Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

1908-2015

Türkiye İktisat Tarihi

Korkut Boratav

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
1946 yılı, Cumhuriyet Türkiyesi'nin tarihinde hem siyasi, hem iktisadi bakımdan yeni bir dönüm noktası oluşturur. Parlamenter rejimin gereği olarak geniş halk kitlelerinin toplum sahnesinde, artık seyirci değil, aktörler olarak yer alması sonucunu doğurmuştur. Siyasi iktidarlar, bu tarihten sonra, en azından seçimden seçime, işçi, köylü, esnaf gibi kalabalık halk kesimlerinin ekonomik ve sosyal isteklerini dikkate almak, bunlara şu veya bu biçimde yanıt vermek zorunda kalacaklardır. Bu zorunluluk, iktisat politikalarında ve bölüşüm ilişkilerinde, varlıklı sınıfların kısa dönemli çıkarlarıyla çelişebilen unsurların sürekli olarak yer alması sonucunu doğuracaktı. Bazı çözümlemelerde ''popülist'' bir rejim olarak da nitelendirilen bu ortamın egemen sınıfların denetiminden çıkmamasının, bunların uzun dönemli çıkarlarını zedelememesinin ön-koşulu, doğrudan halk sınıflarını temsil etme ve/veya bunları örgütleme iddiasında solcu bir siyasi muhalefetin iktidar alternatifi olarak gelişmesine imkan verilmemesidir. Nitekim Türkiye'de de böyle oldu. Kısa süren bir yaygın demokrasi denemesinden sonra 1946 yılı sonunda solcu partiler ve bunların paralelindeki sendikalar kapatılarak sosyalist hareket yasal siyasetin dışına itildi.
Sayfa 104Kitabı okudu
1908’i izleyen yıllarda bir kısmı İttihat ve Terakki Cemiyetinin etkili mensupları olan Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Tekin Alp gibi düşünürler İktisadiyyat Mecmuası ve Türk Yurdu gibi yayın organlarında Alman tarihçi okulunun korumacı doktrinlerini yaymaya başladılar.
Reklam
Liberal İktisat Politikaları
Finansal sistemde serbestleşme, 1980 Temmuzunda vadeli mevduat ve kredi faizlerinin serbest bırakılması ile başladı. Küçük bankaların ve mantar gibi Çoğalan bankerlerin Başlattığı faiz yaşı 1982 yılı içinde büyük bir finansal kargaşa ile sonuçlandı. Mevduat sertifikalarını ve holding tahvillerini kendi borç senetleri ile birlikte pazarlayan ve sonunda sadece kasaya giren yeni parayla eski taahhütlerini Karşılamak zorunda kalan bankerler, 1982 ortalarında tümüyle Çöktü ve bu çöküntü birkaç küçük banka ile peşinden sürükledi. Skandal boyutlarıyla kamuoyunu çalkantılara sürükleyen ve askeri yönetime sarsan bu çöküş, turgut Özalı karşılamak zorunda kalan bankerler, 1982 ortalarında tümüyle Çöktü ve bu çöküntü birkaç küçük bankayı da peşinden sürükledi. Skandal boyutlarıyla kamuoyunu çalkantılara sürükleyen ve askeri yönetime sarsan bu çöküş, Turgut Özal’ın Hükümet’ten ayrılmasına yol açtı. Bu, liberal iktisat politikalarının ilk büyük fiyaskosudur.
Sayfa 154Kitabı okudu
İstiklal Harbinin finansmanının zaman zaman Tekalifi Milliye türü olağanüstü vergilere ve el koymalara başvurularak Sovyet yardımı dışında tamamen Anadolu halkı tarafından karşılandığını söyleyebiliriz. Vedat Eldem’in hesaplarına göre, Osmanlı devletinin Birinci Dünya Savaşı’nın finansmanı için kullandığı kaynakların yüzde 26’sı Alman ve Avusturya avanslarından oluşan dış kaynaklardanken, İstiklal Harbinin finansmanının sadece yüzde 10’u dış kaynaklardan( Sovyet yardım ve bağışlarından) sağlanmıştı.
Cumhuriyet Türkiye’sinin ilk yıllarında, büyük bir hububat alanı olan İç Anadolu’dan İstanbul’a buğday nakletmek, New York’tan buğday ithal etmekten yüzde 75 daha pahalıydı. Bu nedenlerle İstanbul, hububat tüketimini büyük ölçüde Avrupa ve Amerika kaynaklı unlardan sağlıyordu.
Asıl sorun,bu boyutlara ulaşmış dış borcun anaparasını vadesi geldiğinde ödemekte,yani stoğun döndürülmesinde yatmaktadır.
Sayfa 184
Reklam
Ulusal nitelikte bir kapitalizme yönelişin karşısına çıkan belki de en çetin engel, Türk burjuvazisinin cılızlığından kaynaklanmaktaydı.
Sayfa 23
100 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.