Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

50 Soruda İnsanın Tarih Öncesi Evrimi

Metin Özbek

50 Soruda İnsanın Tarih Öncesi Evrimi Gönderileri

50 Soruda İnsanın Tarih Öncesi Evrimi kitaplarını, 50 Soruda İnsanın Tarih Öncesi Evrimi sözleri ve alıntılarını, 50 Soruda İnsanın Tarih Öncesi Evrimi yazarlarını, 50 Soruda İnsanın Tarih Öncesi Evrimi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Dian Fossey
Şempanzelerin en yakın akrabası sayılan gorilleri Dian Fossey adlı bir kadın araştırmacı sayesinde daha iyi tanıdık. Yaklaşık 15 yıl boyunca Ruanda'nın dağlık yörelerinde gorillerin arasında, onlardan biriymiş gibi yaşamayı başaran Fossey çok ilginç gözlemlerde bulundu. Goriller gibi parmaklarının dışına basarak yürüdü. Yabani bitkileri ağzında çiğnedi. Tıpkı onlar gibi ağaca yuva yapıp geceyi geçirdi ya da göğsünü yumruklayarak onların davranışlarına ortak oldu. Gorillerin birbirlerine baktıklarını, yardım ettiklerini, yavrularını çok iyi koruduklarını ve son derece sevecen primatlar olduklarını yine bu sabırlı araştırmacının gözlemlerinden anlıyoruz. Sayıları giderek azalan goriller için verdiği mücadele yerel yetkililerin bazı çıkarlarına ters düştüğü için, ne yazık ki ormanda yalnız yaşayan Fossey'i, bir gece, uykusunda iken 1985 yılında öldürdüler. Bilim dünyası değerli bir araştırmacıyı, dağ gorilleri ise yakın dostlarını kaybetti.
Sınırsıza yakın bir potansiyel mevcut; peki bunu mümkün kılan ne olabilir? Gerçekten de anatomimizin bu sıradanlığına karşın, bizi tüm canlılar dünyasının biricik yaratığı yapan ayırt edici bir özelliğimiz var; beynimiz. Tabii her canlının bir beyni vardır, ama diğer canlıların beyni biz insanlarınkiyle boy ölçüşemeyecek kadar basit bir yapıdadır. Hayvanlar âleminde beyin korteksi (kabuğu) en gelişmiş tür insandır.
Reklam
İnsanın biyolojik yönünü ön plana çıkardığımızda onu tanımlamakta pek zorlanmayız. Kültürel yönü ise oldukça karmaşık bir görünüm sergiler. Çok iyi tanıdığımızı sansak da, her zaman bilinmeyen, keşfedilmeyen bir yanı hep kalmıştır.
İnsan, düşünen, olaylar karşısında kafa yoran, bilimi ve sanatı yaratan, kendine özgü iyilik ve kötülük kavramlarına sahip, kanunlar yapan ve bunları uygulayan bir varlıktır. İnsan çevresini değiştirdikçe devamlı kendi de değişir. Yarattığı her düzeydeki kültürel ürün, onun dünyasının ne denli zengin, karmaşık ve çeşitli olduğunun bir
Canlılar olarak hepimiz aynı kaderi paylaşıyoruz. Her canlı gibi tüm çevresel etkenlerden biz de etkileniyoruz. Ayrıca her canlı için gerekli olan temel İhtiyaçlar bizim içinde geçerli. Hepimiz canlılığımızı devam ettirmek için nefes alıyor, besleniyor ve uyuyoruz. Evrimin bize kazandırdıklarına bakarsak pek de öyle güçlü varlıklar değiliz. Ne aslan gibi keskin pençelerimiz ne timsah gibi sivri dillerimiz ne de fil gibi iri cüssemiz var. Ancak bizde sınırsıza yakın bir potansiyel mevcut: bu sıradan anatomimize karşın bizi tüm canlılardan ayırt edici yapan beynimiz. İki milyon yıl içinde beynin frontal, temporal parietal bölgelerindeki eşsiz evrim onu özel bir canlı haline getirir. Her ne kadar olağandışı bu benzersizliğe sahip olsak da diğer canlılardan kopmuş doğaüstü bir varlık sayılmayız. Amipten insana tüm canlıların yegane amacı hayatta kalmaktır.
Primatologların yaptıkları gözlemlere bakılırsa, erkek şempanze öldürdüğü bir hayvanın etini sadece yakınlarıyla paylaşır. Erkek şempanze et için çevresini saran her dişiye pay vermez. Bir dişi şempanzenin bu ayrıcalıktan yararlanabilmesi için öncelikle fizyolojik açıdan çiftleşme döneminde bulunması ve av eti dağıtan erkekle beraber olması gerekir. Bunun karşılığında da ödül olarak avdan nasibini almış olur.
Reklam
Isının +40°C'ye ulaşması durumunda makaklar bilinçlerini yitirir, hatta ölürler. Primatların soğuğa karşı da dirençleri fazla değildir. İnsan dışındaki primatlarda deri altı yağ dokusu yok denecek kadar az gelişmiştir.
Biz ne yapıyoruz? :D
Şempanzelerde genelde hoşgörü yaygındır. Aralarında çok sıcak ilişkiler kurarlar. Doğal ortamlarında bu iri primatlar birbirlerine zarar vermemeye aşırı özen gösterirler. Babunlarda olduğu gibi birbirlerine üstünlük kurma alışkanlıkları yoktur, iki şempanze birbirlerine kırgınsa, barışmak için bize oldukça yabancı gelen bir yola başvururlar; biri diğerinin cinsel organ bölgesine dokunur, başındaki veya gövdesindeki parazitleri ayıklar.
"Kendiliğinden liderliği bırakmaz." Koltuk aşkı her yerde. :)
Şef, güçlü erkek babunlar arasında en gözü pek, en iri, hırçın ve kavgacı olandır. Tüm diğer erkek babunlar ondan çekinir ve aralarında daima belirli bir mesafe bırakırlar. Liderlik tahtına oturmak için erkek babunlar arasında bazen öldüresiye kavgalar olur. Zaten hiçbir şef kendiliğinden liderliği bırakmaz. Grup şefi sürüdeki en çekici dişilerle beraber olma hakkına sahiptir. Diğer erkek primatlar buna ses çıkarmaz. Şef, bir dişi babunla beraber olduğu sürece, aynı dişiye başka hiçbir erkek babun yaklaşma cesaretini gösteremez. Lider eğer bir erkek babundan hoşlanmıyorsa, onu sürüden atmak için her çareye başvurur.
117 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.