Leyla Coşan'ın "Kıyamet Alameti Türkler" adını taşıyan kitabında, 16. ve 17. yüzyılda Avrupa'da Türkiye ve Türklerle ilgili çıkan çeşitli haberler yer almaktadır. Kitap okuyucuyu yeniçağ döneminde zamanın medyası olan el ilanları dünyasına yolculuğa çıkartıyor. Bu sayede el ilanlarının görselinin ön planda olmasından kaynaklı bir kitle iletişim yansımaları anlatılırken, Avrupa'da uzun yıllar korku salan Türkler de buradan payını alıyor. Yazar kitabın birinci bölümünde kitapta kullanılan belgelerin toplandığı yerler, kaynakça ve kitabın oluşum süreci hakkında ayrıntılı bilgi veriyor. Yazar, zor, uzun ve meşakkatli bir yolculuk ile Almanya'da Almanca kaynak derlenmesi sonucu bu çalışmayı oluşturmuş. Genel anlatım içinde yer alan düşman kavramına da resimli el ilanları ile farklı bir açıdan yaklaşıyor. Resimli el ilanları ile el ilanları arasındaki farkı örneklerle anlatıyor. Bunun yanında, matbaanın kurulmasıyla birlikte el ilanlarının çoğaltılması ve günlük önemli olay, savaş gibi durumların da yansıtılması, bunları zamanın gazeteleri (zeitung) olarak da görülmesini de sağlayabilir. Halkın çok küçük bir kesiminin okuma yazma bilmesi bu el ilanlarında resimlerin daha ağırlıklı olmasını da sağlar. Resim anlatılan olayların daha kolay anlaşılmasını ve bunların daha etkili olmasını da amaçlar. Bu dönemde, dini liderlerin de söylemlerinde el ilanlarını etkili bir şekilde kullandığı da anlatılıyor. Örneğin, Martin Luther bu durumdan yararlanarak düşüncelerini o zamanın en etkili haberleşme aracı olan 'el ilanları' üzerinden gerçekleştirmiştir. Bu el ilanlarında salt dini ve siyasi olaylar da yer almamış. Ayrıca dünyevi olaylar da, örneğin, doğum, ölüm, garip olaylar da bu el ilanları içinde yer alır. Çeşitli doğa olayları Türklerle ilişkilendirilerek, Tanrının bir işareti olduğu düşünülerek bir paralellik de kurulur. Örneğin, kuyruklu yıldız efsanesinin, Türklerin Avrupa içlerine kadar ilerlemesiyle benzerlik kurulması gibi. Resimli el ilanlarında da bu konular işlenir. Kitap içinde resimli el ilanlarının içeriği hakkında resim okuması da yapılmış. Yazar, Avrupa'da Türk korkusunu gazetelerin öncüsü olarak görülen resimli ve resimsiz el ilanları üzerinden hareket ederek araştırıyor. El ilanları ile 16. ve 17. yüzyılda, Avrupa'da meydana gelen bir takım (doğa olayları, anormal doğumlar gibi) olaylar bu şekilde halka ulaştırılır. Yazar da bunu güzel bir şekilde işlemiş. Tavsiye ederim. Leyla Coşan Almanya 'da doğmuş, Türkiye'de lisans eğitimi almış ve halen bir üniversitede öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Bu kitabı 13 - 15 Temmuz 2020 tarihleri arasında okudum. İnceleme yazısı ise 14 Ekim 2020 tarihinde 1000Kitap sitesine eklendi.

Kıyamet Alameti TürklerLeyla Coşan · Yeditepe Yayınevi · 20129 okunma

·

41 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

S. Ali