Paris, Ecekent
Enis BaturParis, Ecekent Sözleri ve Alıntıları
Paris, Ecekent sözleri ve alıntılarını, Paris, Ecekent kitap alıntılarını, Paris, Ecekent en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Böbürlenmekte haklı Fransızlar, Paris'in üstünden. Biz de böbürleni- yoruz İstanbul'a bakıp, acaba hangi hakla?
Kentin antik siluetini koruyamamışız. Osmanlının yarattığı dokudan, anıtlar ve biriki perişan Zeyrek Sokağı dışında eser kalmamış. Modern dünyanın mühründense büsbütün yoksun İstanbul. Bir bulamaç var karşımızda.
Oysa İstanbul'un konumu, Paris'inkine oranla çok daha zengin, düpedüz olağandışı: Marmara, Haliç, Boğaziçi; tepeler, korular, adalar ve tarihsel/kültürel bir piramit.
Tek, dev bir fark görünüyor aslında: Paris'i sıkısıkıya koruyorlar, İstanbul'u hızla ufalıyoruz. Uygarlar, değiliz.
Sayfa 26 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Paris'le tanışma görgüm İstanbul'a yaklaşımımı değiştirmişti. Yoğurtçu Zülfü'yü, Sıraevler Sokağı'nı, Nakkaştepe'yi ve Doğancılar'ı, Balat'ı ve Rumelifener'ini, Yeşilköy'ün arka sokaklarını ve Zeyrek'i o perspektifle keşfettim.
Sayfa 20 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Bir şehri sevme gerekçelerinizi zamanla aramaz olursunuz. New York'u sevenlerin New York'u sevmeyişime içerlemelerini anlıyara Paris'i sevmeyenlerden kesinkes hoşlanmam ben.
En sık andığım sözlerden biri, Rilke'nin "Buraya yaşanacak yer diye geliyorlar, oysa burası ölünecek yer" yargısıdır. Tartmak gerekir: Kişi neden, nerede ölmek, öleceğini öğrendiği an oraya gitmek ister?
Sayfa 129 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Yazı şehri
Yazmak, bir eşikten sonra, yazı beyi için bir oluş biçimi halini alır. Kurtulmak, sıyrılmak, tutmak, erişmek olmasa da uzanmak, içinden ve altından, merkezinden ve yanından geçmek, bakmak ve gördüğünü oturtmak, seçmek ve almak, yadsımak ve itmek, ayrıştırmak, sıralamak, parçalamak ve bütünlemek, eksiltmek, arttırmaktır.
Şüphesiz Baudelaire gibi yazmaktan, hattâ bakmaktan sözetmiyorum burada: Ne Paris aynı Paris'tir, ne günümüz avâresi yüzelli yıl önceki ata- sının perspektifine sığabilir. El almaysa, el almadır ama. Sokağa çıkmak, sokaktan sayfaya dönmek, sokağı sayfaya, sayfaları şehre döndürmek, dönüştürmek-yazı içre yazı geleneği, ustam ölmüş çoktan, ben neden sonra gedik çıkarım; bis.
Sayfa 14 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Son olarak sahaflara kısaca değineceğim. Bitpazarlarında (Clignanco- urt, Vanves), Seine'in iki kıyısına dağılmış sayısız 'bouquiniste' kutusun- da ciddi hazineler bekler her zaman. İyi kötü her mahallede, ikinci el kitap satan küçük kitabevlerine rastlanır, özellikle yeni çıkan kitapları indirimli bulma olasılığı yüksektir bunlarda. Tek koşul: Vaktiniz olmalıdır.
