“Kur'an okumayan ve hadis yazmayanlara iltifat etmemeyi” tavsiye eden Cüneyd el-Bağdadi öyle bir tasavvuf tanımı yapmıştır ki her Müslüman üzerinde derin derin düşünmelidir. Cüneyd'e göre tasavvuf, “Barışı olmayan bir savaştır.” Tasavvuf, hayatın niteliğine karar vermedir. Daha açık bir ifadeyle hayatı yolcu veya garip gibi anlamlandırmanın adıdır. Gariplerin ve yolcuların Allah'ı bilme ve hayatlarına Allah ile anlam vermelerinin adıdır.
Biz bu çalışmamızda, muradının ne olduğunu bilmeyenlere muratlarını göstermeye çalıştık. Dedik ki terakki; imanda marifet ve yakinle, zihin ve gönül tezkiyesini gerçekleştirmekle, Kur'an'ın anlamının hayata aktarılmasıyla, Sünnetin bütün yönleriyle hayat tarzı edinilmesiyle, Hz. Peygamber'e benzemeden aşk avuntusuna kapılmanın yanlış olduğunu bilmekle, farzlara dört elle sarılıp nafilelerle de Allah'a yaklaşmakla, ibadetleri ihsan hâlinde ifa etmekle, ilmihal bilgisi başta olmak üzere akaid ilmine vukufla, nefsi ihmal etmeden ve cihadın afaki boyutlarını farzıayın bilinciyle eksiksiz yerine getirmekle, Muhammedi ahlâkla donanmakla, kâfir velayetindan nefret edip sağa sola ucuz oy deposu olmamakla, insanlara kulluk etmemekle, tüketim duygusunu Sünnetle terbiye etmekle, hakkı söylemekten korkmamakla, emanetleri ehline vermekle, vahyi hayata hâkim kılmayı en büyük zikir bilmekle, kendini haramlardan korumakla, mahlukata şefkat göstermekle, mekruhlardan uzaklaşıp mubahları bile kılı kırk yararcasına incelemekle, ölümü düşünüp ibret almakla, kredi kartlarını kırıp faiz şüphesi olan her şeyi terk etmekle, aile fertlerine sevgiyle davranmakla, mürşidin sadece öğretmen olduğunu bilip istikametten sapma olduğunda hesap sormakla ve her hak sahibine hakkını vermekle gerçekleşir.
