Edebiyat Ve Sanat Üzerine Yazılar
Hilmi YavuzSözler ve Alıntılar
Şebüsteri’nin Gülşen-i Raz adlı eserinde ‘nur-ı siyeh’i Abdülbaki Gölpınarlı şöyle yorumlar : ‘Siyah renk sufilere göre kemal mertebesine mahsus bir renktir. Gece nasıl karanlığı ile her şeyi örterse, Tanrı ’nın zat tecellisi de, her şeyi bütün mecazi varlıkları örter, yok eder. Bu bakımdan kemal rengi ‘kara nurdur ’. Aynı yazıda Şebüsteri’nin eserindeki kısmı da alıntılıyor Yavuz :
‘ Tanrı’nın pek parlak, pek nurlu olan zatına karşı aklın nuru, güneşe bakmaya çalışan göze benzer. Göz, güneşe bakmaya kalkıştı mı, kamaşır, kararır, bir şey görmez olur. Fakat bir bilsen. Karanlık, Tanrı zatının nurudur. Ab-ı hayat, o karanlık içindedir. O kara nur, ancak göz nurunu alır. Sen bakışı bırak... Zaten burası bakış yeri değil... ’
'Homeros için denizde fırtına Poseidon'un öfkesini simgeler; gündoğumunda ufukta görünen pembelik de gül parmaklı Aurora'nın gökyüzüne dokunduğunu belirtir; Vergilius ise doğayı sakin, mutlu ve esenlik içinde görür.' Bu Homeros'un da Vergilius'un da doğayı, yaşadıkları çağın egemen ideolojilerinin içinden betimlediklerini gösteriyor.
Sayfa 15Kitabı okuyor
"Türk modernleşmesi, Batılılaşmayı somut ve görünür simgelerle kavradığı içindir ki, 'parça'yı 'bütün'ün kendisi zannetmiş; bir medeniyeti temellendirmenin soyut kavramlarla mümkün olabileceğinin ayırdına varmamıştır; -ya da en azından, bana öyle görünüyor."
Sayfa 80Kitabı okudu
"Lukacs'a göre, gerçekçi yazar nesneleri, olayları, durumları sadece betimleyen, görünüşü en ince ayrıntılarına kadar sıralayan biri değildir. Bunu, doğalcı yazar yapar, diyor Lukacs. Gerçekçi yazar, betimlemez, öyküler. Öykülemeyi betimlemeden (description) ayıran, görünüşün arkasındaki insansalı, dolayısıyla da içkin anlam taşıyanı seçmektir. Kısaca, diyor Lukacs, doğalcı yazar sıralar ve betimler; gerçekçi yazarsa seçer ve öyküler. Böylece Lukacs, Gerçekçiliği, Betimleme - Öyküleme karşıtlığında temellenen bir sorunsa olarak görüyor."
Sayfa 23Kitabı okudu
"Gerçekliğin ölçütü, doğanın ve eşyanın olduğu gibi betimlenmesi değil öyleyse. Betimleme, doğayı ve eşyayı olduğu gibi kopya etmez; betimleneni egemen ideolojinin içinden yeniden üretir. Vergilius doğayı, Roma İmparatorluğu'nun mutlu yükseliş çağında, sakin ve esenlik içinde görüp öyle betimlemişse, onu o yıllarda İtalya'da hiç mi fırtına olmadı, diye eleştirmek gerekmiyor: Gerçekçi betimleme, bir yansıtma değil çünkü..."
Sayfa 15Kitabı okudu
"Divân şiirinin yaşamdan kopuk olması ne demektir? Sormalı: Hangi yazınsal yapıt, yaşamın kendisidir? Divân şiirinin yaşamdan kopuk olduğunu önesürenler, kuşkusuz, yazın'la yaşam arasında dolayımsız bir bağıntı var sayıyorlar. Gene sormalı: Acaba bu bağıntıların dolayımlı olabileceğini hiç düşündüler mi?"
Sayfa 143Kitabı okudu
Anlatırlar: Rilke, uzun süre şiir yazamamaktan yakındığında, yontucu Rodin, 'azizim Rilke,' demiş, 'niçin gidip nesnelere bakmıyorsunuz? Şiir de resim gibi yapılır çünkü...'
Sayfa 133Kitabı okudu