Paris kitapçıları genellikle huysuz insanlar değildir. Sizi taciz etmez- ler. Bir kitabevine her gün gidebilir, bütün kitaplan karıştırabilir, sayfalar ca okuyup çıkabilirsiniz: Kimse çıt çıkarmaz. Kitabevi çalışanları genellik- le yumuşak, yardımsever insanlardır, bazıları çalçenedir de: Edebiyat ya da felsefe, ağır söyleşilere dalmaktan çekinmezler. Kitap çalmak zordur burada, gereken önlemler alınmıştır. Müdavim müşteri hoş tutulur, ar- mağan verilir, gene de, bilebildiğim kadarıyla veresiye çalışma yöntemi geçerli değildir. Beni, saydığım kitabevlerinde enikonu tanırlar örneğin, ama İstanbul'da olduğu gibi, gerektiğinde, kimse "sonra verirsiniz" de- meye kalkışmaz Paris'te öyle sanıyorum, çok da emin değilim.
Sayfa 79 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Bir kenti tanımak
Kenti tanımak, onun içinde kaynamayı, kanamayı, uçlara gitmeyi gerektiriyor. Serüven duygusunun gözüpek boyutlar taşıdığı yıllar bağlayıcı ilişkinin kuruluşunda, ben o üç kentte 13-25 yaş dilimleri arasında yaşadım, öyle anlar birikmiştir ki bu dönemin içinde, onları daha olgun, ürkek, temkinli yaşlarımda herhalde yaşayamazdım.
"Bir kentin içeriden görünüşü" vakit, emek, tutku üçgeninde usul usul biçimlenir. Tek bir yapıyı, tek bir sokağı ya da meydanı, bir mahalleyi avucunun içine almak: Ne çok bakış bekler. Bakmanın binbir biçimi- ne gönderiyorum bunu söylerken, görmenin çemberi öylesine geniştir. Temas, nesnel portreyi tamamlamaz ayrıca, sizin kentiniz sözkonusu- dur, onu bir başkası sizin gibi görmez. Tanımanın yollarından biri de işte bu eksenden geçer: Öteki'nin görmüş olduğu nedir?
İstanbul, Paris, Roma gibi kentlerin en zorlu yanı, tabakaların üstüste bindiği bir palempsest gerçekliği taşımalarından gelir: Harfler, görün tüler, vakitler üstüste binmiş, biribirilerine kaynamıştır. Bu yorucu bü- tünlük çoğu insanı duvara çarpar. Geri çekilirler. Kentin içinde değil de üstünde yaşamaya başlarlar. Ondandır: Bir kenti gezmen kimliğiyle hiç kimse tanıyamaz, içinde yaşamış olmak şarttır.
Sayfa 55 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Yılgı verici yönetimlerden kaçanlar kendilerini burada, özgürlüğün Avrupa'daki simgesi haline gelen Paris'te bulmuşlar.
Şehir bununla, bu yanıyla övünmekte haklı. Çok mu konuksever davranmıştır? Bağrını açtığı doğru: Ülkelerinde sıkışan sayısız Amerikalı- nın, Almanın, Polonyalı ya da Rusun, Güney Amerikalı ya da Kuzey Af- rikalının Paris'e sığındığını biliyoruz. Herkese iyi davranmamış, iyi gel- memiştir ama: Cesar Vallejo, Sadık Hidayet, Paul Celan burada intihar edenlerden birkaçı. Ben çeyrek yüzyıldır tanıyorum bu kenti; oysa iki yüzyıldır geliyor gönüllü ve zorunlu sürgünleri. Son çeyrek yüzyıl için şunu söyleyebilirim: Hırpalıyor insanı bu kent, çekiciliğiyle ters orantılı biçimde: Özgürsünüz bir yere kadar, özgürlüğünüzün sınırı ne yazık ki varsıllığınızın sınırına bağlı.
Sayfa 17 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Sorumluluk bulaşıcı oluyor. Parislilere bulaşmış. Korumayı onlara öğretmişler. Louvre'un, köprülerin, Notre Dame'ın, Tuileries çevresi anıtlarının onarımları yıllardır sürüyor. Bütçeden geniş pay ayrılıyor bu işe.
