How It Works Türkiye - Sayı 32
How It Works TürkiyeSözler ve Alıntılar
HOLOSEN YOK OLUŞU - YAKLAŞIK MÖ 8.000’DEN GÜNÜMÜZE
Dünya son 10.000 yıldır hayvanları hızla yok eden yeni bir yok oluş olayının içinde. Buna “altıncı kitlesel yok oluş” da deniyor.
Bilim insanlarına göre kitlesel yok oluş, “tüm türlerin yaklaşık dörtte üçünün kısa bir jeolojik süre içinde yok olması” demek. 2,8 milyon yıldan kısa süreler jeolojik anlamda “kısa” kabul ediliyor. Anlaşılan o ki şu anda yeni bir kitlesel yok oluşun başlarındayız ve bu olay diğerlerinden çok daha hızlı gerçekleşiyor. 1970 yılından bu yana omurgalı türlerinin popülasyonları ortalama %68 azaldı. Şu anda 35.000’den fazla türün neslinin tükenme tehlikesi altında olduğu düşünülüyor. Yalnızca 20. yüzyılda 543 kara omurgalısının nesli tükendi.
Sayfa 24Kitabı okudu
Dinazorların tek gerçek torunları günümüzün kuşlarıdır.
Sayfa 23Kitabı okudu
Dünyanın en yaşlı hayvanı, yaşını anlamak için araştırmacıların öldürdüğü 507 yaşındaki bir midyeydi
NEDEN VÜCUT KILLARIMIZ VAR?
Vücut kılları, türümüzün bugüne dek gelebilmesinde hayati bir rol oynadı. Tarihöncesi atalarımız ağaç tepelerinden inip de iki ayak üzerinde durmaya ve savanlarda koşmaya başlayınca kalın kürk, ısı düzenlemesi için sorun teşkil etmeye başladı. Bu nedenle, bazı kalın kıl bölgeleri (en önemlisi saçlarımız) kalsa da kalın kılların çoğu yok oldu. Evrim sürecinde kalın kılları dökülmesi, vücuda asalak yerleşme ihtimalini de azalttı.
Modern insan vücudunda Güneş’in ultraviyole ışınlarına en çok maruz kalan kısım kafa. Bu ışınlardan korunmak için de saçlarımız var. Ayrıca evrim sonucunda, apokrin ter bezleri aracılığıyla terleyerek vücutlarımızı soğutma yeteneğine kavuştuk. Bu bezler soğutucu bir sıvı salgılamakla kalmıyor, aynı zamanda feromon da salgılıyor. Vücut kıllarımızın yoğunlaştığı bölgeler bu bezlerin bulunduğu yerlerde. Bu sayede teri hapsediyor ve feromonlar sayesinde potansiyel eşleri kendimize çekiyoruz.
Sayfa 34Kitabı okudu
Bilinen en eski fosiller yaklaşık 3,5 milyar yaşında
Sayfa 21Kitabı okudu
gıda israfının farklı boyutları
1kg biftek için 16 ton su harcanırken 1kg muz için 800 litre, 1kg çikolata için 17 ton ve 1 kg lahana içinse 250 litre su harcanıyor. Dolayısıyla ısraf edilen yiyeceklere boşa giden su açısından baktığımızda milyarlardan değil trilyonlardan bahsetmemiz gerekiyor.
STANFORD OVSHİNSKY
Ovshinsky 88 yaşındayken güneş enerjisini fosil yakıtlardan ucuza getirecek bir makine geliştiriyordu
Stanford Ovshinsky’nin adını belki de hiç duymamış olabilirsiniz ama onun buluşlarıyla kesinlikle karşılaştınız. Akıllı telefonlarımızdaki bataryaların, salonlarımızdaki LCD televizyonların ve elektrikli otomobillerin arkasında Ovshinsky’nin buluşları var. Buluşlarının çoğu Ovshinsky’nin fizik alanındaki çalışmalarına dayanıyor. Ovshinsky, elektrik akımı üretebileceği düşünülmeyen malzemelerde akım üretmeyi başardı. Bu sayede televizyon gibi bazı cihazların tasarımını değiştirmek mümkün oldu. 1990’ların sonlarında düz ekranlı LCD televizyonlar piyasaya çıkmadan önceki tüplü televizyonlar hantal ve ağırdı. Duvara asılmaları da mümkün değildi. Ovshinsky, ince ekranların elektrik iletebildiğini ve aynı kalitede görüntü üretebileceğini kanıtlayarak ev eğlencesinde devrim yarattı.
Sayfa 59Kitabı okudu