Sosyalizm
Ludwig von MisesSosyalizm Sözleri ve Alıntıları
Sosyalizm sözleri ve alıntılarını, Sosyalizm kitap alıntılarını, Sosyalizm en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Eşit dağıtım ilkesi, bütün insanoğlunun eşitliğiyle ilgili eski tabii
hukuk öğretisinden kaynaklanır. Tam manasıyla tatbik edildiğinde,
saçma olduğu ortaya çıkacaktır. Bu ilke, yetişkinler ile çocuklar arasında, hastalar ile sağlıklılar arasında, çalışkanlar ile tembeller arasında
veya iyiler ile kötüler arasında bir ayrıma izin vermeyecektir. Eşit dağıtım ilkesi, ancak diğer üç dağıtım ilkesiyle birlikte tatbik edilebilir.
Bu ilke, en azından, ihtiyaçlara göre dağıtım ilkesini dikkate almalı ki;
böylece hisseler, yaşa, cinsiyete, sağlığa, özel mesleki ihtiyaçlara göre
derecelendirilebilsin. Bu ilke, sunulan hizmete göre dağıtım ilkesini
dikkate almalı ki; böylece, çalışkan ile daha az çalışkan arasında ve iyi
ile kötü işçiler arasında bir ayrım yapılabilsin. Ve nihayet, bazı değerlendirmeler liyakati dikkate almalı ki, böylece, ödül veya ceza daha etkili olabilsin. Ama eşit dağıtım ilkesi bu şekillerde değiştirilirse bile sosyalist dağıtımın güçlükleri ortadan kaldırılmaz/giderilmez. Hatta,
bu güçlüklerin asla üstesinden gelinilemez.
Sayfa 155
İnsanlardan müteşekkil bir grubun, bize saadeti getirmek için seçilmiş yegane kimseler olduğunu talep etmesi, hakikaten, kayda değer bir şeydir. Ne var ki, bu insanlar, saadete giden, pek çok başka kimsenin inanmış olduğu yoldan başka
bir yol bilmediklerinde; bu kimselerin sırf bu amaç için takdir edildikleri iddiası, onların amaçlarını diğerlerinin amaçlarından esaslı bir şekilde ayırt etmek için yeterli değildir.
Sayfa 256
Ahlaki görev ile bencil menfaatler arasında bir zıtlık yoktur. Bireyin toplum olarak onu koruması için topluma verdiği şeyi, sadece kendisine yabancı amaçlar uğruna değil aynı zamanda kendi menfaati için verir. Sadece bir düşünen, isteyen ve sezgili insan olarak değil aynı zamanda sırf canlı bir yaratık olarak da toplumun bir ürünü olan birey, kendisini inkar etmeksizin toplumu inkar edemez.
Sayfa 440
Herkesin öncelikle kendisi için yaşaması ve yaşamak istemesi, sosyal hayatın düzenini bozmaz, aksine onu teşvik eder; zira bireyin hayatıyla ilgili daha yüksek düzeyde tatmin ancak toplum içinde ve sayesinde mümkündür. Bencilliğin toplumun temel kanunu olduğu şeklindeki öğretinin gerçek anlamı budur.
Sayfa 445
Eğer mesafe büyükse, kimse kendisini kıskanılanla karşılaştırmaz ve hatta bir kıskançlık hissedilmez. Ne var ki mesafe ne kadar küçülürse, kıskançlık o kadar artmaktadır. Bu yüzden, kitlelerdeki gücenmenin artması, gelir eşitsizliklerinin artıyor olmasından çıkarılabilir. Artan "tamahkarlık"; Katusky'nin
düşündüğü gibi, yoksulluğun göreli artışının bir kanıtı değildir; aksine, sınıflar arasındaki iktisadı mesafenin sürekli olarak daha kısa hale geliyor olduğunu gösterir.
