Zihninizde şu ana dek var olan herşeye şüphe ile yaklaşın. Duyularınız sizi yanılttığını, duyumlarınızın gerçekliğe tekabül etmeyebileceğini, şuan bir rüyada olabileceğinizi, bir kere yanılmanıza izin veren Tanrının sizi hep yanılabilecek tarzda yarattığını, çocukluğunuzda (usunuzu iyi kullanamadığınız çağda) empoze edilen gerçeklik algılarının hala zihninizde hüküm sürdüğünü... Bunların hepsini ve daha fazlasını düşünün ve içerisinde en ufak şüphe bulabileceğiniz şeylere dair yargıyı askıya alın. Tutunacak bir dal bulun desek ne söylerdiniz? Bir kesinlik, şüphe götürmez bir gerçek, inandığınız herşeyi o ilkeden çıkarabileceğiniz şey ne olurdu? Descartes'ın bu soruya cevabı ilk ilkesini oluşturuyor. İlk ilke: şüphe ettiğimden şüphe edemiyorum. Şüphelenen, düşünen, beni ben yapan o her ne ise var ve varlığı kesin. O halde düşünüyorum, şüpheleniyorum öyleyse varım. İlke iki: zihnim, beni ben yapan o şey içerisinde bazı genel kavramları bulunduruyor. Eksik, değişen, mükemmel olmayan ben mükemmel ve olgunluğa dair bir fikir içeriyorum. Olgun olmayandan olgunluk çıkamaz, mükemmel olmayandan mükemmellik. Öyleyse ne kendimde ne doğada görebildiğim bu kavram benim zihnime nerden geldi? Nasıl türedi? Ben üretemiyorsam biri benim zihnime bu kavramı işledi. İşleyen varlık işlediği özelliğe haiz. O halde mükemmelliğe sahip olabilecek varlık Tanrı vardır. Tanrı varsa ve herşeye gücü yetiyorsa benim kuşku duymadigim en açık hakikatte bile yanılmamı sağlayabilir mi? Mesela özgür olduğumu hissediyorsam ve bu benim için açık bir hakikatse Tanrı bu durumu bir yanılgı kılabilir mi? Hayır. Çünkü Yanıltmak kötülüğe atıftır. Tanrı mükemmeldir, mutlak iyidir yanıltmaz... Gibi ardı ardına pek çok çıkarım, İşte Descartes'in felsefesi. Sağlam tek ilke, ondan çıkarabilecegimiz pek çok hakikat ve bütüncül bir yapı. Anlaşılacağı üzere kitabımız ilkeler ve elde edim yolları üzerine yazılmış. Descartes'ın derdi neymiş, derdi ona neler öğretmiş, hangi düşünce kapılarını açmış gibi konulara meraklı iseniz ve kesinliğe dair bir arayışınız varsa kitabı okuyuyabilirsiniz. Bu tarz ilgileriniz yoksa kitaba yaklaşmayın. Okumak için daha vakit var demektir.

Felsefenin İlkeleriRené Descartes · Say Yayınları · 2018665 okunma

·

198 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.