Ruşen Eşref Ünaydın, 1914'te batı edebiyatından yaptığı tercümelerle yazı hayatına başlamış, vefat ettiği 1959 tarihine kadar çocuk şiiri, deneme, edebi röportaj, mensur şiir ve hatırat gibi çeşitli edebi türlerde birçok eser kaleme almış verimli bir yazardır. Hatta Türk edebiyatına edebi röportaj türünü kazandıran ilk şahsiyet olma ayrıcalığı da onundur. Ruşen Eşref, 1917 ve 1918 yıllarında edebiyatımızın ünlü yazar, şair ve fikir adamlarıyla yaptığı bu edebi röportajları Türk Yurdu dergisiyle Vakit gazetesinde kısa aralıklarla yayımladıktan sonra 1918'in sonlarına doğru "Diyorlar ki' adıyla kitaplaştırmıştır. Bu eserin, hem yeni bir çığırın başlangıcı, hem de bugüne kadar aşılamamış olması bakımından da edebiyat tarihimizde ayrı bir önemi vardır. Edebiyat dünyasında Diyorlar ki adlı eseriyle üne kavuşan ve bu münasebetle uzun seneler "Diyorlar ki' muharriri olarak anılan Ruşen Eşref Ünaydın, özellikle Mütareke ve Milli Mücadele dönemlerinde kuvvetli bir tarih bilinci ile kaleme aldığı yazılarında, o yılların karamsar ve ezici atmosferi içinde bunalan dimağlara azim, inanç ve ümit aşılamış; o kara günlerin her ne pahasına olursa olsun aşılacağı inancıyla, hem cephedeki askerin hem de cephe gerisindeki halkın dayanma gücünü diri tutmağa çalışmıştır. Milli Mücadele'nin içinde fiilen yer alan yazar, kırk ay süren bu yürüyüşün hemen her safhasını takip etmiş, müşahede ve tahassüslerini de ustalıkla yazılarına yansıtmıştır. Dolayısıyla Milli Mücadele'nin ruhunu ve mahiyetini tam anlamıyla kavrayabilmek için Ruşen Eşrefin başta İstiklal Yolunda'sı olmak üzere eserlerini mutlaka okumak ve bilmek gerektiği inancındayız. Anafartalar'da kazandığı zaferin hemen ardından Mustafa Kemal Paşa'yı, şahsi özellikleri ve askeri dehasıyla ilk defa Türk ve dünya kamuoyuna tanıtan da Ruşen Eşref Ünaydın'dır. Milli Mücadele'nin başlangıcından itibaren daima o büyük kumandanın yanında bulunan şahsiyetlerden biri ve belki de birincisi olma şerefini taşıyan yazar, adeta bir "inan derecesinde bağlandığı Mustafa Kemal Paşa'yı çok yakından tanımıştır…
