Sözüm yerine geldi. Batı ve Doğu'daki Roma İmparatorluğu'nun gerileyiş ve çöküş tarihi için yaptığım tasarıyı gerçekleştirmiş oldum. Bu olaylar zinciri Traianus ve Antoninus yüzyılından başlayarak İstanbul'un ikinci Mehmet'çe alınışına değin geçen zamanı, Haçlıların tablosunu ve tüm Ortaçağ boyunca Roma'nın durumunu kapsamaktadır. Birinci kısmın yayımlanmasından beri, istediğim gibi "sağlıklı, keyfimce ve dayançlı" yararlandığım oniki yıl geçmiş bulunuyor. Böylesine uzun ve yorucu bir çalışmanın sıkıntısından kurtulmuş olmakla bugün mutluyum ve kamuoyunun kayrası, yapıtımın sonuna dek sürerse sevincim gölgesiz ve tam olacaktır...
