Dostlar, Romalılar, yurttaşlar, dinleyin! Geçtiğimiz hafta, dünya tarihinin en uzun süre ayakta kalan ve en geniş topraklara hükmeden devletlerinden olan Roma Krallığı, Cumhuriyeti ve ardından imparatorluğu hakkında XVIII. yüzyılın en ünlü Fransız siyaset felsefecisi Montesquieu'nun yazdığı 'Romalıların Yücelik ve Çöküşünün Nedenleri Üzerine Düşünceler' isimli eserini bir tarih mezunu olarak keyifle okudum. Halihazırda Montesquieu'nun ne kadar bilge bir insan olduğunu bilmeme rağmen bu eserindeki tespitleri, örnekleri ve tarihi olayları ele alışını gerçekten çok beğendim. Roma'nın çöküşünü hem tarihteki büyük devletlerin gerileyişi ve çöküşü hem de günümüzde hızla başarısız devlet ya da literatürdeki ismi ile failed state olma yolunda ilerleyen devletlerin durumu ile karşılaştırarak okumak ufkumu bir nebze de olsun ileriye taşımadı değil. Kısacası bu değerli eseri tarihçilere, bir bilme alanı olarak tarihe ilgi duyanlara ve Roma sevdalılarına önerebilirim.