. Herhalde okuduğum 5-10 kitaptan birkaçı da bu kitaplardır. O dönem bu kitapları okurken çok yorulmuştum, bunalmıştım. Okuduktan sonra 5-6 ay elime kitap alamadım desem abartmış olmam. Tanpınar gibi Türk Edebiyatının kallavi yazarlarından birisinin hakkını verememiş hatta ne yaptığını, yazdığını, ne dediğini bile anlayamamıştım. Muhakkak ki ikinci bir okumayı yapmam gerekiyordu. Bunun için müsait zamanı kolluyordum. Nihayet o zamanda geldi çattı. Okuma sıramı Mahur Beste, Sahnenin Dışındakiler, Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Hikayeler ve Beş Şehir olarak belirledim. Bu okumanın ilk üç sırasının bu şekilde olmasındaki amaç, bu romanların birbirini takip etmesidir. Mahur Beste Tanzimat Dönemini, Sahnenin Dışındakiler Birinci Dünya Savaşı İstanbul’unu, Huzur savaş sonrası dönemini ele almasındandır. Bu sıranın devamına da yeni kurumların eleştirisi olan Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nü ekleyebiliriz. Bu eserlerin üzerine İnci Enginün’ün Günlüklerin Işığında Tanpınar ve yine aynı akademisyenin Ahmet Hamdi TANPINAR eserleri de okunabilir. Mahur Beste ile başladım. Bu eseri ilk okumam da çok eleştirmiştim. Hiçbir şey anlamamıştım çünkü. Tekrar okuduğumda acayip keyif aldım. Özellikle metnin ilk bölümü ve sonda yer alan Behçet Bey’e mektup bölümleri muntazamdı. Hem edebi keyif alarak hem de çok eğlenerek okudum. Sahnenin Dışındakiler için ise aynı şeyleri söyleyemeyeceğim. Kitaptan o kadar sıkıldım ki, son dönemde hiç beğenmediğim kitaplardan bile bu kadar sıkıldığımı hatırlamıyorum. Daha sonra Huzur kitabını okuyacağımı düşünerek kendimi güdülemesem yarım bırakmamam içten bile değildi. Sıkılmamın sebebi eserin zorluğundan, cümlelerin ağırlığından, derin tahlillerden değildi. Tam tersi, arada bazı cümleler hariç, hiç bildiğim Tanpınar derinliği göremedim. Ayrıca bir o kadar da durağandı. Sanki kitabı TANPINAR’a silah zoruyla yazdırmışlar yada başka birisi yazmış da TANPINAR altına imzasını atmış gibi. Eser birinci tekil kişi anlatımında yazılmış. İki ana bölüme ayrılabilir. İlk bölümde ana karakterin yedi yıl önce İstanbul daki anılari, ikinci bölümde ise şu anki zaman anlatılmış. Ana karakter iç dünyasında çok az bahseder, bu bahsedişlerde derinlemesine değil parçalıdır. Eser de yaklaşık 15-20 farklı mekan ve 100 kişilik geniş karakter kitlesi vardır. Ana karakter sürekli aksiyon halindedir ama bu aksiyonlar bir ana kurgunun etrafında birleşmez. Eser de romansal bir anlatım değil, neredeyse günlük hayatın bir gerçeği vardır. Esere Romandan ziyade sosyolojik belge desek sanırım yanılmış olmayız. Belki de bizim yanılmışlığımız vardır. Sonraki okumalarda farklı şeyler göreceğizdir. Her ne kadar eleştirirsek eleştirelim, bizim rüzgarımız ancak kayadan tozunu alınır. Ama ben çok sıkıldım ve hayret ettim. Huzur, Mahur Beste gibi romanların ve o müthiş hikayelerin yazarının Sahnenin Dışındakileri yazacağına inanamadım. Acaba ilk romanı mı dedim ama aksine roman Mahur Beste ve Huzur’dan sonra yazılmış. Ve nihayet sıradaki kitap HUZUR :) Herkese keyifli okumalar dilerim.

Sahnenin DışındakilerAhmet Hamdi Tanpınar · Dergah Yayınları · 20192,789 okunma

··

225 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

İbrahim