Sabahattin Ali Gönderileri
Sabahattin Ali kitaplarını, Sabahattin Ali sözleri ve alıntılarını, Sabahattin Ali yazarlarını, Sabahattin Ali yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Sabahattin Ali hesaplı kitaplı bir yazardır; savrukluktan, uzun sözden hoşlanmaz, söyleyeceklerini ölçüp biçerek söyler. Bundan dolayı, hikâyeleri çoğunca yalın, kısa ve yoğundur; daha uygun bir deyimle, "özlü"dür, süsten arınmıştır. Onun için de etkileri hızlı ve sarsıcıdır. "Apartman", "Kağnı", "Düşman" hikâyeleri bunun en güzel örneklerdir.
Edebiyat, hiçbir zaman yüksek ruhlu yazarların "gönül eğlencesi" değildir, bir "hizmet ve mücadeledir." İnsanları "daha doğruya, daha iyiye, daha güzele götüren bir mücadeledir.'' Bu "mücadele"nin hedefine ulaşması için "sanat bütün teferruatıyla hayatı ihtiva etmeli, insanda yaşamak, insan gibi yaşamak, daha iyiye, daha yükseğe, daha temize doğru koşarak yaşamak arzusunu, hatta ihtiyacını uyandırmalıdır."
Yabancı edebiyata gelince... Sabahattin Ali çocukluğunda daha çok Fransız yazarlarını (Michel, Zevaco, Jules Verne, Alexandre Dumas, Plere, Victor Hugo vb.) okumuştur. Sonra Fransızların yanı sıra İngiliz (Bayron, Shakespeare, Oscar Wilde vb.), Rus (Gorki, Çehov, Dostoyevski, Turgenyev, Şolohov, Puşkin vb.), Alman (E.T.A. Hoffmann, Heinrich von Kleist, Theodor Strom, Albert von Chamisso, Reiner Maria Rilke, Goethe, Lessing, Dante vb.), İskandinav (İbsen, Knut Hamsun vb.) yazarlarını izlemiştir: "Yabancı edebiyatı oldukça yakından takip etmeye uğraşırım. Devirleri içinde mürteci olmamış eski ve yeni bütün sanatkarları severim. Bütün bilhassa Sovyet ve Amerikan muharrirleri arasında severek ve düşünerek okuduğum romancılar vardır." Sabahattin Ali 1936'da yapılan bir soruşturmaya verdiği cevapta, "en çok sevdiği ve tekrar tekrar okuduğu beş kitap"ın adlarını açıklamıştır: Klim Sangin (Gorki), Sakin Don (Şolohov), İnsanlığın Hali (Malraux), Idiot (Dostoyevski), Taranta Babu 'ya Mektuplar (Nazım Hikmet).
Zaten ben bu izm'lerden pek bir şey anlamam. Benim için sadece hayat ve insan vardır. (...)Muharrir realist mi? Şöyle mi, böyle mi diye araştıracağımıza namuslu mu yoksa yalancı ve tahrifçi mi? diye sormalıyız. Hakiki realizm samimi olmak, yalan söylememektir.
Çok doğru...
Ben bizim halkımızın okumaktan kaçmadığını yakından bilirim. Yalnız ona okuyacağı şey hala verilmemiştir ve o hala büyük bir inat ve sabırla okumaktan vazgeçmiyor. Asırlardan beri okuyabildiği şeyleri tekrar ediyor. Bir bayramda şehre inmiş olan birkaç köylünün kırkar kuruş vererek Kerem ile Aslı, Hayber Kalesi gibi kitaplar aldıklarını ve bunları köye hediye götürdüklerini gördüm. Kitap hediyesinin asilzadeler arasında bile moda olmadığı zamanda halkımızın kitaba para vermediğinden bahsetmek ayıptır.
Sanatın biricik amacı, "insanları daha iyiye, daha doğruya, daha güzele yükseltmek" olduğundan "individüalizmden mümkün olduğu kadar hayata, muhite dönmek, muhitten birçok şeyler almak ve birçok şeyler vererek yazmak lazımdır.''
individüalizm: Şahsı cemiyetten önde tutam fikir akımı
"Hayatta her şey gibi sanat da bir hizmet ve mücadeledir."
Babasının öğüdünü yıllar boyu unutmayan Sabahattin Ali, 1945'te gönderdiği bir mektupla kendisi de bir gence şu öğüdü verir: "Çocuğum, Hikayelerinin üçünü de okudum. Hakikatleri ve hadiselerin inceliklerini görmekte ve göstermekte, şimdiden kendini belli eden bir kabiliyetin var. Hikâyecilikte en büyük meziyet olan bu vasfı kuvvetlendirrnek
Eşi söylüyor: "Sabahattin roman ve hikayelerini çok rahat yazıyordu. Oturma odamızda radyo çalarken eserlerini yazmak onu rahatsız etmezdi. Kendisini bir işe verdiği zaman gürültüyü ve etrafı unutabiliyordu. Gazeteye günlük tefrika yetiştirirken, evde misafir de olsa, ayrı odada bir kenara çekilip yazar, gazeteye yetiştirirdi. Yalnız roman ve hikâyelerini yazmaya başlamazdan evvel beş altı ay not alır, kafasında onları hazırlardı."