Yapısalcılık, önceden verilmiş yargılardan sıyrılarak, belli bir metinde birimlerin (belirti saydığı ve belli bir görevi yüklenmiş birimlerin) ne belirttiklerini, hangi anlamı taşıdıklarını araştırır. Sonra da, yazıda birimlerin oluşturduğu figürü ortaya koyar. Bu işlemleri yaparken tematik gibi metnin içindeki can damarlarını arayacak yerde kendi kurduğu daha doğrusu eserden çıkardığı bir şemaya metnin ne derece uyduğunu bulmağa çalışır. İşlemlerine, belli varsayımlar öne sürerek girişir. Sezgilere değil akıl yoluyla vardığı ölçülere, kafes biçiminde kurduğu şifre anahtarına değer verir. Metin üzerinde, tasarladığı kategorilerin deneylerini yapar. Elde ettiği figürleri yorumlar, onlara bir anlam verir.