Ortadoğulular olarak bu geri kalmışlığımız ile ilgili sorular soruyoruz. Doğru soru "Bunu bize kim yaptı?" değil de "Neyi yanlış yaptık?" ve "Nasıl düzeltiriz?" soruları olmalı.
* * *
"Bunu bize kim yaptı?" sorusuna Ortadoğulular farklı cevaplar sundu. Sırasıyla Moğollar, Yahudiler ve Amerikalılar günah keçisi ilan edildi. Araplar Türkleri suçladı, Türkler Arapları.
* * *
Bilim ve laiklik ışığında gelişen Batı'yı takip etmeye çabalasak da bu takibe biraz geç başladık. Batı çok yol katetmişti ve biz hala sosyal eşitsizliği, dinin bilim önündeki duvarını ve batılılaşmanın yozlaşmak olmadığını çözmeye çabalıyorduk.
* * *
Kitap gerçekleri yüzümüze vurma açısından güzeldi. Rahatsız olduğum tek nokta Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran; batılılaşma ve modernleşme anlamında çağ atlatmış Mustafa Kemal ATATÜRK'ün kitapta oldukça az bahsinin geçmesi ve kısa zamanda büyük zorluklarla yaptığı onca devrimin sanki zamanla kendiliğinden gerçekleşmiş gibi hissettirilmesi oldu.
