Meraklı Zihin
@meraklizihin
106 okur puanı
Haziran 2023 tarihinde katıldı
Şu anda okuduğu kitap
Yerküremiz bugün tamamıyla keşfedilmiş bulunuyor artık. Ne yeni kıtalar ne de bilinmeyen toprak parçaları vaat ediyor. Ne var ki, yeryüzünün en ücra köşelerini keşfetme ve buralarda insan barındırma teknolojisi şimdi bize gezegenimizden çıkıp gitme, uzayda serüvenlere girişme ve başka dünyalar keşfetme olanağı sağlıyor. Yeryüzünden ayrılarak yüksekliklerden dünyamıza bakıp Eratosthenes'in tahmin ettiği boyutlardaki küreyi ve kıtaları gözleyebiliyoruz.
M.Ö üçüncü yüzyıldan itibaren altı yüzyıllık bir süre boyunca insanların İskenderiye'de başladığı bu düşünsel serüven, bizi uzay kıyılarına götürmüştür.
Yerküremizin küçük bir dünya olduğunun anlaşılması, birçok önemli keşfin yapıldığı Ortadoğu'da aydınlığa kavuşmuştur. Bu keşif M.Ö üçüncü yüzyıl olarak belirlenen bir zamanda o dönemin en büyük metropolü sayılan Mısır'ın İskenderiye kentinde oldu. Eratosthenes üzerinde yaşadığımız gezegenin çevre ölçüsünü sağlam bir temele dayandırarak tam olarak ölçebilen ilk insandır. Eratosthenes'in bu keşfinden sonra cesur ve serüvenci denizciler bir çok uzun deniz seferine çıktılar. Tekneleri küçücük ve donanımları ilkeldi. Kaba pergel hesapları yaparlar, kıyı kıyı giderek oldukça uzun mesafeler alırlardı. Geceleri göz kırpmamacasına gözledikleri yıldızların ufuğa göre aldıkları durumlarına bakarak bilmedikleri okyanusun ortasında enlemleri saptayabiliyorlardı. Varlığı belirlenmiş yıldız grupları, henüz keşfedilmemiş okyanusların ortasında herhalde güven verici oluyordu. Yıldızlar keşifler için yola çıkan insanlara dostturlar. O çağlarda deniz adamlarının dostlarıydı. Şimdi de uzay adamlarının.
Samanyolu'nda karmaşık ama uyumlu biçimde dolaşan her türden 400 milyar yıldız yer alır. Gezegenimizdeki insanların bütün bu yıldızlar arasında yakından bilebildikleri yalnızca bir tanedir.
Okur Takip Önerileri
Bir galaksi gazdan, tozdan, yıldızlardan oluşur, milyarlar ve milyarlarca yıldızdan. Birileri için güneş işlevi görüyor olabilir bu yıldızlar. Yüz milyar kadar galaksi, her birinde de ortalama olarak yüz milyar yıldız var. Bütün galaksilerde yıldız kadar gezegen de bulunması söz konusu. Böylesine akıl almaz sayılar karşısında neden tek bir yıldız yani güneş insanların yaşadığı bir gezegene yaşam veriyor olsun da başka olasılıklar bulunmasın? Niçin Kozmos'un ücra bir köşesinde yaşama mutluluğuna yalnız bizler ermiş olalım?
Kozmos'un tipik özelliği engin, soğuk, her yeri kaplayan boşluklar arasındaki sonsuz uzay gecesidir. Galaksiler arası bu uzay gecesi öylesine garip ve ıssızdır ki bunun karşıtı olarak gezegenler, yıldızlar ve galaksiler iç açıcı bir güzellik yaratırlar.
Dünyamızda uzunluk ölçüsü olarak kullandığımız metre ya da kilometre gibi ölçüler, Kozmos'un boyutları için geçerli değildir. Kozmos öylesine büyüktür ki kilometreler anlamsız kalır. Kozmosta ölçü olarak ışık hızını kullanırız. Işık saniyede 300.000 km hızla ilerler. Başka bir deyişle yerküremizin çevresini saniyede yedi kez dolanmış olur. Işık sekiz dakikada Güneş'ten dünyamıza ulaşır. Böylece yerküremizin güneşten 8 ışık dakikası uzaklıkta bulunduğunu söyleyebiliriz. Bir yılda ışık uzayda on trilyon kilometre yol kat eder. Işığın bir yılda aldığı mesafeye ışık yılı adı verilir. Işık yılıyla zaman değil uzaklık ölçülür.
Yerküremizin yüzeyi, kozmik okyanusun kıyısını oluşturur. Bilgilerimizin çoğunu bu kıyılarda edindik. Son zamanlarda denize birazcık açıldık... Şöyle ayak parmaklarımızı ıslatacak kadar ya da en çok ayak bileklerimize kadar diyelim. Bu suların çağrısını yadsıyamayız, çünkü benliğimizde oradan geldiğimizi kavrayan bir yan var. Oranın çağrısını ta içimizde hissediyoruz ve bu duygumuz hangi tanrı kızarsa kızsın yine de kutsaldır.
Üzerinde barındığımız yerküre, başsız ve sonsuz bir enginlikte kaybolmuş minicik bir gezegendir.
Son bir iki bin yıllık dönemde Kozmos konusunda çok şaşırtıcı ve hiç beklenmedik buluşlara ulaştık. Bu buluşları düşünmek bile insanı heyecanlandırıyor.
Geleceğimiz bir toz zerreciği gibi içinde dolaştığımız Kozmos'u ne denli iyi bileceğimize bağlıdır.
Bütün o buluşlarla keşifler kuşku ve hayal gücünden hız alarak gerçekleştirilmiştir. Hayal gücü bizleri çoğu zaman bilinmedik diyarlara götürür ve o olmadan hiç bir yere ulaşamayız. Kuşku da bize, düş ürünüyle gerçek arasındaki farkı bulmamızı ve varsayımlarımızı sınamamızı sağlayan yolu açar.
Sayfa 18Kitabı okudu
Kozmos
Kozmos, olmuş veya olan ya da olacak her şeydir. Kozmos 'düzen içinde bir evren' anlamında kullanılan Yunanca bir sözcüktür ve bir bakıma 'karmaşa'anlamına gelen Kaos' un karşıtıdır.
Sayfa 17Kitabı okudu
