Batı Anadolu ve Balkanlar'da Osmanlılar, bütün dönemsel ve köy-altı yerleşim birimleriyle birlikte, Bizans'ın tüm kırsal peyzajını tevarüs etmiş bulunuyordu.
1596 tarihli Relazione'sinde İstanbul'daki Venedik bailo'su Malipiero,
Osmanlı Devleti' ne layiha sunan, Koçi Bey gibi yazarları teyit ederek, en
yüksek devlet görevlerine ancak --veziriazamlık için 80.000, defterdarlık için
40-50.000 altın gibi-- muazzam rüşvetlerle gelinebileceğini vurguluyordu. (1)
Bir kere mevki sahibi olduktan sonra, verdikleri rüşvetin karşılığını başka
önemli tayinler için kendileri rüşvet alarak çıkartıyor, dolayısıyla bütün
devlet görevlileri bu rüşvet zincirinin bir parçası hal ine geliyordu.(2) Bu
uygulama o kadar olağanlaşmıştı ki, olanca safiyetiyle Evliya Çelebi, bir
kadı'nın geliri için, biri rüşvetler dahil biri de rüşvetler hariç olmak üzere iki
ayrı rakam verebiliyordu.(3)
KAYNAK =
1 Aktaran : Steensgaard ( 1 972), s. 1 78; rüşvet konusunda aynca bkz. Yücel ( 1988), endeks rüşvet; Koçi Bey (1939), s. 59; İnalcık (l 992c ).
2 Naima (1281 H/1 864), VI, s. 26.
3 Evliya Çelebi (1 896), il, s. 82.