Sayfa 423
Kapitalist üretim yönteminin ayırt edici özelliği, sosyalistlere gözüktüğü haliyle, şöyledir: Üretici, bir kar elde etmek için çalışır. Kapitalist üretim, kar için üretimdir. Sosyalist üretim, ihtiyaçların tatmin edilmesi için üretim olacaktır. Kapitalist üretimin karı amaçlaması, tamamen doğrudur. Ama bir kar, yani maliyetlerden daha fazla bir değer elde etmek, sosyalist üretiminin de amacı olmak zorundadır. Eğer iktisadi etkinlik rasyonel/akılcı bir şekilde yönlendirilirse, yani daha az acil olan ihtiyaçları değil de daha fazla acil olan ihtiyaçları tatmin ederse, zaten kar elde etmiştir; zira maliyet, yani tatmin edilmeyen ihtiyaçların en önemlisinin değeri, elde edilen neticeden daha azdır. Kapitalist sistemde, karlar ancak, üretim karşılaştırmalı olarak
daha acil ihtiyacı tatmin ederse elde edilebilir. Her kim ki arz ve talep
arasındaki ilişkiye iştirak etmeksizin üretim yapar, amaçladığı neticeye
ulaşmada başarısız olur. Üretimi kar doğrultusunda yönlendirmek,
açıkçası, başka insanların taleplerini tatmin etmek için yönlendirmek
anlamına gelir: Bu anlamda, kişisel ihtiyaçları için yalıtılmış insanın
üretimiyle zıtlık içerebilir. Ama o da, yukarıda kullanılan anlamda kar
için çalışıyor. Kar için üretim ile ihtiyaçlar için üretim arasında bir
zıtlık yoktur.
Sayfa 142
Kitleler, gerçekten kendi menfaatlerine temayül ettiği için değil de
böyle olduğuna inandıkları için sosyalizme yönelirler.
Sayfa 391
İktisadi" veya "saf olarak iktisadi" ile "iktisadi olmayan" eylem arasında ayrım yapan iktisatçıların genel alışkanlığı, ideal ve maddi mallar arasındaki eski ayrım kadar tatminkar olmayan bir ayrımdır. Zira
isteme ve eylemde bulunma tektir/birbirinden ayrılmaz bir bütündür.
Bütün gayeler kendi aralarında çatışırlar; ve onları bir ölçekte/derecede sıralayan bu çatışmadır. Sadece, dış dünyayla etkileşim sayesinde elde edilen arzuların, isteklerin ve dürtülerin tatmini değil,
aynı zamanda ideal ihtiyaçların tatmin edilmesi de tek/bir kritere göre
değerlendirilmelidir. Hayatta "ideal" ve "maddi" olan (arzu ve istekler) arasında tercih yapmak zorundayız. Bu yüzden bu tercih, ikinci
konu gibi, ilk konu için de değerlerle ilgili tek bir kritere müracaat
etmek zorunludur. Ekmek ve şeref, inanç ve refah, sevgi ve para arasında tercih yaparken, bütün alternatifleri bir tek teste tabi tutarız.
...
Bundan dolayı, bütün iktisadi etkinlikler, gayelerin varlığına bağlıdır. Gayeler ekonomiye hakim olur ve, tek başına, ona anlam katar/onu anlamlı kılar.
Sayfa 120
Netice itibariyle, üretim vasıtalarının tabii mülkiyeti, esasında, tüketim mallarının tabii mülkiyetinden oldukça farklıdır. İktisadi anlamda üretim mallarına sahip olmak -yani onları bir kimsenin iktisadi amaçlarının hizmetine sunmak- için, ona fiziki olarak sahip olmak gereksizdir. Oysa eğer birisi onları tüketmek veya sürekli olarak kullanmak zorundaysa tüketim mallarına sahip olunması zorunludur. Kahve içmek için Brezilya'da bir kahve tarlasına, bir deniz vapuruna, bir kahve kavurma fabrikasına sahip olmam gerekmez; bütün bu üretim vasıtaları bir fincan kahveyi benim masama getirmek için kullanılmak zorunda olsa bile. Diğer insanların bu üretim vasıtalarına sahip olmaları ve onları benim için kullanmaları yeterlidir. İşbölümüne dayalı bir toplumda hiç kimse, ister maddi unsurları isterse kişisel unsurları olsun, iş yapmak için üretim kapasitesinin yegane sahibi değildir. Bütün üretim vasıtaları, onları piyasada alıp satan herkese hizmet sunar.
Sayfa 20
Zengin ve fakir arasındaki farklılık, pek çok yönden, çalıştığımız/incelediğimiz sosyal şartlara ilişkin anlayışımız için işçi ve müteşebbis arasındaki farklılıktan daha yararlıdır. Bireyin üretim faktörleriyle münasebetinden ziyade gelir seviyesi, bir insanın hayat standardını belirler. Üretici olarak onun mevkii, ancak gelirin derecelendirilmesini etkilediği ölçüde önemli hale gelir.
Sayfa 381