Kitabı okurken sık sık kendime sorduğum bir soru oldu: "Bir kitabı, özellikle de Zweig gibi bir yazarı okurken neden bu kadar zorlanıyorsun?"
Kitapla ilgili yapılan olumsuz eleştirilerde belirtilen nedenlerden farklı nedenler bulmaya çalıştım. Şöyle ki:
1. Öyküler yazarın ilk dönem eserlerinden mi?
İlk iki öykünün yayımlanma tarihlerine baktığımda "evet, buldum sebep bu galiba" dedim hemen. Değilmiş. Yayımlanma tarihleri şöyle:
- Ormanın Üzerindeki Yıldız - 1904
- Erika Ewald'ın Aşkı - 1904
- Unutulmuş Düşler - 1900
- Alacakaranlık Hikayesi - 1911
- Zıt İkizler - Bilinmiyor
- Bir Yüreğin Çöküşü - 1927
- Karmaşık Duygular - 1927
Yani 23 dönemlik bir süre. Acemilik dönemi bu kadar uzun sürmez. Demek ki sorun "her cümlede yeteneklerini okurun gözüne sokmak isteyen genç yazar" sorunu değil. Ama çok ağır bir şekilde böyle bir durum söz konusu öykülerde.
2. Öykü Seçimi
Yayınevi öyküleri tek bir kitapta toplarken görece zayıf öyküleri bilerek mi bir araya topladı acaba? Sanmıyorum, yayınevi için risk. Ama "imkansız" da diyemiyorum. "Nihayetinde Zweig kitabı, satılır," mantığı çok da tuhaf gelmiyor kulağa. (Nitekim elimdeki kitap 13. Basım.)
3. Öznel Nedenler
Umarım öyledir, umarım uygun bir ruh halinde değilken okumuşumdur. Zira her ne kadar garip olmasa da Zweig eseri eleştirmek insana ister istemez "yahu ben kim oluyorum da..." dedirtiyor.