Basit mezar stelleri antik nekropolleri süsleyen ve yaşadıkları çağda zoraki kahramanlıklarının karşılığını hiçbir şekilde görememiş, buna karşın çetin yaşam serüvenleri insanoğlunu cezbetmiş çaresiz bir kitlenin tarihidir gladyatörlerin geçmişi. Toplum tarafından infame (kötü) yaftası vurulan, başlangıçta yalnızca savaş esirlerinden ve cinayet suçlularından oluşan bu gruba, sonraları ekmek ve ün derdine düşmüş gönüllü dövüşçüler de katılmış, bunlara kana susamış seyirciler ve gözünü para hırsı bürümüş organizatörler de eklenince, gladyatörler sonu gelmez bir filmin zavallı figüranları haline gelmişlerdir. Başlangıçta aristokrat Romalıların cenaze törenlerinde boy gösteren ve ölümüne dövüştürülen tutsaklar, çok geçmeden sıradan Roma vatandaşlarının da izleyebildiği profesyonel organizasyonlarda boy göstermeye başlamışlardır. İmparator kültüne saygının kentlerdeki en belirgin ifadesi olarak algılanan gösteriler, M.S. 6. yüzyıl ortalarına kadar aralıksız bir şekilde devam etmiştir. Geç Antik Dönem sonunda toplumda artan sosyo-ekonomik bunalımlara, Hıristiyanların artan baskısı ve köle kaynaklarının tükenmesi gibi nedenler de eklenince, gösteriler kaçınılmaz olarak ortadan kalkmıştır. Elinizdeki bu çalışma, basit bir cenaze töreninden karmaşık bir gösteri yumağına dönüşen, bu özelliğiyle de her tabakadan insanı yüzyıllar boyu arenalara, amfi tiyatrolara ve stadyumlara sürükleyen gladyatörler ve vahşi hayvan dövüşçülerinin serüvenini tüm sosyal boyutlarıyla gözler önüne sermektedir.

Yazar: