Azerbaycanlı yazar ve şair Hüseyin Cavid (1882-1941) faaliyetleri süresince hayatın çelişkili yönlerine, zulme, ahlakı düşüklüğe, cehalete ve atalete karşı mücadele verir. Gaspıralı İsmail (1851-1914)'in "Dilde, fikirde, işde birlik" düsturundan hareketle, sevgi ve barış üzerine kurulu bir felsefi anlayışın ürünü olan düşüncelerini, şiir ve piyeslerinde ortak Türkçeye müracaat ederek ifade etme yoluna gider. Yazar, eserlerinde genellikle nefis-ihtiras sarmalındaki toplumsal ilişkiler ve bunların sonuçları üzerine düşüncelerini ortaya koyar.
1973'de Sovyetler Birliği'nde başlayan gele takibat sonucunda, O'nun insan, toplum ve doğa sevgisiyle bütünleşen kalemi elinden alınır. Yazar, Sirbirya'da dört yıllık ıstıraplı bir hayattan sonra 1941'de vefat eder.
