Çanakkale'de dövüşürken ne asi ne esirdik. Namuslu bir millet gibi dövüştük, öldük, öldürüldük. Ne zamandan beri ve hangi milletle savaşılır da mağlup olduğu zaman ona katil denilir?
Onun ruhumda karıştırmadığı bir nokta, altüst etmediği bir köşe kalmadı. Her şey birdenbire yıkıldı. Her bağ çözüldü, her insan siması soldu. Dünya simsiyah oldu...
İnsanın; kendisinden daha yüce bir şeyle sırtına ateşten gömlek giymesini, o ateşten gömleğin insanı oyarak ve yakarak kendini unutturuşunu ve kendisini, o giydiği gömleğe inkılap ettirişini gördüm bu romanda. Benim ruhumu derinleştiren şey ne ola diye düşündüm. Böyle bir şeyi bulamadım. Kendimden önemli bulup didindiğim bir şey olmadı. Bu yüzden bir Ayşe olmak, bir İhsan olmak bir Peyami olmak zor. Evvel insanın kendi İzmir'ini bulması lazım. İzmir'e ve İzmir'e sevdalılara bir sevda duymak lazım. İnsanın kendini eritmesi zor. Savaş ve aşk ateşi arasında koşan Peyami gibi belki benim de bir ateşten gömleğim olur.
Halide Edip iyi ki var!
Ateşten GömlekHalide Edib Adıvar · Can Yayınları · 201923,6bin okunma