İlk kitap Vakıf, kuruluş aşaması ve sonrasında Vakıf’ın iki yüzyıllık zaman dilimini anlatıyordu. İmparatorluğun kaçınılmaz çöküşünü psikotarih matematiksel yöntemlerle hesaplayan Hari Seldon galaksinin iki farklı ucuna birbirinden habersiz iki Vakıf kurulmasını sağlıyor. İmparatorluğun çökmesi ve yeniden yıkıntılarından doğması için otuz bin yıllık bir sürenin geçmesini öngörüyor. Seldon sayesinde galaksinin iki zıt ucuna kurulan Vakıflar, en iyi, genç ve güçlü olanların orada üreyecekleri, büyüyecekleri ve gelişecekleri iki kurum oluyor. Kaçınılmaz olan barbarlık dönemini otuz bin yıldan bin yıla indirgeyecekleri öne sürülüyor. Hari Seldon psikotarihin, insanlığın incelenmesinde, eylemlerini önceden tahmin etmeye kalkışmadan, insan kitlelerini yöneten yasaların matematiksel analizini yöneten yasaları tanımladı. Bu psikotarihi Vakıf’ın kuruluşuna var gücüyle uyguladılar. Zaman, yer ve koşullar matematiksel olarak bir bütün halinde işliyor ve böylece Galaktik İmparatorluk’un gelişmesine hizmet ediyorlardı. Bu yüzden İmparatorluk ne yaparsa yapsın çöküşten kurtulamayacak ve bu matematiksel hesaba yenilecekti. Çöküş sırasında sınır boylarında bağımsız krallıklar görülüyor, Vakıf bunların tehdidi altında kalıyor. Vakıf, komşu krallıkların dinsel merkezi haline gelmiş. İmparatorluk tarafından Vakıf’ın varlığı unutulmuş, sadece bir grup bilim insanının oraya gönderildiği biliniyor, bu zamana kadar haklarında çok bilgileri olmuyor. İki yüzyılın sonunda Vakıf, çöküş sürecinde olan İmparatorluk dışında galakside en güçlü devlet haline geliyor. Bir avuç bilim insanının oluşturduğu özel bir girişim olmaktan çıkıp büyük bir ticaret merkezi oluyor. Siwenna, İmparatorluk’un siyasal yönetiminden çıkıp Vakıf’ın ekonomik etki alanına geçen ilk eyalet durumunda. İmparatorluk, komutan Riose’un haber vermesi üzerine uzay gemilerini galaksinin en ücra köşesine gönderiyorlar ve keşfe çıkıyorlar. Böylece Vakıf ve İmparatorluk arasındaki savaş da kaçınılmaz oluyor. İmparatorluk ile savaşın ardından geçen yüzyıldan yani Vakıf’ın kurulmasından üç yüz yıl sonra Katır ortaya çıkıyor. Seldon’ın psikotarih ile öngöremediği bir olay gerçekleşiyor. Vakıf bu zamana kadar krizleri Seldon’ın ortaya çıkmasıyla başarılı bir şekilde atlatırlarken, Katır’ın çıkmasıyla birlikte etkisiz kalıyor. Katır bir mutant, insanların duygularını yönlendirip zihinlerini ele geçirerek istediği şekilde onları kullanıyor. Bu sayede Vakıf’taki insanları tarafına geçirerek, kendi içlerinde bölerek bozguna uğratıyor. Vakıf’tan Toran, Bayta ve Ebling Mis, Katır’ı durdurabilmek için Trantor’daki kütüphaneye gidip İkinci Vakıf’ın yerini öğrenmeye çalışıyorlar. İkinci Vakıf’ın yerini bulmak Katır için önemli, onlar güçlenmeden eline geçirmek ve kendi hakimiyetini kurmak istiyor. Bu yolculuk sırasında yanlarında olan soytarı Magnifico’nun Katır olduğunu kitabın sonlarına doğru öğreniyoruz. Katır, insanların zihinlerini yönlendirip istediği gibi hareket ettirirken sadece ona sevgiyle ve şefkatle yaklaşan Bayta’ya dokunmuyor. Duygularına müdahale etmeden sevebilen tek insanı görünce onu ellememeyi tercih ediyor. Mis sayesinde İkinci Vakıf’ın yerini öğrenecekken Bayta ondan beklenmeyecek şekilde lazer silahla Mis’i öldürüyor. Zaten ölüm döşeğinde olan Mis İkinci Vakıf’ın yerini açıklayamadan hayatını kaybediyor. Bayta’nın Magnifico hakkındaki tahminleri doğru çıkıyor. Kitap kurgudaki olayları daha da belirginleştirirken bizi diğer kitaba ulaştırıyor. Asimov’un yarattığı gezegende hipernükleer motorlu üstuzaya sıçrayan gemilerle, Birinci Vakıf’tan gezegenin zıt ucunda bulunan İkinci Vakıf’a doğru yolculuk yapıyoruz.

Vakıf ve İmparatorlukIsaac Asimov · İthaki Yayınları · 20211,910 okunma

··

93 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.