Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Bakım Manifestosu - Karşılıklı Bağımlılık Politikası

Kolektif

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
Bakımı kuşatan en büyük ironilerden biri, zenginlerin aslında kendilerine sayısız şekillerde kişisel hizmet sunmaları için para ödedikleri kişilere en bağımlı olan insanlar olmasıdır.
Sayfa 30
Bakım krizi, neoliberal kapitalizmin kar etmeyi neredeyse her yerde hayatın örgütleyici ilkesi olarak konumlandırmasının hükümetler tarafından kabul edildiği son kırk yıldır özellikle akut hale geldi. Bu, bir yandan refah devletlerini ve demokratik süreçlerle kurumları kıyasıya parçalarken, finans sermayesinin çıkarlarına ve akışlarına sistematik olarak öncelik tanımak anlamına geldi. Gördüğümüz gibi, bu tür bir piyasa mantığı, birçok hastaneyi sağlık çalışanlarının ihtiyacı olan en temel kişisel koruyucu teçhizattan yoksun bırakarak mevcut salgını kontrol altına alına yeteneğimizi önemli ölçüde azaltan kemer sıkma politikalarına yol açtı. Ne var ki, bakımın ve bakım işlerinin hakir görülmesinin daha uzun bir tarihi vardır. Bakım, büyük ölçüde kadınlarla, kadına özgü olanla ve 'üretken olmayan' bakım işleri olarak görülen işlerle bağdaştırıldığı için öteden beri değersizleştirilmiştir. Bu yüzden bakım işleri, en azından pahalı bir şekilde yetişmiş seçkin bakıclar dışında sürekli olarak daha düşük ücretlere ve toplumsal saygınlığa layık görülmüştür. Egemen neoliberal model, yalnızca eşitsizliği eğip bükerek, yeniden şekillendirerek ve derinleştirerek geçmişi daha eski olan bu değersizleştirmeden yararlanmakla yetinmiştir. Sonuç olarak, neoliberal özne arketipi, başka insanlarla tek ilişkisi rekabet içinde kendini güçlendirmek olan girişimci bireydir. Ve ortaya çıkan egemen toplumsal örgütlenme biçimi de işbirliği değil rekabettir. Başka türlü söylendiğinde, neoliberalizmin bakıma ilişkin ne etkili bir pratiği ne de bir sözcük dağarcığı vardır. Bunun yıkıcı sonuçları olmuştur.
Reklam
Bu manifestoda, bakımı ön plana çıkaran ve merkeze alan bir politikaya acil olarak ihtiyacımız olduğunu ileri sürüyoruz. Bununla birlikte, bakım terimiyle yalnızca 'pratik anlamda' bakımı ya da insanların başkalarının fiziksel ve duygusal gereksinimleriyle doğrudan ilgilendiklerinde yaptığı işi kast etmiyoruz -bakımın bu boyutu her ne kadar kritik ve acil olmaya devam etse de... 'Bakım' aynı zamanda, yaşamın esenliği ve serpilmesi için gerekli olan her şeyin beslenmesine yönelik bir toplumsal kapasite ve etkinliktir. En önemlisi, bakımı sahnenin ortasına yerleştirmek karşılıklı bağımlılıklarımızı tanımak ve kucaklamaktır. Bu yüzden, bu manifestoda 'bakım' terimini, aile bakımını, huzurevleriyle hastanelerde çalışanların ve okullarda öğretmenlerin sürdürdüğü pratik anlamda bakımı ve başka elzem işlerde çalışanların sunduğu gündelik hizmetleri içine alacak biçimde geniş bir anlamda kullanıyoruz. Ama bakım aynı zamanda, 'eşya kütüphaneleri'ni, işbirliğine dayalı alternatif örgütlenmeler ile dayanışma ekonomilerini inşa eden aktivistlerin başka insanları gözetmesi ve konut fiyatlarını düşük bir düzeyde tutan, fosil yakıt kullanımını kısan ve yeşil alanları genişleten politikalar anlamına da gelir. Bakım -gezegenin kendisinin yanı sıra- bu gezegendeki insanların ve canlı varlıkların büyük bir çoğunluğunun serpilip gelişmesine izin veren politik, toplumsal, maddi ve duygusal koşulları hem bireysel hem müşterek olarak sağlama becerimizdir.
Geçmişte de günümüzde de erkekler çoğunlukla, başkalarını gözetmeye ve kendi bağımlılıklarını kabullenmeye teşvik yerine 'daha az erkek' oldukları için cezalandırılmışlardır.
Çekirdek ailenin temel bakım birimi olduğu varsayılamaz; bakımın piyasaya devredilmesi ise mevcut bakım beklentileri ya da pratiklerindeki toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin çözümü olamaz. Sonuç olarak her iki durumda da, hem ücretsiz hem ücretli bakım işlerinin aslan payı (küresel çapta ücretli bakım işlerinin kadınların üçte ikisi, ücretsiz bakım işlerinin ise dörtte üçü) kadınların omuzlarındadır. Bütün bu bakım işini neden kadınlar yapmak zorunda? Ya sizi destekleyecek bir aileniz yoksa -aileniz sizi reddetmişse ya da siz onları reddetmişseniz? Ya özelleşmiş bakım hizmetlerinin ücretini ödeyebilecek paranız yoksa? Bu düzenin sonuçlan, en iyi durumda bakıma en çok ihtiyacı olanların ihmal edilmesi ve yalıblınası, en kötü durumdaysa gereksiz hastalıklar ve ölümdür. Neoliberalizmin yalnızca kendinize ve en yakın akrabalarınıza bakmanız konusundaki ısrarı, ayrıca paranoyak bir 'kendisinden olana bakma' anlayışına yol açar ki bu da küresel olarak aşırı sağ popülizmin son zamanlardaki yükselişinin sıçrama tahtalarından biri haline gelmiştir. Bu da, burada özetlediğimiz farklı ölçeklerin ne kadar sıkı sıkıya ve ayrılınaz bir biçimde bağlantılı olduğunun altını çizerek bizi başlangıç noktamıza -küresel düzeyde bakım yokluğundan geleneksel aileye bel bağlamaya- geri götürür.
Salgın böylelikle, neoliberal piyasaların yol açtığı ve çoğumuzu hem daha az bakım sunabilir hem de daha az bakımı alabilir halde bırakan şiddeti dramatik bir biçimde ifşa etti. Çok uzun bir süredir en yakın çevremizdeki insanlara bile daha az bakabilir hale getirilirken, bir yandan da yabancıları ve uzağımızdaki başkalarını daha az umursamaya
Reklam
Öznellik düzleminde karşılıklı bağımlılık üzerine yazan başka kuramcılara paralel olarak Emmanuel Levinas, benin yalnızca başkası ile ilişkisi aracılığıyla kurulması nedeniyle, etik olarak o başkasına ilgi göstermek zorunda olduğumuzu savunmuştur.
100 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.