Ben, tanrı kavramını uygun yetişmiş bir hıristiyan olarak bütün hayatımı Hristiyanlığın bana verdiği manevi iyiliklerle doldurup, bu iyiliklerle yaşayan ben, çocuklar gibi onları anlamayarak yıkıyorum, yani yaşamamı sağlayan şeyi yıkmak istiyorum.
Hadi tek tanrı ve yaratıcı kahvemi olmaksızın ya da iyiliğin ne olduğunu, ahlaki kötülüğün açıklamasını bilmeden tutkularımızla ve düşüncelerimizle bizi de baş başa bıraktık diyelim! Bu kavramlar olmadan bir şey kurun bakalım!
Eğer iyiliğin bir nedeni varsa, o artık iyilik değildir; eğer iyiliğin bir sonucu, yani ödülü varsa yine iyilik değildir. Demek ki iyilik, neden ve sonuç zincirinin dışındadır.
İnsanın kendi çıkarları için yaşamaması gerektiğini, yani bizim anladığımız, bizi kendine çeken, canımızın istediği şey için değil, anlaşılmaz, hiç kimsenin ne anlayabildiği, ne de tanımlayabildiği Tanrı için yaşamak gerektiğini söyledi Fyodor.
Bu konular onu ilgilendirmeye başladığından bu yana bulduğu bir şey, delikanlılığıyla ve üniversite çevresiyle ilgili anılarına dayanarak dinin artık zamanımı doldurduğunu ve var olmadığını düşünerek hata yapmış olmasaydı.
Sınav sorununun her zaman biri öbürünün yerini alarak toplum için bir uğraş konusu olan moda eğlencelerden olduğunu görüyordu; kendi çıkarlarını düşünen ya da ün kazanmak amacıyla bu işle uğraşanların sayısını ne kadar çok olduğunu da görüyordu. Gazetelerin pek çok gereksiz ve abartılı şey yayınlanmalarının tek amacının da dikkati kendi üzerlerine çekmek ve diğerlerinin sesini bastırmak olduğunu görüşündeydi.
Hayatın işkence olmadığı bir durum düşünemediğim, hepimizin acı çekmek için yaratıldığımız ve bunu hepimizin bildiği, hepimizin kendimize aldatacak çareler uydurduğu konusunda kalmıştım.
Acılarla dolu bir hayata katlanabilmek için kendisine o kadar güçlükle kurduğu bir dünyayı Vronskiy’in bu kadar acımasızca yıkması onu rol yapmakla, doğal olmamakla suçlarken yaptığı bu haksızlık Anna’yı çileden çıkarmıştı.
Mari Sanina’yı tanır mısınız? Başına gelen felaketi bilir misiniz? Biricik çocuğunu kaybetmişti. Umutsuzluk içindeydi. Sonra ne oldu? Bu dostu buldu ve çocuğunun ölümü için şimdi Tanrı’ya teşekkür ediyor. İşte imanın verdiği mutluluk budur