Sayfa 27 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
'Felsefe kahveleri', Quartier Latin'den Bastille'e sıçradıydı, bilmiyo rum eskisi kadar hummalı, sürüyor mu o söyleşiler? Café le Sorbon bir girişimde bulunuyor öte yandan: 'Café-Cinéma' önerisi umanm tutar, yerleşir. Bir film görmüşsünüz, etkisi üstünüze çökmüş, sıcağı sıcağına birileriyle tartışabileceğiniz bir ortamın olması, oraya gitmeseniz bile, iyidir.
Şehir durmadan kıpırdamalı.
Ben, otuz yıldır Paris'in durduğunu görmedim.
Sayfa 168 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Maison de Balzac
Paris'in ortasında bir serap gibi kala- bilmiş, Balzac'ın Passy'deki evinin.
….
Arada eşyaları. En önemlisi: Kahveliği. Hokkası kadar önem verilme si gereken bir aksesuar: Ne de olsa, İnsanlık Komedyası'nı üç sıvıya borç luyuz: Kan, mürekkep ve kahve.
Sayfa 134 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Metnin kâğıda dökülmezden önce içinde toplandığı şişeyi sallasam, tortu yerinden oynar ve neredeyse türdeş bir dağılımla dağl içinde: Orada anılardan, izlenimlerden, déja vu déjà vécu yaşantı kesitle rinden parçacıklar uçuşur, danseder, yeniden, ağır ağır, şişenin dibine doğru yönelirler. Düşünülmüş müdür böyle bir metin, imgelenmiş mi- dir, bu türden kesin ayrımları kaldıramayacak bir içiçelik sözkonusudur bünyesinde; yazıldıktan sonra yazarı tarafından o gözle, dikkatle okunsa da, içerdiği zamanların biribirilerinden sökülmesi elde olmayacaktır.
Yazmak, bu koyu, yığılmış, yoğunluklanı hafiflikleriyle birleşmiş, bö- lünmez hale gelmiş bütünlüğün düzene koyularak aktarılmasıdır çoğu kez. Tam tersini deneyebilir Yazı: Karmaşayı olduğu gibi kâğıda düşüre- cek deneysel bir kargaşa formunun arayışına çıkabilir, kelimeler cümle- ler üstüste binebilir orada, gerçekliğin teninde sıkışmış sesleri öne çeke- bilir, birşey değişmez: Neresinden bakılsa, bu yaklaşımın başka bir dü- zenleme biçimi getirdiği, önerdiği görülecektir.
Sayfa 148 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu
Şehrin en iyi kitapçıları
Gene de, gönül işi başka: Gibert Jeune türü kitabevlerinde ufalır, tüke tici kimliğine indirgenmiş hissederim kendimi, gerçek gözdelerim orta ölçekli kitabevleridir: La Hune, Montparnasse'daki Tschann, Rue des Ecoles'daki Compagnie, Rue Madame'daki Le Pont Traversé (özellikle eski şiir kitapları açısından bir define adasıdır), Rue de Médicis'teki José Corti (aynı zamanda özgün bir yayınevidir), St.-Jacques Kulesi yakınlarındaki Mona Lisait gözde uğrak yerlerimdir. Onlara İngilizce kitap ağırlıklı bir- kaç kitabevini hemen eklemeliyim: Dostum Selçuk Altun'un favorisi Rue Princesse'deki Village Voice en iyileridir, Rue de Rivoli'deki Galignani'yi ve W. H. Smith'i de yabana atamayız. Rue de la Bûcherie'deki komşum Shakespeare & Co. bir kitabevinden çok, kendi başına bir yazı gerektirecek ölçüde köklü bir kültür anıtıdır: Üst katı kütüphane'dir, Sylvia Beach'in mirasını sürdürür bir bakıma.
Sayfa 79 - Remzi kitabevi, 2012Kitabı okudu